In de nieuwste Digital Economy and Society Index (DESI) neemt België tussen 28 EU-lidstaten de negende plaats in. Buurland Nederland behaalt de vierde plaats, Frankrijk staat vijftiende.
De EU-index rangschikt de kwaliteit van de digitale infrastructuur, het gebruik van digitale toepassingen door en online-vaardigheden van de inwoners, de mate en wijze waarop het bedrijfsleven digitaal actief is en de online-dienstverlening door de overheid zelf.
Achterstand wat betreft 5G
Op basis van gegevens van vóór de pandemie toont België wisselende prestaties op het gebied van connectiviteit. De prestaties van België bij de uitrol van snelle netwerken met zeer hoge capaciteit zijn goed, maar loopt achter met 5G-gereedheid. De Belgische autoriteiten, op zowel federaal als gewestniveau, hebben duidelijke inspanningen geleverd om de brede kloof op het gebied van digitale vaardigheden te dichten – zowel in de onderwijsstelsels als op de arbeidsmarkt. Ondanks de bestaande initiatieven en het succes van verschillende kleinschaligere projecten, laten de cijfers geen aanmerkelijke verbetering op dit gebied zien.
Steeds digitaler
Het aantal burgers in België dat nog nooit gebruik heeft gemaakt van internet is in 2019 blijven dalen. Er is een langzame maar gestage verbetering van online-activiteiten – voor zowel werk als vrije tijd. België behoort tot de belangrijkste lidstaten van de EU wat betreft het gebruik van digitale technologie voor het bedrijfsleven. Initiatieven op federaal en gewestniveau hebben bedrijven geholpen om steeds digitaler te worden.
De cijfers van de DESI die de vooruitgang op het gebied van e-overheid meten, geven wisselende resultaten. De Belgische autoriteiten hebben de digitale overheidsdiensten bevorderd, wat ertoe heeft geleid dat België op hetzelfde niveau staat als andere lidstaten. Het gebruik van deze diensten door de burgers blijft echter duidelijk achter bij het potentieel.
Met het oog op de toekomst scoort België, wat betreft de DESI-indicatoren die in het bijzonder relevant zijn voor het economisch herstel na de Covid-19-crisis, goed op netwerken met zeer hoge capaciteit en op de digitalisering van ondernemingen. Daar staat tegenover dat het hoegenaamd nog geen 5G-spectrum heeft toegewezen en een relatief zwakke prestatie levert op het gebied van digitale overheidsdiensten.
Tekort aan digitaal geschoold personeel
Wat het menselijk kapitaal betreft, staat België op de twaalfde plaats van de 28 EU-landen, net iets boven het EU-gemiddelde. Het aandeel ict-specialisten vertegenwoordigt een hoger percentage van de beroepsbevolking dan het EU-gemiddelde (4,8 procent tegenover 3,9 procent in de EU in totaal) en dit cijfer neemt jaarlijks iets toe. Het percentage vrouwelijke ict-specialisten was iets gedaald, hoewel België nog steeds iets boven het EU-gemiddelde scoort. Ondanks de trage verbetering die in de afgelopen jaren is gemeten, ligt het aantal ict-afgestudeerden (1,9 procent volgens de meest recente cijfers) nog steeds onder het EU-gemiddelde (3,6 procent), waarmee België laag in de rangorde van EU-lidstaten staat. De behoefte aan meer digitaal geschoolde arbeidskrachten blijft dan ook een probleem.
Elk gewest een digitaal plan
Hoewel België nog geen nationale alomvattende strategie voor digitale vaardigheden heeft aangenomen, beschikken de verschillende gemeenschappen en gewesten wel over hun eigen specifieke beleidsinstrumenten, die ten doel hebben de tekortkomingen op het gebied van digitale vaardigheden op verschillende onderwijsniveaus weg te nemen. De reeds langer lopende, zoals de digitale school in Wallonië of het actieplan voor wetenschap, technologie, engineering en wiskunde (STEM) in Vlaanderen laten veelbelovende resultaten zien: scholen in de Franstalige gemeenschap worden beter van digitale apparatuur voorzien en, sinds het STEM-actieplan wordt uitgevoerd, volgen 1300 meer leerlingen in Vlaanderen een STEM-opleiding, waarbij opvalt dat steeds meer meisjes een STEM-opleiding volgen. Verder was België actief in de EU Code Week met 265 evenementen in 2019.
