Astrid, het digitale communicatienetwerk van de hulpdiensten, liet het alweer schromelijk afweten tijdens de grootste terreuractie die België ooit gekend heeft. Is het niet godgeklaagd dat de politiediensten via Whatsapp moesten communiceren na de bomaanslagen op Zaventem en de Brusselse metro? Het Astrid-netwerk zou overbelast zijn geweest in de hoofdstad. Worden er dan nooit stresstesten uitgevoerd waarbij de capaciteit nagegaan wordt? En vooral, wie neemt hier de verantwoordelijkheid op zich?
Astrid, de mooie afkorting voor All-round Semi-cellular Trunking Radio communication system with Integrated Dispatching, werd vijf jaar geleden reeds zwaar aangepakt toen het onderuit ging tijdens een grote brand op de Kalmthoutse heide. De twintig opgeroepen brandweerkorpsen konden amper of niet communiceren met elkaar. Zijn er toen geen lessen geleerd?
In oktober vorig jaar beloofde minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon dat Astrid dit jaar 46 miljoen euro zou krijgen en werd ook een einde gemaakt aan een veel te brede toplaag. Jan De Schepper, ex-topman van Telindus (nu Proximus), dat zeventien jaar geleden de bestelling binnenhaalde, zetelt voortaan in de Raad van Bestuur. De Schepper mag de problemen wegwerken en hopelijk ook transparantie scheppen.
Vandaag telt Astrid zeventigduizend Tetra-terminals bij onder andere politie, hulpdiensten, brandweer en Civiele Bescherming. Tetra staat voor Terrestrial Trunked Radio en is een Europese norm, hoewel het niet overal gehanteerd wordt. Zo heeft Frankrijk destijds gekozen voor de concurrerende Tetrapol standaard. Beide standaarden konden jammer genoeg niet met elkaar praten zodat er heksentoeren moesten uitgevoerd worden om alsnog grensoverschrijdend te kunnen werken. Hemeltergend. Bovendien biedt deze technologie amper breedband datadiensten aan. Mede daarom besliste Astrid twee jaar geleden om ‘Bluelight’ 3G-netwerkdiensten aan te bieden, gebaseerd op de netwerken van de huidige gsm-leveranciers.
Miskleun
Het hele Astrid-project was van bij de aanvang een miskleun. De eerste oproep voor de uitrol van een dergelijk netwerk dateert al van 1985 na het Heizeldrama. Uiteindelijk zou het nog bijna twintig jaar duren voordat, eind 2004 het volledige netwerk klaar zou zijn. De investering bedroeg liefst 175 miljoen euro. Toch was het al in 1998 toegekend aan het consortium van Telindus en Nokia. Problemen met technologie en bouwvergunningen zorgden voor jarenlange vertraging. Nokia betaalde toen trouwens ook 2,5 miljoen euro laattijdigheidsboetes.
Er gingen toen al stemmen op om Tetra te vervangen door de huidige gsm-standaarden maar uit de terreuraanslagen blijkt nu toch ook dat de huidige gsm-netwerken niet opgewassen zijn tegenover een massaal gebruik. Dat was eveneens bij uitstek ook het argument om alsnog Tetra door te duwen. Maar als dat nu ook al niet werkt wegens overbelast, wat blijft er dan nog over?
Insiders wijzen er ook op dat de dispatchingtechnologie van Astrid niet matcht met de (verouderde) technologie van de politiediensten. Het zou me niet verbazen als ik merk dat sommige politiediensten zelfs niet over e-mail beschikken.
Het is een uitgelezen moment om de technologie van Astrid en bij uitbreiding van alle politiediensten en hulpdiensten onder de loep te nemen en te aligneren. Ook daar moet de regering dringend werk van maken.