Google, Facebook, Uber en Netflix. Allemaal verplichten ze hun personeel om zich te laten vaccineren. Kan dit ook in België? De vraag is eenvoudig, het antwoord niet echt.
Het was Olivier Sustronck, advocaat bij Mr. Franklin, die vaststelde dat hij sinds zijn terugkeer uit verlof meerdere vragen van cliënten kreeg, en wel hierover: kunnen zij aan hun personeelsleden een vaccinatieplicht opleggen?
Waarom je niet mag verplichten
Via LinkedIn gaf Sustronck een antwoord op de kwestie. Je mag als werkgever geen vaccinatiebewijs vragen aan je werknemers, luidde het. En hiermee verwees hij naar de GDPR-wetgeving, en meer bepaald artikel 9.2. ‘Gezondheidsgegevens zijn een bijzondere categorie van persoonsgegevens en de GDPR verbiedt de verwerking van gezondheidsgegevens.’ En de vaccinatiestatus van een persoon is nu eenmaal een gezondheidsgegeven.
Let wel, op artikel 9.2 van de GDPR kunnen wel uitzonderingen worden voorzien, zoals een wettelijke bepaling. Maar volgens Sustronck is er simpelweg geen enkele wettelijke bepaling die het voorlegt om een vaccinatiebewijs voor te leggen aan een werkgever. ‘Dat een arbeidsreglement zou gelijkgesteld worden aan een wettelijke bepaling, zoals in sommige mediaberichten gesuggereerd wordt, klopt niet.’
En toestemming vragen?
Ook het vragen van toestemming voor Covid-vaccinatie ligt volgens de advocaat moeilijk. ‘Toestemming moet overeenkomstig de GDPR steeds vrijgegeven kunnen worden’, stelt hij. Bovendien kan een werkgever aan de arbeidsgeneesheer ook niet vragen welke werknemers zich hebben laten vaccineren tegen Covid.
Wat zegt de GBA?
In zijn stelling verwijst Sustronck naar het antwoord van de GBA (Gegevensbeschermingsautoriteit), die wij als Computable zelf ook contacteerden over de kwestie.
‘We mogen ons niet uitspreken over het opleggen van een medische behandeling. Dat is niet onze bevoegdheid’, zegt de woordvoerster. Maar de GBA mag zich wel uitspreken over de verwerking van persoonsgegevens met betrekking tot de vaccinatiestatus van een persoon. Ze verwees in dat kader naar het Covid-dossier op hun website.
En daar staat dus ook of ‘een werkgever mij om vaccinatiebewijs mag vragen’. ‘Daar vindt u uw antwoord’, klinkt het. ‘Kort gezegd mag een werkgever – in de huidige staat van de recht in België – geen vaccinatiebewijs vragen aan een werknemer.’
Is hiermee de kous af?
Neen, toch niet. Of toch niet helemaal. Want niet iedereen is overtuigd. ‘Als je aanneemt dat er géén wettelijk kader is om op bedrijfsvlak regels vast te leggen op het vlak van privacy of aanverwante grondrechten, dan moet je dat ook doortrekken naar andere zaken’, merkt Jan Vanthournout, senior legal manager bij SD Worx, op in een blogpost. En hij verwijst naar kledijvoorschriften of controlemaatregelen op de werkvloer.
Ten slotte, merkt Vanthournout op, moet de werkgever ook gewoon maatregelen nemen ‘teneinde de gezondheid van de werknemers te beschermen’. En dus ook wanneer die ten gevolge van hun werk aan virussen worden of kunnen worden blootgesteld. ‘Ik zou precies denken dat vaccinatie een gepaste en proportionele veiligheidsmaatregel is’, stelt hij. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
