We ambiëren naar verluidt de derde plaats in Europa. We stonden twee jaar geleden op vijf, en zakten daarna naar plaats zes. En nu staan we zelfs pas op plaats acht. Wat loopt er in ons land nog fout inzake digitalisering? Een totaalbeeld met drie troeven en vijf minpunten.
We halen onze analyse uit het Europe Digital Progress Report (EDPR) dat recent is gepubliceerd. Het is een bekend jaarlijks onderzoek naar de digitale prestaties van een land, haar burgers, overheden en bedrijven. Geen GDPR dus deze keer, maar EDPR.
In het onderzoek worden 28 landen uit Europa onder de loep genomen. België zakt als land in deze editie van zes naar acht, ondanks het Digital Belgium-plan, en andere initiatieven, dat in ons land zowat drie jaar geleden is ingezet.
Even nuanceren: we doen het op haast alle domeinen beter dan vorig jaar. Maar andere landen hebben grotere stappen voorwaarts gezet. Denemarken, Zweden, Finland en Nederland (in die volgorde) doen het het best.
Laten we positief beginnen:
Waarin zijn we goed?
1. Connectiviteit. Op dat vlak bekleedt ons land namelijk de vijfde plaats in Europa (al was dat vorig jaar nog plaats vier). We maken vooral het verschil met de dekking van snel breedband, wat in ons land gaat via VDSL en kabel (Docsis 3.0). Ook het gebruik van snel breedband (meer dan 30 Mbps) zit goed.
Met zowel dekking als gebruik van snel breedband staan we namelijk op nummer twee in Europa. Met dekking en gebruik van supersnel breedband (meer dan 100 Mbps) halen we Europees nummer drie. Kortom, aan het aanbod van connectiviteit zal het niet liggen.
2. Integratie van technologie. Het gaat hier om initiatieven van de bedrijven. Zo zijn we Europees kampioen in het delen van informatie tussen bedrijven (de enige koppositie voor België in het onderzoek). Alleen in de elektronische handel (plaats nummer drie) en de online verkoop door kmo’s over de grenzen heen (plaats vijf) is er geen vooruitgang geboekt. Al staan we daar dus nog bovenaan.
Aan digitale beleidsstrategieën voor het bedrijfsleven in ons land alvast geen gebrek. Zo is er dus Digital Belgium op federaal niveau, maar ook Industrie 4.0 en Made Different in Vlaanderen, Plan Marshall/Digital Wallonia in het zuiden van het land en digital.brussels voor het Brussels hoofdstedelijk gewest. Moeten er nog plannen zijn?
3. België doet het gemiddeld goed qua internetgebruik. In de categorie gebruik van internetdiensten zit België met een dertiende plaats op 28 EU-lidstaten in de middenmoot. Blijkbaar facebooken we en instagrammen we er op los, want inzake gebruik van sociale media staan we zelfs op drie. Qua gebruik van het internet om te bankieren op zeven en om te winkelen op elf. Alleen voor nieuws en muziek gebruiken Belgen het internet minder in verhouding tot andere Europeanen.
Waarin laten we het (danig) afweten?
1. De STEM-studenten. België is slechts 23e in Europa wat betreft afgestudeerden in wetenschap, technologie en wiskunde, de zogenaamde STEM-vakken. Dat is een aanhoudend pijnpunt. Er zijn al diverse initiatieven, maar voorlopig doen die het tij nog niet (meteen) keren.
2. Tekort aan ict-specialisten. Zo bleek twee maanden geleden nog dat ruim 11.600 vacatures voor ict’ers niet ingevuld raakten in ons land. ‘Het tekort aan ict-specialisten moet absoluut worden aangepakt om de digitale transformatie van de Belgische economie te verwezenlijken’, klinkt het in het rapport, ook al kampen ook andere lidstaten met dit probleem.
3. Overheidsdiensten. Inzake digitale overheidsdiensten (plaats vijftien in Europa) lijkt de vooruitgang eerder beperkt. Er zijn goede resultaten geboekt zoals e-gezondheidsdiensten en de Itsme-app. Maar in bepaalde domeinen, zoals justitie, wordt het digitaal potentieel onderbenut. Inzake ‘digitale openbare diensten voor ondernemingen’ en ‘open data’ bengelen we rond plaats twintig in Europa. Dat is eerder pover.
Ons land heeft te kampen met de uitdaging van de federale structuur. ‘Het gevolg daarvan is dat België, in vergelijking met zijn concurrenten, de mogelijkheden van digitale openbare diensten momenteel nog onvoldoende aanspreekt’, klinkt het kordaat in het rapport.
4. Elektronische facturatie. Op dit vlak loopt België wat achter qua digitalisering van bedrijven. Slechts 18 procent van de ondernemingen opteert resoluut voor elektronisch factureren. Met plaats nummer veertien zitten we hiermee in de middenmoot.
5. Gebruik van mobiele data. Opvallend genoeg het slechtste resultaat voor ons land uit heel het EDPR-onderzoek. Het gebruik van mobiel breedband behoort met slechts 73 abonnementen per honderd Belgen tot de laagste in Europa. Het gemiddelde in Europa is namelijk negentig abonnementen per honderd inwoners.
België staat inzake gebruik van mobiel breedband flink achteraan op plaats 24. Daar sta je dan als land met je 97 procent aan 4G-dekking.