Grote techbedrijven gaan strenger optreden tegen de verspreiding van disinformatie via hun platformen. Het gaat bijvoorbeeld om de aanpak van nepnieuws en deepfake-video’s. Dat beloven ze door een nieuwe EU-gedragscode tegen desinformatie te ondertekenen.
Het voorstel tegen de digitale verspreiding van desinformatie is gisteren door Eurocommissaris Věra Jourova gepresenteerd. 34 partijen hebben de gedragscode ondertekend. Naast de genoemde platforms en grote techpartijen als Microsoft hebben advertentiebedrijven en factcheckers hun handtekening gezet onder de EU-code.
De code is een belangrijke update van een commissievoorstel uit 2018. Dat stimuleerde online platforms om best practices te delen en daarop vrijwillige maatregelen te nemen tegen de verspreiding van desinformatie. De nieuwe gedragscode gaat verder en wordt gekoppeld aan de Europese Digital Services Act. Door die koppeling kunnen grote bedrijven beboet worden als ze niet hun verantwoordelijkheid nemen om desinformatie op hun platforms aan te pakken. Boetes voor het niet naleven van de code kunnen oplopen tot 6 procent van de wereldwijde omzet.
‘Als de regels consequent worden geschonden, kunnen we ook overwegen om de bedrijven geen toegang meer te geven tot onze informatieruimte’, waarschuwt Eurocommissaris voor Interne Markt en oud-Atos-bestuurder Thierry Breton. PvdA-Europarlementariër Paul Tang reageert: ‘De nieuwe gedragscode gaat platforms verplichten hun tijdlijn en advertentiealgoritmes aan te passen, zodat er niet langer geld verdiend wordt aan desinformatie. Tegelijkertijd moeten ze meer transparantie bieden aan externe onderzoekers en overheden.’
Telegram
In een overzicht op hun website deelt de EU wat de aangescherpte code tegen desinformatie in de praktijk betekent. De ondertekenaars beloven bijvoorbeeld meer te doen om deepfake-video’s, nepaccounts en politieke advertenties met desinformatie aan te pakken. Volgens de EU heeft met name desinformatie over de coronapandemie en Russische aanval op de Oekraïne duidelijk gemaakt dat de aanpak van de verspreiding van nepnieuws belangrijk is.
Tang kraakt nog wel een kritische noot: ‘Hoewel de gepresenteerde gedragscode een grote stap is, is het tekenend dat platforms als Telegram zich niet willen aansluiten, ondanks de enorme rol die de berichtendienst lijkt te spelen in de verspreiding van desinformatie. In maart verbood een Braziliaanse rechter Telegram juist om de rol die het speelt rondom desinformatie. Het is van het grootste belang dat we alle verantwoordelijken ook aan deze gedragscode kunnen laten houden.’
De ondertekenaars van de EU-code tegen desinformatie krijgen nadat ze de code hebben ondertekend, zes maanden de tijd om maatregelen te nemen. Begin 2023 moeten de eerste 34 ondertekenaars een voortgangsreportage delen. De EU verwacht dat nog meer partijen zich aansluiten bij de aanpak van desinformatie.
