Dat artificial intelligence (ai) een groot deel van ons (werkende) leven zal veranderen, is geen nieuws meer. Minder bekend is dat onze gezondheid de grootste verandering zal ondergaan. Een pizza bestellen via Alexa of een mail schrijven met behulp van Siri zijn zaken die ons dagelijks leven vereenvoudigen. Maar wat als ai ook onze gezondheid kan verbeteren door betere diagnoses te stellen en de juiste therapie te adviseren?
Grote veranderingen liggen aan de horizon, en zoals altijd hebben de tegenstanders van die veranderingen er iets over te zeggen. Dat was al zo toen internet twintig jaar geleden gemeengoed werd, en daarvoor toen de eerste pc’s hun introductie beleefden.
In het geval van ai beweren tegenstanders dat robots artsen zullen vervangen, en dat wij, de patiënten, binnenkort alleen nog maar met medische robots te maken krijgen. Ze zijn bang dat de persoonlijke interactie tussen arts en patiënt verloren gaat, omdat robots wel de feiten kunnen presenteren, maar niet in staat zijn tot de emotie en empathie waar een arts wel toe in staat is.
Tact
Tegenwoordig is ook emotional intelligence een onderzoeksgebied binnen ai. Aan de hand van gezichtsherkenning kunnen robots emoties van gezichten aflezen – vaak nog beter dan wij dat kunnen. Maar het overbrengen van een diagnose en bespreken van de juiste therapie draait niet om het herkennen van emotie; het draait om tact en gevoeligheid. En laten dat nu vaardigheden zijn waar medische robots niet snel over zullen beschikken. Ai kan artsen niet vervangen; daarin hebben de tegenstanders helemaal gelijk.
Desondanks vervangt ai artsen wel in gebieden waarin grote hoeveelheden data moeten worden verwerkt om patronen te herkennen. Bijvoorbeeld in het geval van zeer specifieke ziekten en veranderingen in gezondheid, het doen van voorspellingen, de behandelingsefficiëntie en het wel of niet aanslaan van medicatie. Ai-systemen zijn zeer bedreven in het vinden van tumoren op CT- of MRI-scans, huidkanker in dermatologiefoto’s en longziektes op röntgenfoto’s, omdat ze meer data kunnen verwerken dan een arts in zijn of haar hele carrière heeft gezien. Verschillende onderzoeken tonen aan dat diagnosen door ai veel sneller zijn te stellen en nauwkeuriger zijn dan die van medische specialisten. Waarom zou je ai daar dan niet voor inzetten en artsen laten doen waar zij zo goed in zijn? Ai kan het onderzoek overnemen en de arts ondersteunen in het stellen van de diagnose en zelfs het vaststellen van de juiste therapie. Of de arts het door ai gedane voorstel verifiëren en het nieuws vervolgens zelf aan de patiënt mededelen. Ai-systemen zijn dan de slimme assistent, en niet de arts zelf.
Radicaal
Ai zal de komende jaren de gezondheidszorg radicaal veranderen. Naast nauwkeurigere diagnosen en therapieën is efficiëntie een ander voordeel die de technologie met zich meebrengt. Er is een groot tekort aan specialisten in grote landen als het Verenigd Koninkrijk; veel patiënten moeten weken wachten op een afspraak. En dit zal er de komende jaren niet beter op worden. We zien dan ook een toename van het medisch toerisme in België wat op termijn resulteert in een grotere druk op ons systeem en onze specialisten. Specialisten zijn soms uren kwijt aan het analyseren van data van CT- en MRI-scans en echografiesystemen of het consulteren van andere experts om er zeker van te zijn dat hun diagnose wel klopt. Met behulp van ai, die is te integreren in de apparatuur, is het beslissingsproces in te korten en wordt zorg veel betaalbaarder. Artsen houden dan tijd over om aan hun patiënten te besteden, en hopelijk helpt ai de wachttijd voor een afspraak met een specialist terug te dringen.
