De vijver is leeg, er zitten geen vissen meer in en ik denk dat er zelfs geen water meer in staat. Zo omschrijf ik al jaren de it-rekruteringsmarkt in ons land. Technologiebedrijven en andere bedrijven keerden hún tij door massaal een beroep te doen op offshore-krachten vanuit het buitenland, zoals India of de Oostbloklanden. Nu boren de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) en werkgeversfederaties Agoria en VOKA de piste aan van de selectieve economische migratie.
Tegen 2030 zullen er in Vlaanderen 55.000 digitale experts nodig zijn, en op dit moment zijn er al bijna tienduizend vacatures. De cijfers liegen niet. Het proefproject met het aantrekken van dertig Marokkaanse it’ers lijkt dan ook een druppel op de hete plaat. Het project zou echter snel opschaalbaar zijn, ook al door de versoepeling van de wettelijke regels voor migratie. Mij lijkt het dat dit project slechts een deel van het probleem kan oplossen.
Met het uitnodigen van gastarbeiders heeft België een lang verleden. Turken, Italianen en Marokkanen nodigden we zelf uit om naar hier te verhuizen en aan de slag te gaan in onze mijnen en de textielindustrie. Die migratie bestaat al enkele generaties en we weten wat de probleemkanten ervan zijn. Ook voor it’ers zal een sterke integratie van in het begin nodig zijn, en dat kan vooral door het aanleren van het Nederlands in Vlaanderen en zeker Brussel. Anders wordt de weg naar werk, zelfs als hooggeschoolde, lastig.
Mix
Bedrijven die hier gevestigd zijn, houden zich beter aan een mix van rekruteringsinstrumenten. Een belangrijk instrument is en blijft de interne opleiding. Investeren in het gericht bij- en omscholen van het eigen personeel blijft een moeilijke uitdaging. Die mag echter niet uit het oog verloren worden, omdat migratie en offshore gemakkelijker te hanteren rekruteringsinstrumenten zouden zijn. Zelfs pure it-bedrijven zien zich genoodzaakt eigen werknemers om te scholen om bij te blijven met de snel evoluerende digitale vaardigheden en dito technologieën. Dat maakt de uitdaging voor andere bedrijven alleen maar groter.
De overheid, samen uiteraard met de technologiefederaties, mag niet uit het oog verliezen om studenten van jongs af aan warm te maken voor Science, Technology, Engineering en Mathematics (STEM)-studierichtingen. De echte permanente oplossing zit op lange termijn daar.
Vreemde combinatie
Onlangs was ik op bezoek in Marrakesh. In het nieuwe stadsgedeelte zag ik daar ‘une école d’enseignement supérieur’ waar zowel horeca- als it-opleidingen worden aangeboden. Op het eerste zicht misschien een vreemde combinatie, maar het zijn wel de twee grote… knelpuntberoepen (jawel) in een toeristisch en zich ontwikkelende stad als Marrakesh. Ook in India als traditioneel offshore-land voor it krijgt een eigen binnenlandse markt zeer snel concrete vorm. En ik ga ervan uit dat de meesten het nog altijd verkiezen om in eigen land en dicht bij eigen familie te werken, zeker met de technologische connectiviteit die we nu kennen. De wereld is een dorp,