Californië is de eerste Amerikaanse staat waarin een dataprivacywet van kracht wordt. De wet, die ingaat op 1 januari 2020, komt er nadat enkele bezorgde burgers eerst zelf een nog strenger wetsvoorstel op de agenda plaatsten, zo melden Amerikaanse media.
De wet in Californie heeft heel wat trekjes van onze GDPR. Ze geeft de veertig miljoen inwoners van de staat het recht om de data in te kijken die bedrijven van hen hebben en de mogelijkheid om die data te laten verwijderen. Burgers kunnen bedrijven ook de toestemming ontzeggen om gegevens aan derde partijen te verkopen. Elk bedrijf dat data bezit van meer dan 50.000 mensen valt onder de wet, elke overtreding kan bestraft worden met een boete van 7.500 dollar.
Veel Californische technologiebedrijven die munt slaan uit data zijn uiteraard niet blij met de nieuwe regeling. Volgens een Google-woordvoerder zal de wet onbedoelde gevolgen die moeilijk in te schatten zijn en is de balans tussen privacy en zakelijke noden zoek.
De wet is in ijltempo gestemd en kwam er zonder al te veel debat, omdat er anders een andere, nog strengere wet op tafel zou komen via een zogenaamde ‘ballot measure’. Dat houdt in dat burgers zelf wetgevende initiatieven kunnen opzetten en als die genoeg steun krijgen, worden ze wet, als een soort ‘directe democratie’.
Dat specifieke initiatief werd mee opgezet door vastgoedmagnaat Alastair Mactaggart die er drie miljoen dollar van zijn eigen geld instak en er 600.000 handtekeningen voor verzamelde. Via de school van zijn zoon kwam hij in contact met financieel specialist Rick Arney die eerder in de Californische Senaat aan de slag was. De wetteksten zelf werden opgesteld door Mary Stone Ross, een voormalige CIA-werkneemster. De mensen achter de ‘ballot measure’ kozen voor het rechtstreekse systeem omdat ze vreesden dat normale wetgevende initiatieven hoogstwaarschijnlijk allemaal afgeblokt zouden worden door de enorme invloed van Silicon Valley.
De grote tech-bedrijven hebben er uiteindelijk voor gekozen om hun verzet tegen de nieuwe wet op te geven, omdat ‘ballot measures’, eens ze echt wet zijn, nog zeer moeilijk zijn aan te passen. Met gewone wetten kan de Senaat nog amendementen goedkeuren. De Silicon Valley-lobby zal waarschijnlijk dan ook alles in het werk stellen om die amendementen naar hun hand te zetten.