Facebook's dochteronderneming Calibra wordt deze week ondervraagd in de senaat en in het Huis van Afgevaardigden over de aangekondigde lancering van het Libra platform. Een eerste mijlpaal in mogelijk de grootste opschudding van het financiële stelsel zoals we die nu kennen. Wat kunnen we verwachten?
Op 18 juni presenteerde Facebook, samen met 27 partners waaronder Mastercard, Paypal, Uber, Vodafone, Spotify en Venture Capitals de whitepaper van de digitale munt Libra. Een stabiele, digitale munt die wereldwijd bruikbaar wordt in tenminste de Facebook applicaties, zoals Whatsapp en Facebook zelf. Daarmee krijgen in potentie ruim twee miljard mensen toegang tot deze munt, die in 2020 wordt gelanceerd. Na deze bekendmaking vielen toezichthouders en overheden over elkaar heen om dit initiatief zo snel mogelijk een halt toe te roepen. De aftrap van het aan banden leggen begint deze week. Het hoofd van het Calibra project (David Marcus) dient te verschijnen in het congres.
Dat de Libra Association (waarin de 28 partijen zich hebben verenigd) tegengas zou krijgen was te verwachten. Een grote tech-speler (of eigenlijk spelers) betreedt de financiële sector met een dienst die tot op heden, op deze schaal, niet bestaat. Libra is een betalingsplatform op basis van een digitale munt (cryptocurrency) waarin de beperkingen van munten zoals bitcoin zijn opgelost: volatiliteit, schaalbaarheid, gebruikersgemak en bruikbaarheid. En direct op wereldwijde schaal. Logisch dat de bestaande partijen zich zorgen maken. Zeker door de betrokkenheid van Facebook. Niet direct een speler die bekend staat om het bewaken van de privacy van zijn gebruikers.
Privacy
Privacy zal zeer waarschijnlijk een van de belangrijkste onderwerpen worden tijdens de ondervraging. Belangrijk hierin is dat Libra gedecentraliseerd wordt over honderd partijen, althans dat is het streven. Een Facebook krijgt daarin een gelijke stem, dus 1 procent. Ook heeft Facebook een aparte entiteit opgericht waarin deze activiteit wordt ondergebracht: Calibra. Hiermee willen ze de scheiding van data tussen betalingen op het Libra platform en het social media platform garanderen. Het belangrijkste product van deze entiteit wordt de wallet, waarmee gebruikers in de Facebook applicaties hun Libra’s kunnen bewaren. Deze wallet krijgt dezelfde naam: Calibra. Doordat het aannemelijk is dat veel gebruikers bijvoorbeeld Whatsapp zullen gebruiken voor betalingen, krijgt Facebook via hun eigen wallet toch een aanzienlijke rol. Facebook heeft al aangegeven dat ze zullen voldoen aan alle KYC (Ken-uw-klant) en AML (Anti-Money Laundering) die worden geëist.
Een vraagstuk dat tevens behandeld zal worden is wat Libra nu eigenlijk is. Doordat Libra onderliggend gedekt wordt door een mandje van staatsobligaties en een aantal valuta’s, kan de SEC de Libra inschalen als een exchange-traded fund (ETF). Dat vereist dan direct akkoord van de toezichthouder en zal waarschijnlijk invloed hebben op de livegang. Een grote vraag naar Libra’s kan tevens een grotere vraag naar kortlopende staatsobligaties verzorgen, wat de rente nog verder drukt. Ook dit heeft in potentie een verstorend karakter.
Livegang vertragen
Een zorg van het congres is tevens het land van vestiging: Zwitserland. Een land met een reputatie aangaande financiële dienstverlening. Liever had het congres gezien dat de Libra Association zich in de VS had gevestigd, zodat toezicht en regulering eenvoudiger was geweest.
Ook zullen congresleden proberen de livegang te vertragen om daarmee tijd te winnen. Facebook’s adagium ‘move fast and break things’ valt niet zo lekker bij toezichthouders. Tegelijkertijd heeft David Marcus al gesteld: ‘The Libra Association, which will manage the Reserve, has no intention of competing with any sovereign currencies or entering the monetary policy arena. It will work with the Federal Reserve and other central banks to make sure Libra does not compete with sovereign currencies or interfere with monetary policy. Monetary policy is properly the province of central banks.’
Waarom willen toezichthouders en overheden de komst van Libra tegenhouden? Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het hier toch gaat om het beschermen van belangen van de huidige partijen (lees: banken). Banken die volledig vallen onder toezicht, niet gewend zijn aan concurrentie van ‘buitenstaanders’, meestal lokaal actief en de data tot hun eigen goudmijn rekenen. In China is reeds ervaring opgedaan. Het grootste betalingsplatform is daar Wechat: de Chinese variant van Whatsapp.
Nieuwe speler
Nu komt er een nieuwe speler met een wereldwijd bereik, diepe zakken en de knowhow een dergelijk platform te creëren. Een platform waarop ook derde partijen wallets mogen ontwikkelen, waarin gebruikers pseudoniem kunnen opereren (a la Bitcoin) en het platform gedecentraliseerd is. Waar bitcoin voor de financiële sector tot op heden klein bier is, is dit direct een concurrent van formaat. Door de koppeling met staatsobligaties en valuta heeft deze ook invloed op monetair beleid van centrale banken met een minder sterke munt. Waar zullen inwoners uit landen alsTurkije hun geld in willen zetten? In Lira of Libra?
Gaat het lukken Libra te lanceren? Technisch zal het lukken, hoewel de eerste release beperkt zal zijn in features. Het bereik zal afhankelijk zijn in hoeverre het de partijen lukt in de diverse landen overeenstemming te bereiken met de toezichthouders.
Overigens is het minst besproken onderwerp het verdienmodel van Libra. Vaak wordt gekeken naar de waarde van de transactiedata (wat dus wringt met privacy), maar deze schuilt tevens in het rendement op de reserve (het onderpand). Voor een eenmalige inleg van 10 miljoen dollar krijgen de leden 1 procent van het jaarlijkse rendement op de reserve. Als we als rekenvoorbeeld de huidige marktkapitalisatie van Bitcoin gebruiken (187 miljard) komen we met een rendement van 0,5 procent op afgerond op 10 miljoen dollar, waarmee de inleg direct is terugverdiend.
Kortom, spannende dagen voor Libra en innovatie in het financiële domein. Misschien wel de laatste horde naar een digitale economie.
