De voorbije maanden brachten technologische disruptie – en daaraan ontsnapten ook wearables niet. Covid-19 liet zien dat we er nog niet zijn als het gaat om zorg op afstand. Het is dan ook niet voor niets dat techbedrijven de focus leggen op het ontwikkelen van wearables voor het volgen van patiënten op afstand en het vroegtijdig oppikken van waarschuwingssignalen. Welke zes trends vallen op?
Trend 1: Aanpassen aan Covid-19
Het coronavirus heeft een grote impact op de manier waarop gezondheidszorg is te leveren. Mensen uit hoogrisicopopulaties, zoals ouderen, zijn juist diegenen die hun artsen regelmatig zien. Hierdoor groeit de behoefte aan monitoringsmogelijkheden op afstand en alternatieven voor persoonlijke bezoeken. Door met wearables de gezondheidsstatistieken van patiënten in realtime te volgen en te integreren met iot-technologie en tele-geneeskunde krijgen artsen inzichten zonder de patiënt persoonlijk te hoeven zien. Daarnaast zijn techbedrijven bezig om te kijken hoe wearables Covid-19-symptomen kunnen identificeren. Fitbit kondigde in augustus aan dat hun draagbare apparaten een dag voordat er symptomen optreden ongeveer de helft van de gevallen van coronavirus konden detecteren.
Trend 2: Cloud opent deuren
Waar gewone smartwatches en fitnesstrackers met een app synchroniseren via bluetooth, is het van belang dat medische wearables direct via de cloud synchroniseren zodat ze de data realtime doorgeven. Een voorbeeld is de op CES gepresenteerde app van FallCall Solutions die alarm slaat als de drager van de wearable valt. Doordat deze informatie rechtstreeks via de cloud in het connected personal emergency response system komt, kunnen derden te hulp schieten. De tool geeft ook aan of de val een heftige impact had en meteen de hulpdiensten inschakelen. Bij vallen met een lage impact neemt de technologie contact op met bijvoorbeeld de buurt-app of familie. De connectie met de cloud zorgt ervoor dat de informatie realtime is en dat de drager van het device overal naartoe kan, ook al is er geen wifi.
Trend 3: Privacy en security
Wearables en artificial intelligence leveren grote hoeveelheden gezondheidsinformatie. Een van de uitdagingen voor de zorgsector is dat zij deze op een veilige manier in systemen dienen te verwerken waarbij de privacy van de eindgebruiker beschermd blijft. Zoals onlangs nog het Bravis Ziekenhuis, hebben zorgorganisaties al eens te maken met een datalek. Privacy en security staan daarom voorop bij de overwegingen voor nieuwe technologie. Ook Garmin maakte het afgelopen jaar een cyberaanval mee waardoor de Garmin Connect-app, de primaire gebruikersinterface voor de analyse van gegevens, in verkeerde handen viel. Dergelijke hack stimuleert een groot aantal partijen om extra beveiligingsmaatregelen te treffen.
Gegevens zijn ook erg waardevol voor zorgverzekeraars. Wanneer zij inzicht zouden krijgen in gegevens vanuit wearables leidt dit tot ethische discussies. Toegang tot gezondheidsgegevens van leden zou het voor verzekeringsmaatschappijen mogelijk maken om op basis van individuele gegevens risico’s te berekenen en op basis daarvan premies aan te passen. Consumenten verdienen dan ook inzicht in de manier waarop hun gegevens worden opgeslagen en met wie gedeeld. Ze tonen steeds meer belangstelling voor het beheer en de beveiliging van hun gegevens, vooral als het gaat om gezondheid.
Trend 4: Apps op recept
Er zijn steeds meer digitale toepassingen die dokters kunnen voorschrijven zoals ze nu medicijnen, therapie of andere medische ingrepen voorschrijven. Sommige wearables worden gratis aangeboden. Een voorbeeld hiervan is de epilepsie-app van Health die dit jaar twee CES Innovation Awards won. De app helpt epilepsiepatiënten hun aanvallen en andere verschijnselen te volgen. Het bevat een bibliotheek met educatieve informatie, medicatieherinneringen, een functie voor noodmedicatie en een functie waarmee zij een pdf-rapport van hun persoonlijke ziekteverloop kunnen afdrukken voor gebruik in de spreekkamer.
Aan andere apps zijn wel kosten verbonden, maar in Nederland bestaat er nog geen expliciet vergoedingssysteem voor apps-op-recept. Duitsland loopt in Europa voorop met de vergoeding voor zogeheten digital therapeutics (dtx), oftewel digitale therapieën. Sinds de invoering van de Wet digitale levering eind 2019 kunnen gezondheidsapps worden voorgeschreven door artsen en psychotherapeuten. Zorgverzekeraars vergoeden de kosten per afgesproken tijdseenheid. In Nederland staat het artsen wel vrij om specifieke apps in te zetten voor een behandeling. De vergoeding van een app moet in overleg met verzekeraars van geval tot geval worden beoordeeld als onderdeel van een behandelpad waarvoor een integrale vergoeding wordt afgesproken. We zien dat artsen dit steeds vaker doen en een vergoedingssysteem zou ook in Nederland goed passen.
Trend 5: Digital twins bieden nieuwe mogelijkheden
In de tech- en industriewereld zijn digital twins bijzonder populair. Dit virtuele digitale model is een complete reconstructie van een apparaat, systeem, fabriek of bouwplaats en gebruikt ai en iot om continu te monitoren, te leren en inzichten te verkrijgen. Het is realtime waardoor bij afwijkingen meteen is in te grijpen.
In de gezondheidszorg wordt nu ook gekeken naar digital twins van mensen, virtuele dubbelgangers zogezegd. Empa-onderzoekers ontwikkelen een digitale tweeling, die de ontwikkeling van gepersonaliseerde therapieën moet vergemakkelijken. Het doel is dat deze avatars laten zien hoe iemand met pijnklachten of een diabetespatiënt individueel behandeld moet worden. Daarbij maakt de digital twin ook een gepersonaliseerde prognose van het behandeltraject mogelijk. Philips presenteerde tijdens de CES een digital twin van een foetus. Artsen kunnen hiermee op afstand zwangere vrouwen en hun ongeboren kind monitoren.
Niet te stoppen
Het is duidelijk, de ontwikkeling van wearables is niet te stoppen. Toch zijn er nog stappen nodig om ook langdurige vertrouwen vanuit de zorg en patiënten te krijgen. De belangrijkste drivers daarin zijn gebruiksgemak, privacy en security en inzicht in de toegevoegde waarde. Vaak worden artsen overspoeld met gegevens die niet passen bij hun workflow. Hierdoor wordt de informatie niet optimaal gebruikt om patiënten te begeleiden en weten patiënten ook niet hoe en wanneer ze een wearable moeten gebruiken. Wanneer de ontwikkelaars van nieuwe wearables hier rekening mee houden, is een flinke groei te voorzien in nieuwe tools en het gebruik van wearables die het leven van mensen makkelijker maken.