De Europese data-waakhond EDPS eist dat Europol een grote hoeveelheid persoonsgegevens vernietigt. Een ‘ark aan big data’ zou volgens de privacytoezichthouder onrechtmatig zijn verkregen. Het gaat om informatie afkomstig uit politierapporten en hacks van crypto-telefoons.
Volgens de Britse krant The Guardian bevat de cache van Europol minstens vier petabyte aan gegevens, gelijk aan drie miljoen cd-roms. De EDPS vindt dat Europol zich bezondigt aan massa-surveillance. De politieorganisatie zou hard op weg zijn om de Europese tegenhanger van de Amerikaanse National Security Agency (NSA) te worden.
Europol bewaart volgens de EDPS gevoelige data over een kwart miljoen huidige of voormalige verdachten van ernstige misdaden en terrorisme. Ook worden gegevens verzameld over personen met wie verdachten in contact zijn gekomen. Het materiaal is de afgelopen zes jaar verzameld door nationale politieautoriteiten bij strafrechtelijke onderzoeken.
Over deze kwestie zijn beide organisaties elkaar in de haren gevlogen. De Europese politieorganisatie is absoluut niet van plan zich door de EDPS de les te laten lezen.
Filteren
Europol legt de eis naast zich neer om gegevens van niet-verdachte personen te wissen die langer dan zes maanden worden bewaard. Ze kan onmogelijk voldoen aan de eis om ontvangen datasets binnen die periode te filteren. Volgens Europol zou het grote gevolgen hebben voor de onderzoeken van de opsporingsdienst als alle ontvangen ongefilterde datasets ouder dan zes maanden moeten worden vernietigd. De veiligheid van Europese burgers wordt hierdoor in gevaar gebracht.
Volgens de richtlijnen mag Europol data verwerken van burgers die een duidelijk vastgestelde relatie met criminele activiteiten hebben. De hoeveelheid data is echter zo groot dat het niet meteen mogelijk is onderscheid te maken tussen de goeden van de kwaden.
Het Europees Comité voor gegevensbescherming had Europol een jaar de tijd gegeven om uit te zoeken wat legaal mocht worden bewaard. Maar dat is te kort, vindt Europol. De EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken, Ylva Johansson, steunt Europol vooralsnog in het conflict. Volgens haar ondersteunt Europol de politiediensten met de gigantische taak om rechtmatig verstrekte gegevens te analyseren. Johansson wijst op de vele tijd en middelen die dat kost. De EU-commissaris zegt dat de juridische bezwaren van de EDPS ‘een ernstige uitdaging’ vormen voor het vermogen van Europol om zijn taken te vervullen.