Ik kreeg een halfjaar geleden van een goede vriendin een mondkapje met het opschrift ‘Privacy matters’. De nieuwe, aangepaste ‘privacywet’ die straks naar het parlement gaat, veegt daar ronduit z’n laars aan. Vijftig internationale ngo’s, bedrijven en academici publiceerden zonet een open brief tegen het wetsontwerp dat de deur openzet voor misbruik. Onder hen ook professor Bart Preneel, IT Person of the year 2021 van Computable.
In de nieuwe wet staan enkele opmerkelijke zaken. Zo zullen aanbieders van geëncrypteerde berichten toegang moeten bieden aan het gerecht. Een eerder wetsontwerp daarover werd al vernietigd door Belgische én Europese rechters. De voordeur werd gesloten maar nu wil de overheid het achterpoortje openen. Het dedain voor de burger is wraakroepend.
Eind jaren tachtig werd de mobiele standaard uitgewerkt door Europa, we waren toen nog toonaangevend. GSM stond aanvankelijk voor Groupe Spécial Mobile, maar omdat dit toch iets te Frans was, werd geopteerd voor Global System for Mobile communications. Een van de specificaties was dat de berichten versleuteld moesten zijn. Dat was een mooi uitgangspunt, maar bij de opkomst van de eerste netwerken midden jaren negentig werd daar al serieus aan gemorreld. Aanvankelijk eisten vooral Arabische landen de toegang tot de gegevens van het plebs. Wie belt waar, met wie en over wat?
Leveranciers Ericsson, Nokia, Alcatel en Siemens gingen toen voor de bijl om de reuzencontracten alsnog binnen te halen. Het zou me niet verbazen dat grootlanden zoals Rusland, de VS en China diezelfde desiderata op tafel legden. Het oude continent, Europa, de bakermat van mobiele communicatie, heeft die encryptie wel steeds gerespecteerd. En terecht.
Maar in het kader van de veiligheid komt dat op losse schroeven te staan. Net zoals coronamaatregelen die tijdelijk waren en straks mogelijk permanent worden. Het is aan de wakkere burger (ik vind ‘woke’ maar niks) om een en ander nauwlettend in het oog te houden. Met dank ook aan Bart Preneel om de vinger aan de pols te houden.
Privacy matters. Dat blijkt uit ook uit het recente rapport van Gartner dat voorspelt dat tegen 2024 door ondernemingen jaarlijks wereldwijd vijftien miljard dollar uitgegeven zal worden aan databescherming. Laat ons dat dus, beste regeringsleiders, ernstig nemen. Heel ernstig.
Ik blijf het herhalen: ‘1984’ van George Orwell was een waarschuwing, geen handleiding.
