Ruim zeventig procent van de it-professionals houdt zich het komende jaar bezig met een digitale transformatie. Dit blijkt uit het IT Trendsonderzoek, dat Supply Value jaarlijks uitvoert waarin deze it-trend op de vijfde positie is geëindigd. Opmerkelijk in het onderzoek is wel dat de bekendheid van de digitale transformatie onder de respondenten achterblijft ten opzichte van de prioriteit die het krijgt.
In deze digitaliserende wereld veranderen veel technologieën in een razend tempo de manier waarop organisaties hun werkzaamheden uitvoeren. In dit web van technologieën is het voor it-professionals belangrijk om te weten wat de meest opkomende trends zijn van komend jaar, zodat hier de juiste toegevoegde waarde uit gehaald kan worden voor hun organisatie. Het doel van het IT Trendsonderzoek is het ondersteunen van informatiemanagement en -technologieprofessionals bij het stellen van de belangrijkste prioriteiten en de juiste focus.
Nieuwe manieren van innoveren
Van de it-trends die in het onderzoek van Supply Value zijn geïdentificeerd, is digitale transformatie als nieuwkomer geëindigd op de vijfde plaats. Een transformatie betekent letterlijk het overgaan van de ene in de andere (organisatie)vorm. Om de juiste keuzes te maken in digitale transformaties zijn nieuwe manieren van innoveren met ecosysteempartners en externe organisaties nodig. Uitdagingen zijn onder meer het continu innoveren en het stimuleren van een digitale cultuur.
Digitale transformatie draait dus om het transformeren van organisaties. Het is technologie-overstijgend, waar een heldere visie op de transformatiestrategie over de gehele organisatie een belangrijke rol speelt. Zo klopt het dat internet of things, artificial intelligence en blockchain it-trends zijn, maar zijn het respectievelijk connectiviteit, autonomie en programmeerbaarheid de vertrekpunten die digitale transformatie teweegbrengen. Een goede digitale transformatiestrategie is afgestemd op of maakt zelfs onderdeel uit van de corporate strategie. Waar we bij corporate strategie zien dat deze opgedeeld is in operationele (producten, markten, processen) en functionele (finance, hr, it) strategieën, zal een digitale transformatiestrategie over deze gehele breedte uitgerold moeten worden.
Digitale transformatie kent verschillende toepassingen. De belangrijkste ontwikkelingen binnen deze trend zijn digitaal leiderschap, it-awareness en lean it.
Digitaal leiderschap
Industrieën en sectoren worden opgeschud door digitale ontwikkelingen die elkaar in een razend tempo opvolgen. Menig cio ziet zich daardoor geconfronteerd met de vraag hoe hij succesvol een nieuwe technologie snel kan introduceren dan wel beter kan volgen wat andere organisaties doen. De essentie van digitaal leiderschap is het in balans brengen van de externe positionering van het bedrijf aansluitend bij de interne inrichting van de organisatie. Het vinden van deze balans zorgt ervoor dat de organisatie in een passend tempo technologische ontwikkelingen in de markt signaleert en adopteert en dat het in staat is om van deze ontwikkelingen tot een succes te maken met onder meer de juiste innovatiecultuur en de benodigde vaardigheden.
It-awareness
It-awareness focust op het bewustzijn van medewerkers over de informatieveiligheid van de organisatie en het voorkomen van beveiligingsincidenten. It-awareness krijgt steeds meer prioriteit binnen organisaties, blijkt uit de cybersecuritymonitor 2019 van het CBS. Steeds meer organisaties nemen ook maatregelen tegen cyberaanvallen van buitenaf. Vooral middelgrote organisaties maken een inhaalslag op dit gebied. De meest gebruikte maatregelen volgens het CBS-onderzoek uit 2019 zijn antivirussoftware, een beleid voor sterke wachtwoorden en het opslaan van gegevens op een andere fysieke locatie.
Lean it
Lean it is de combinatie van de methode lean six sigma en it-servicemanagement. Het doel van lean it is het op een gestructureerde wijze verbeteren van processen binnen it-organisaties of it-afdelingen. It-servicemanagement legt de focus op het ‘wat’: welke aspecten en vraagstukken rondom it dienen te worden ingevuld? Lean six sigma focust op het ‘hoe’. Op deze manier kunnen alle relevante aspecten en vraagstukken efficiënt en effectief opgepakt worden. Door het wegnemen van verspillingen in it-processen kan een organisatie meer klantwaarde leveren, wat leidt tot meer tevreden klanten en medewerkers.
Digitalisering in sneltreinvaart
De industriële revolutie verspreidde zich pas in de negentiende eeuw over Europa. Het tempo van de industriële revolutie staat in een schril contrast met de digitale transformatie die bedrijven nu ondergaan. In de eerste helft van 2020 is digitalisering in een sneltreinvaart noodgedwongen toegepast door de coronacrisis. Digitale transformatie biedt veel mogelijkheden om processen, producten en/of diensten te digitaliseren. Tegelijkertijd brengt deze digitalisering ook economische, ecologische en sociaal-maatschappelijke druk met zich mee.
Het bij elkaar brengen van steeds veranderende technologieën en bijkomende vaardigheden, economische afwegingen en bedrijfscultuur en -structuur vraagt om prioritering en het vermogen om technologieën op waarde te schatten. Daarnaast spelen ethische overwegingen om het vertrouwen van aandeelhouders en klanten niet te verliezen. Een holistische visie van de cio is nodig om een succesvolle digitale transformatie tot stand te brengen. ‘Een succesvolle digitale transformatie gaat niet alleen over de technologie, maat juist over de mensen, verandering in houding en gedrag en over het benutten van kansen’, aldus Gerten Peek, consultant bij Supply Value.
Vanuit kpi’s beoordelen
In het onderzoek ziet Supply Value de trend binnen digitale transformatie de goede kant op bewegen: it-vernieuwing blijkt veel meer vanuit een businessperspectief gedreven te worden dan vanuit it zelf. Een goede manier om digitale transformatie toe te passen is om vanuit de kpi’s van een organisatie te beoordelen welke technologische toepassingen waardevol kunnen zijn. Baseer de overweging om bijvoorbeeld conversational ai te implementeren dus niet op het feit dat het een trend is, maar op de verwachting dat het de klanttevredenheid verhoogt.
De aanpak die Supply Value zelf hanteert voor de begeleiding van digitale transformatie van klanten is de combinatie van meerdere best practices die de strategie, het klantperspectief, de innovatiekracht en de wendbaarheid van de organisatie omvatten. Daarbij creëert het bedrijf een balans tussen het onderhouden van de bestaande organisatie (run) en het neerzetten van de nieuwe organisatie (change). Dit proces bestaat uit vijf stappen:
- Bepaal visie en focus door middel van een jaarplan (op één A4).
- Innoveer door de klantervaring als uitgangspunt te nemen.
- Gebruik de aanwezige kracht in de organisatie.
- Experimenteer en beslis snel via korte lijnen.
- Hanteer een individuele aanpak en onderken potentiële weerstand of angst van medewerkers voor verandering.
Tussen alle stappen zitten feedbackloops. Plannen worden in een vaste cyclus heroverwogen op basis van feedback vanuit de onderliggende plannen. In de operatie is dit dagelijks en per sprint, op meer strategisch niveau is dit ieder kwartaal of direct bij excepties.
Massaal digitaliseren
Met de vele innovaties binnen het technologisch speelveld en de coronacrisis als extra drijfveer, digitaliseren we massaal, wat in het onderzoek van Supply Value ook te zien is in de prioriteit die digitale transformatie krijgt. Leuke ontwikkelingen, maar er komen ook veel uitdagingen bij kijken, terwijl de bekendheid met digitale transformatie bij respondenten nog achterblijft. Daarom vraagt deze trend om digitaal leiderschap met visionaire, faciliterende leiders, maar ook om it-awareness door de hele organisatie zodat de waarde van digitalisering gezien en benut wordt. Ook dient rekening gehouden te worden met de organisatiegrootte. Zo zal bij grotere organisaties een gefaseerde aanpak onontkoombaar zijn. Generiek vergt een succesvolle digitale transformatie een integrale aanpak: van visie tot en met de operatie, uitgerold over de gehele breedte van primaire en ondersteunende bedrijfsprocessen.