Programmeertalen zijn als politiek: het duurt vaak jaren vooraleer er iets verandert. Terwijl sommige programmeertalen (zoals Python) stevig standhouden en andere terrein moeten prijsgeven (zoals PHP) zijn er ook enkele flinke stijgers. Deze vijf gaan er op een jaar tijd flink op vooruit: Go, Rust, C++, Fortran en Delphi.
We baseren ons hier op de Tiobe Index, een indicator van de populariteit van programmeertalen (zie onderaan voor de recente editie van de index).
1. Go
Go of Golang, een taal met oorsprong bij Google, bereikte recent met plaats zeven zijn hoogste positie ooit in die Tiobe-populariteitsindex. Go, waarschijnlijk het meest bekend als taal om Docker en Kubernetes te ontwikkelen, zit al een aantal jaren in de lift.
Paul Jansen, ceo van Tiobe, herinnerde zich hoe Go de Tiobe-index opklom nadat het in november 2009 door Google werd aangekondigd. Maar aanvankelijk was de populariteit van Go van korte duur. ‘Onverwacht was de hype snel voorbij. In 2015 bereikte Go positie #122 in de Tiobe-index en leek alles verloren’, aldus Jansen.
De ommekeer kwam toen Go een zeer strikte halfjaarlijkse releasecyclus invoerde, ondersteund door Google. Elke nieuwe release verbeterde Go. ‘Tegenwoordig wordt Go in veel softwaredomeinen gebruikt, zoals back-end programmeren, webservices en api’s.’
2. Rust
Wat verder in de index wint ook Rust aan populariteit. Mede dankzij de indirecte steun van de Amerikaanse overheid, die onlangs aankondigde om veiligheidsredenen de overstap van C (of C++) naar Rust aan te bevelen. ‘De gemeenschap groeit, inclusief het aantal libraries en tools van derden’, stelt Jansen vast.
Twee redenen liggen concreet aan de oorsprong van de Rust-opmars. De eerste, die het meest naar voren wordt geschoven, is de opmars van de zogenaamd veilige programmeertalen bij de backend-systemen, waar Rust het uitgesproken voorbeeld van is. Rust controleert eigenlijk standaard op de fouten die aanleiding geven tot de meest voorkomende geheugenconflicten. De tweede reden is het gebruiksgemak. Rust scoort traditioneel erg hoog bij programmeurs bij de vraag in welke taal ze zich het meest ondersteund voelen.
3. C++
C++ stijgt omdat het (eindelijk) over C springt. ‘Oorspronkelijk werd C++ bestempeld als de betere en objectgeoriënteerde versie van C, maar het duurde 39 jaar na de start om de populariteit van C te overtreffen’, weet Jansen. C++ heeft nog nooit zo hoog gestaan in zijn index.
C++ kon zich volgens hem vanaf 2011 heruitvinden dankzij zijn consistente driejaarlijkse updates. ‘Een succes om de taal te zien evolueren. De meeste compilers en engineers kunnen zo’n tempo niet aan’, stelt hij.
De belangrijkste sterke punten van C++ zijn de performance en schaalbaarheid. ‘C++ wordt veel gebruikt in embedded systems, game development en financial trading software, en dan noem ik maar enkele toepassingsdomeinen’, vertelt de Tiobe-directeur.
4. Fortran
Mogelijk nog opvallender dan C++ is de comeback van Fortran, een taal die letterlijk op pensioengerechtigde leeftijd zit. Maar ook Fortran evolueert nog steeds sinds haar ontstaan in 1957. ‘Onlangs werd bijvoorbeeld de nieuwe ISO Fortran 2023 definition gepubliceerd’, oppert Jansen.
Maar de belangrijkste reden voor de wederopstanding van Fortran is, volgens hem, het toenemende belang van numerieke en wiskundige berekeningen en programma’s. ‘Ondanks de vele concurrenten op dit gebied, heeft Fortran zijn bestaansrecht. Kijk maar naar de concurrentie. Python is keuze nummer één, maar eerder traag, Matlab is makkelijk te gebruiken voor wiskundige berekeningen, maar het komt met dure licenties.’
En wat dan met het hoger aangehaalde C en C++? ‘Die zijn inderdaad mainstream en snel, maar ze hebben geen native ondersteuning voor wiskundige berekeningen’, weerlegt Jansen.
5. Delphi
Delphi en Object Pascal zijn nauw met elkaar verbonden en staan ook samen in de lijst. Producent Borland gebruikte de naam Object Pascal voor de programmeertaal in de eerste versies, maar hernoemde het later naar Delphi. Hoewel Delphi vaak wordt gezien als een programmeertaal op retour, is het opvallend hoeveel zakelijke softwaretoepassingen vandaag nog steeds op Delphi zijn gebaseerd. De snelheid van de taal blijkt ook een troef. Allemaal elementen die ervoor zorgen dat Delphi/Object Pascal er op een jaar tijd mooi op vooruit gaan.
Python en PHP
De grootste stijger in de lijst qua rating is overigens Python dat zijn koppositie verstevigt en zijn voorsprong vergroot. Want ook Python heeft in het data- en ai-tijdperk de wind in de zeilen. Een van de verliezers is tenslotte dan weer PHP dat uit de top 15 valt. Of hoe er op een jaar tijd toch een en ander verandert.
| jul/24 | jul/23 | Programmeertaal | Rating | Verandering |
| 1 | 1 | Python | 16.12% | +2.70% |
| 2 | 3 | C++ | 10.34% | -0.46% |
| 3 | 2 | C | 9.48% | -2.08% |
| 4 | 4 | Java | 8.59% | -1.91% |
| 5 | 5 | C# | 6.72% | -0.15% |
| 6 | 6 | JavaScript | 3.79% | +0.68% |
| 7 | 13 | Go | 2.19% | +1.12% |
| 8 | 7 | Visual Basic | 2.08% | -0.82% |
| 9 | 11 | Fortran | 2.05% | +0.80% |
| 10 | 8 | SQL | 2.04% | +0.57% |
| 11 | 15 | Delphi/Object Pascal | 1.89% | +0.91% |
| 12 | 10 | Matlab | 1.34% | +0.08% |
| 13 | 17 | Rust | 1.18% | +0.29% |
| 14 | 16 | Ruby | 1.16% | +0.25% |
| 15 | 12 | Scratch | 1.15% | +0.08% |
