De Amerikaanse National Science Foundation (NSF) luidt de noodklok over de achterblijvende investeringen van de overheid in wetenschap en technologie. China heeft de Verenigde Staten al ingehaald als het gaat om onderzoekspublicaties, patenten (inclusief die in ai – artificiële intelligentie), de kennis- en technologie-intensieve maakindustrie en PhD’s in wetenschap, technologie, engineering en wiskunde.
In een brief die bedoeld is om een brede maatschappelijke discussie aan te zwengelen legt de NSF de pijnpunten bloot. Drastische veranderingen zijn nodig om te voorkomen dat Amerika verder afglijdt en China almachtig wordt.
Overheidsinvesteringen in onderzoek en ontwikkeling zouden de boventoon moeten voeren omdat er dan meer oog is voor de lange termijn. Maar volgens de NSF is de inbreng van de federale overheid de afgelopen decennia gedecimeerd.
Bedrijfs-r&d
Het bedrijfsleven heeft die rol helemaal overgenomen. Sinds 1980 domineren bedrijven bij onderzoek en ontwikkeling. De laatste tien jaar is dat nog veel erger geworden. Op zichzelf valt toe te juichen dat het aandeel van bedrijfs-research & development (r&d) in 2021 was toegenomen tot 3,5 procent van het bruto binnenlands product. Maar dit soort onderzoek kan geen vervanger zijn voor federale r&d. Want alleen de overheid kan ervoor zorgen dat de gelden naar alle terreinen van wetenschap gaan, er een goede geografische spreiding komt en de lange termijn voldoende in het oog wordt gehouden. Bedrijfs-r&d en federale r&d zijn complementair.
Verder waarschuwt de NSF dat het de Verenigde Staten niet lukt om eigen studenten en werknemers goed op te leiden. Amerika is allerminst leidend. Onder de geavanceerde economieën zitten Amerikaanse leerlingen uit het basis- en voortgezet onderwijs qua exacte vakken in de ‘grauwe middenmaat’.
Magneetwerking
De meeste talenten komen uit andere landen. De VS is wat dat betreft nog een magneet voor knappe engineers en exacte wetenschappers van verre. In 1993 was 27 procent van hen in het buitenland geboren. In 2021 was dat al 43 procent. Als Amerika in hoge mate aangewezen wordt op buitenlands talent, is dat ook een risico. Nooit eerder in de geschiedenis was Amerika zo afhankelijk van deze instroom. Maar tegelijk wordt het moeilijker om deze talenten voor Amerika te behouden.
China is de grootste concurrent en samenwerkingspartner. Zoals gezegd is dat land wetenschappelijk de VS al gepasseerd. China is een geduchte concurrent op technologiegebieden die van cruciaal belang zijn voor de nationale veiligheid, zoals ai, halfgeleiders, quantumcomputers en biotechnologie. China is tegelijkertijd ook de grootste partner van de VS op het gebied van gepubliceerd onderzoek, mede op gebied van ai.
