Voortaan kunnen notariële aktes digitaal worden ondertekend. Een flinke stap in de digitalisering van het notariaat, volgens de ene. Een beperkte meerwaarde, volgens de andere. ‘Dit lijkt me digitaliseren met een onnodige rem op’, vindt Frank Robben, ceo van Smals.
Met de maatregel van Federatie van het Notariaat (Fednot) is het niet langer nodig notariële akten handmatig te ondertekenen en de pagina’s te paraferen. Zo’n digitale ondertekening van een akte kan voor een schenking, aankoop van een woning of voor een krediet. Er zijn een paar uitzonderingen: zo moeten testamenten en gelijkaardige wilsbeschikkingen nog steeds met de hand worden ondertekend, door hun persoonlijk karakter.
Let wel, het gaat om personen die fysiek aanwezig zijn in het kantoor van eenzelfde notaris om de akte waarbij ze betrokken digitaal te tekenen. Dit is ook mogelijk als cliënten elk bij hun eigen notaris langsgaan en ze zo samen de toelichting bij de akte volgen via videoconferentie. Het digitaal ondertekenen gebeurt met behulp van de eID of Itsme.
Frank Robben, ceo van Smals, juicht de digitalisering op zich toe, maar vindt het tegelijk magertjes. ‘Waarom kan die digitale handtekening niet van thuis? Wat is de toegevoegde waarde van een fysieke verplaatsing naar de notaris?’, reageert hij op LinkedIn. ‘Dit lijkt me digitaliseren met een onnodige rem op. Er bestaan voldoende methoden om een persoon betrouwbaar op afstand te authentiseren, dus daarvoor is een verplaatsing niet nodig.’
Persoonlijk contact
Notaris Katrin Roggeman, voorzitter van Fednot, wijst op het persoonlijk contact, dat essentieel blijft. ‘Onze cliënten duidelijk en onpartijdig advies geven, is sowieso onze kernrol’, stelt ze. ‘Cliënten verkiezen ook vaak om naar ons kantoor te komen om hun dossier te bespreken. Er duiken dikwijls veel bijkomende vragen op. Via videoconferencing is dat toch minder evident.’
Er zijn ook al enkele akten waarvoor het niet meer nodig is om fysiek langs te gaan bij een notariskantoor. Dit geldt voor alle volmachten en de vennootschapsakten. De bespreking en ondertekening gebeurt via videoconferentie. Maar voor de andere situaties, zo benadrukt Roggeman, is het wettelijk voorzien om te tekenen in het (fysieke) bijzijn van een notaris, ook al is het dan de eigen notaris.