Eén Vlaming op vijf gebruikt ai-tools zoals ChatGPT maandelijks, vooral als hulp bij werk of studie. Tegelijk groeit de groep die zich zorgen maakt om een negatieve impact van ai. De digitale kloof blijft bestaan, en krijgt er zelfs een dimensie bij. Zo blijkt uit de imec.digimeter van het onderzoekscentrum te Leuven.
Inmiddels heeft een derde van de Vlamingen al eens geëxperimenteerd met ai-tools om tekst, beeld of audio te genereren. 18 procent heeft het geïmplementeerd in het dagelijkse leven en geldt als een ‘gewoontegebruiker’. Bij 18- tot 24-jarigen liggen de cijfers nog hoger: 42 procent is gewoontegebruiker. En wie het gebruikt, boekt naar eigen zeggen efficiëntiewinst.
2023 was voor de Vlaming het jaar van de ai-erlebnis: een voorheen weinig zichtbare, abstracte technologie kwam boven water met tastbare consumentvriendelijke toepassingen. 90 procvent van de Vlamingen kent het begrip ai, terwijl 57 procent kan uitleggen wat het betekent.
In de geschiedenis van de imec.digimeter zijn er geen technologieën of platformen te vinden die een even snelle en brede verspreiding opgetekend hebben als generatieve ai-tools zoals ChatGPT. De twee meest disruptieve platformen van de voorbije tien jaar, Netflix en TikTok, haalden een vergelijkbaar bereik pas – respectievelijk – drie en zes jaar na hun lancering.
Rem op enthousiasme
‘Na het internet en de smartphone met mobiel internet, vormen ai-tools de volgende grote digitale golf. Die golf wordt onthaald op grote belangstelling van de Vlaming en met grote verwachtingen voor toekomstige applicaties, maar toch ook met een zekere argwaan, duidt Lieven De Marez, professor nieuwe communicatietechnologieën bij NICT, een imec-onderzoeksgroep aan de UGent.
Zo blijkt er voor een groeiende groep Vlamingen een rem te staan op het enthousiasme over ai. 56 procent (+11 procentpunten meer dan bij eerder onderzoek) maakt zich zorgen om de impact van ai op hun privacy, 64 procent (+18 procentpunten) vreest de negatieve impact ervan. Het gaat dan vooral om de bezorgdheid dat ai meer foutieve informatie kan helpen verspreiden (71 procent), de bezorgdheid om zelf niet meer het onderscheid te kunnen maken tussen wat door een mens en wat door ai is gemaakt (64 procent%) en de bezorgdheid dat ai in de toekomst de eigen job kan overnemen (35 procent).
Die bezorgdheden kunnen een verklaring zijn waarom de helft van de Vlamingen die komen snuffelen aan generatieve ai-tools, toch geen gebruikers worden. Vooral wie bij de vorige digitale golven al worstelde met zaken als de digitale balans, privacy, fake news en cybersecurity, geeft deze technologie niet het voordeel van de twijfel, en keert terug naar de oude manier om dingen te doen – zonder ai.
