Fired! Volledig onverwacht is Sam Altman, de hoogste baas en mede-oprichter van het artificiële intelligence (ai)-ontwikkelbedrijf OpenAI, op staande voet ontslagen. Zelfs Microsoft, dat 13 miljard dollar betaalde voor een 49 procents-belang in deze ai-pionier, werd pas enkele minuten voor openbaarmaking van dit besluit op de hoogte gesteld.
Altman had namens OpenAI deze week nog verschillende toespraken gehouden. Hij reisde de hele wereld rond om het ai-evangelie te verkondigen en sprak met tal van regeringsleiders. Er zouden grote dingen op ai-gebied aankomen, kondigde Altman enkele dagen geleden nog aan. Hij zal het allemaal niet meer mee maken.
Een knallende ruzie met de board heeft het 38-jarige fenomeen de das omgedaan. Het ‘gezicht’ van de generatieve ai-revolutie, de drijvende kracht achter ChatGPT en Dall-E, kreeg zelfs nog een trap na. ‘De board heeft niet langer het vertrouwen dat hij OpenAI kan blijven leiden,’ was de harde en ook ongebruikelijk openhartige verklaring voor zijn gedwongen heengaan.
Hem wordt een slechte communicatie verweten. Hij zou de raad herhaaldelijk op het verkeerde been hebben gezet. De board van de startup zei dat de acties van Altman ‘het vermogen van Altman om zijn verantwoordelijkheden uit te oefenen in de weg stonden.’ Het feit dat de topman zijn bedrijf in amper één jaar tijd transformeerde van een kleine non-profit-organisatie naar een commerciële gigant met een geschatte waarde van meer dan 85 miljard dollar, heeft hem niet kunnen redden.
Een interne machtsstrijd
Altman zelf betoonde zich ontdaan, geschokt en ook boos nadat hem ontslag was aangezegd, aldus de Amerikaanse zakenkrant Wall Street Journal (WSJ) die mensen sprak uit de kring van de ai-pionier. Altman meent de dupe te zijn geworden van een interne machtsstrijd. Ook Greg Brockman, een andere mede-oprichter van OpenAI, is woedend opgestapt. Eerst verklaarde het bedrijf nog dat hij kon aanblijven, zij het niet meer als voorzitter van de raad van bestuur. Maar enkele uren later liet Brockman weten dat hij consequenties trok uit het wegsturen van Altman. Duidelijk is dat de top van OpenAI intern verdeeld was over de te volgen koers.
De WSJ sprak ingewijden die stellen dat Altman met de derde mede-oprichter Ilya Sutskever overhoop lag. Sutskever vond dat Altman teveel met losse handen fietste. Dit hoofd van OpenAI’s wetenschappelijke afdeling begon zich steeds meer zorgen te maken over de veiligheid van OpenAI’s producten. Hij was bang dat de menselijke waarden in de knel zouden raken. De wedloop met Google bracht OpenAI ertoe in een hoog tempo nieuwe ai-software uit te brengen, maar qua privacy, veiligheid en juridisch zitten daar nog veel haken en ogen aan.
De board is zich daar heel wel van bewust, maar Altman wilde volle kracht vooruit. De rappe prater Altman betoonde zich afgelopen voorjaar nog begripvol toen een groep wetenschappers en vooraanstaande zakenlieden in een manifest voor een tijdelijke ai-stop pleitte. Van meerdere kanten werd op regelgeving aangedrongen.
Ai-wedloop
Naar buiten toe deed Altman alsof hij deze zorgen deelde. Hij probeerde genuanceerd en vooral menselijk over te komen, maar in de praktijk zorgde Altman voor een acceleratie in de ai-wedloop. De techniek achter ai maakt enorme sprongen. Met grote stappen komt ai naderbij waarover de mensheid de controle dreigt te verliezen. Zelfs als een ai-systeem is geprogrammeerd om iets nuttigs te doen, kan het nog steeds een destructieve methode ontwikkelen om dat doel te bereiken.
Op zo’n doemscenario moet zeker een pionier als OpenAI zijn voorbereid. Vandaar dat de board benadrukt dat nieuw leiderschap nodig is. Voorlopig is de uit Albanië afkomstige chief technology officer (cto) Mira Murati aangesteld als interim-ceo. De board zoekt nu een leider die OpenAI beter door de komende ai-stormen kan leiden en meer rekening houdt met de menselijke waarden.