In het najaar van 2025 wordt de Vlaamse Tier-1-supercomputer opgestart in het Nexus-datacenter van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) in Zellik. Het Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) heeft beslist dat de onderwijsinstelling het apparaat, goed voor een investering van twaalf miljoen euro, mag huisvesten en onderhouden.
Het Nexus-datacenter zal het meest groene en performante datacenter in België zijn en past in de ambities van de VUB om het researchpark te ontwikkelen tot een volwaardige innovatiecampus te Zellik. Volgens Jo Brouns, Vlaams minister van Wetenschapsbeleid en Innovatie, zijn supercomputers van strategisch belang voor Vlaanderen. ‘Het zijn onze Vlaamse onderzoekers, overheden en industrie die dankzij die infrastructuur verder kunnen werken aan de grote uitdagingen van morgen. Complexe en tijdrovende berekeningen zullen sneller en efficiënter gebeuren en dat voor zowel klimaatsimulaties en het trainen van ai-modellen. Ook in de strijd tegen Covid werd er beroep gedaan op supercomputers om de verspreiding van het virus in kaart te brengen.’
Het VSC, dat onder de bevoegdheid valt van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek – Vlaanderen (FWO), is een samenwerking tussen de vijf Vlaamse universitaire associaties. Het VSC biedt de ruime Vlaamse onderzoeksgemeenschap (universiteiten, hogescholen, bedrijven) infrastructuur en ondersteuning om grote wetenschappelijke berekeningen uit te voeren. Die infrastructuur bestaat uit supercomputers, een cloud-omgeving en grootschalige data-opslagcapaciteit. Op basis van die capaciteit worden supercomputers opgedeeld in twee niveaus: Tier-2, waarvan elke universiteit er eentje heeft in het eigen datacenter, en Tier-1, waarvan er maar één is voor heel Vlaanderen.
Hortense
Het is de eerste keer dat de VUB over die Vlaamse Tier-1-supercomputer mag waken. De voorganger, Hortense, wordt momenteel nog gehuisvest en beheerd door de UGent. ‘Zo’n supercomputer is een verzameling van een hele reeks snelle computers die met elkaar kunnen communiceren langs supersnelle verbindingen’, zegt Ward Poelmans, afdelingshoofd van Scientific Data and Compute van de VUB. ‘Het verschil met de Tier-2-supercomputers is de schaal en de kracht. Je kan er veel meer berekeningen mee maken in eenzelfde tijdspanne en veel complexere data-analyses en simulaties mee uitvoeren, ook als voor die berekeningen een grote hoeveelheid data nodig is.’
Een Tier-1-supercomputer heeft diengevolg een stevige operationele kost, voornamelijk de elektriciteit om het systeem en de koeling te laten draaien. Het nieuwe datacenter op Green Energy Park streeft ernaar om zo energie-efficiënt en milieuvriendelijk mogelijk te zijn. Zo zal de koeling gedurende het grootste deel van het jaar gebruik maken ‘free air cooling’. Enkel tijdens warme periodes zal actieve koeling nodig zijn. Er worden zonnepanelen voorzien om de energiekost van de actieve koeling zoveel mogelijk te dekken.
Wetenschappers in Vlaanderen zijn alvast enthousiast over de komst van supercomputer.