België krijgt een ‘cameraschild’ met tienduizend ANPR-camera’s die nummerplaten kunnen herkennen. Voorlopig enkel kentekens maar wie zegt dat die beelden op termijn niet gebruikt zullen worden voor allerlei andere doeleinden. Schrijver George Orwell was een visionair.
Er werd niet over gepiept tijdens de toelichting over de federale begroting van 2024, maar er is een bedrag van liefst 28,5 miljoen euro uitgeschreven voor het plaatsen van tienduizend camera’s. Dat is bijna één per duizend inwoners. En dan hebben we het nog niet over de ruim honderdduizend andere privé- en bedrijfstoestellen die alom dag en nacht beelden schieten. ‘De muren in België zijn geplamuurd met camera’s,’ beweert jurist Matthias Dobbelaere- Welvaert wel vaker. Hij noemt zich graag de directeur van het ministerie van privacy.
Iedereen heeft wel de potsierlijke beelden gezien van de huiscamera’s van onze minister van justitie Vincent Van Quickenborne. Het was ronduit gênant hoe hij uitleg gaf over z’n dronken avondje met z’n vrienden in wit uniform die tegen de combi plasten. Beelden worden vandaag overal gebruikt om na te gaan wat er precies fout ging en vooral, wie de schreef over ging. Het moet al een flink uit de kluiten gewassen datacenter zijn dat het overaanbod kan opslaan.
Infobesitas
Nu de federale politie een ‘cameraschild’ wil opzetten met tienduizend toestellen zijn er inderdaad kritische vragen: ‘De vraag is hoe de politie daarmee zal omgaan. Ze lijdt vandaag al aan infobesitas,’ vertelt criminoloog Jelle Janssens van de universiteit van Gent. Bovendien kunnen camera’s misdaad niet couperen. ‘We weten uit wetenschappelijk onderzoek al dat camera’s weinig criminaliteit voorkomen, met uitzondering van vermogenscriminaliteit en snelheidsovertredingen. Iedereen weet dat als hij te hard rijdt hij op het einde van de trajectcontrole een boete kan verwachten. Maar criminelen zijn wel zo snugger dat ze geen zware feiten zullen plegen met hun eigen wagen’, aldus Janssens op de VRT-radio.
Wie in Duitsland een snelheidsboete krijgt weet meteen waar hij aan toe er is. Een bevriend koppel was wat aan het bekvechten over wie nu precies te hard had gereden. Dat pleit werd meteen beslecht want bij de boete zat ook een foto van wie er achter het stuur zat. Privacy is voor losers, moeten ze in Berlijn denken. In Londen is het al niet anders. Duizenden Belgen die in de Britse hoofdstad niets vermoedend door een LEZ-zone reden kregen een boete toegestuurd. Hoe kan het dat een niet-Europees land de beschikking heeft over de naam van de chauffeur die gelinkt is aan een nummerplaat? N-VA-parlementslid Michael Freilich zocht het uit en bleek dat een niet zo koosjere gerechtsdeurwaarder een en ander doorgestuurd had naar de Britse overheid.
Als je rondloopt in Londen word je gemiddeld driehonderd keer op camera gespot. België lijkt dat als een mooi streefdoel te beschouwen. Privacy is een zeer belangrijke precaire aangelegenheid dat bij stukjes en beetjes wordt uitgespuwd. Zoals George Orwell nu bijna vijfenzeventig jaar geleden in z’n beroemde boek ‘1984’ uit de doeken deed. 1984 was een waarschuwing, geen handleiding.
