Naarmate grotere ondernemingen complexer worden, worden ze minder veerkrachtig. Concurrenten die groeien, hebben daar minder last van. Als het onoverzichtelijk wordt, kan complexiteit de toekomst van een onderneming bedreigen.
Vaak worden er processen als scrum en safe geadopteerd om de organisatie vorm te geven. Het verandertraject is allereerst gebaat met een manifest van wat wel en wat niet gewenst is. Zo’n manifest dient als richtlijn om de organisatie te veranderen. Deze verandering steunt op drie pilaren:
- Modulariteit, wat helpt om teams autonomer en veerkrachtiger te maken;
- Standaardisatie van configuratie van producten en bedrijfsmodellen;
- Architectuur voor een ingebouwd reactievermogen op verandering.
Uitspraken of principes
Een manifest bestaat min of meer uit een aantal uitspraken of principes die men gaat hanteren. Het is voor organisaties van belang om dit in kleine groepen na te leven. Het helpt om een paar keer per jaar het manifest door te nemen. In grotere organisaties zouden er meerdere manifesten kunnen zijn. De onderwerpen van een manifest kunnen op verschillende domeinen een uitspraak doen, maar gaan altijd over hoe de organisatie en de teams in de organisatie samenwerken en functioneren. Uitgangspunten kunt men stellen door bijvoorbeeld deze vragen te beantwoorden:
- Hoe en welke teams werken samen?
- Hoe om te gaan met veranderinge?
- Hoe brengen we complexiteit terug naar versimpeling?
- Hoe gaan we projecten aansturen?
- Het streefpunt van een team?
Rol van een cio
Als gevolg van de vragen die men stelt, gaan teams en functies een andere rol en vorm krijgen. Allereerst verandert de rol van een cio Hij is meer bezig met een organisatieverandering en zal de teams moeten faciliteren en richting geven aan het grotere plaatje, samen met de enterprise-architecten. De architectuur zal ook constant veranderen omdat de organisatie zich voortdurend moet gaan aanpassen aan de omstandigheden van de markt en de introductie van nieuwe technologie. De grote architectuurplaat en roadmaps zoals we die kenden, zullen van minder groot belang gaan worden.
Op standaardisatie van de configuratie is te denken aan githubgebruik, automatisering van de cloud omgeving en de samenstelling van de teams. Maar ook eindproducten kunnen een rol spelen in de standaardisatie. Er zal een mindshift plaatsvinden van vereisten gedreven naar waarde-toevoegend. Teams zullen meer zelf sturend moeten worden. Het team neemt uiteindelijk het besluit over veranderingen die het wil doorvoeren. De belangrijkste shift zal zijn van reactief naar proactief.
De paradigma-shift is nodig als een organisatie wil overleven. Veranderingen om meer wendbaar te worden, blijven nu vaak steken in de project-organisatie. Alle lagen in de organisatie hebben een verandering te ondergaan, en dat zal moeten gebeuren vanuit de visie en missie van de organisatie die een overkoepelend manifest heeft opgesteld dat de teams de vrijheden geeft die nodig zijn om meer veerkrachtiger te worden.
