Amazon kondigde onlangs weer twee grote overnames aan: IRobot, dat met een zelflerende stofzuiger een gedetailleerde kaart maakt van je huis, en een grote aanbieder van huisartsenzorg in de VS. Tel dat op bij al hun kennis over je koopgedrag en bij alles wat ze van je weten als je gebruikmaakt van hun voice-assistent, die continu met je meeluistert. Wat weet Amazon eigenlijk niet van hun klanten?
Amazon weet hoe groot mensen wonen, hoe vaak ze een huisarts bezoeken, wat ze kopen, waar gesprekken over gaan. Big brother is watching you. De andere Big Tech-bedrijven volgen dezelfde strategie. Denk aan de overname van Nest door Google. Wij huiveren vaak bij het schrikbeeld van China of Rusland, maar in de VS heb je als nietsvermoedende consument net zo weinig privacy. Het grote verschil is: in China wordt alles door de staat gecontroleerd, in Amerika door een handvol grote techbedrijven. Hun belangrijkste strategische doel is om zoveel mogelijk data van je te verzamelen, om je uiteindelijk nog meer te verkopen.
Europa buitenbeentje met privacystrategie
Europa kiest een heel andere strategie. De EU geeft met allerlei wetgeving juist een stevige push om privacy van burgers te respecteren. Denk aan de DMA en DSA. Deze wetten hebben als doel om consumenten en burgers beter te beschermen. Dat biedt kansen voor Europese start-ups en techbedrijven om op een eerlijkere manier te concurreren met hun Amerikaanse tegenhangers.
Tegelijkertijd realiseer ik me ook wel dat wij in Europa mondiaal gezien een minderheid vormen. We zitten ingeklemd tussen enkele grote, machtige blokken. In landen als China en Rusland moeten burgers eerst nog vechten voor democratie. In zo’n situatie hebben ze niet de luxe om zich druk te maken over privacy, om met hun consumentengedrag de ontwikkelingen een bepaalde kant op te sturen. Ze kunnen hooguit hopen op verbetering, want wie publiekelijk zijn afkeer uitspreekt zal eindigen in een heropvoedingskamp.
De grote vraag is natuurlijk: lukt het Europese bedrijven om de concurrentie met hun Amerikaanse tegenpolen aan te gaan? Ik ben hoopvol gestemd. Kijk naar de markt van slimme deurbellen, waar je als consument echt wat te kiezen hebt. Vind je het prima dat jouw data in een of andere publieke cloud staan zonder dat je weet wat jouw leverancier daarmee doet? Dan koop je via Alibaba een goedkope Chinese variant. Maar je kunt ook bewust kiezen voor een lokale aanbieder die de data in jouw eigen land opslaat en waarbij de leverancier ervoor tekent dat hij jouw data nooit en te nimmer met anderen deelt.
Biden
Ik ben ook hoopvol als het gaat om Amerika. Biden draait veel wetgeving terug die door Trump in elkaar is geflanst. Momenteel nog geen wetten op het gebied van data en privacy, maar wie weet gaat dat nog komen. In ieder geval worden Amerikaanse burgers zich meer bewust van het belang van privacy, zeker ook nu de situatie in China zo in het nieuws is. Amerikanen zagen hoe burgers in Hongkong vochten voor hun rechten en privacy. En ze zien hoe Taiwan weerstand biedt omdat ze geen onderdeel willen uitmaken van een totalitair regime. Dat opent hen de ogen: bij ons in Amerika is het dan misschien niet de staat die alles van je weet, maar zijn het Google, Amazon, Microsoft of Apple. Willen we dat eigenlijk wel? Wat zijn de gevaren? Hoeveel privacy zijn we bereid in te leveren voor een beetje gemak?
Vrijheid omarmen
Laten wij in Europa blij zijn dat wij die keus wél hebben. Laten we onze vrijheid omarmen en bewuste keuzes maken. Wil jij dat een robot jouw huis nauwgezet in kaart brengt zonder dat je weet wat er met die data gebeurt? Wil je dat er continu iemand met je meeluistert, zodat die jou direct kan assisteren wanneer je vraagt: wat voor weer wordt het morgen eigenlijk? Of ga je heel bewust met je eigen privacy om en klik je niet klakkeloos de opt-in opties aan die leveranciers je verplicht moeten voorleggen?
Mijn oproep is: wees je bewust van de keus die je hebt. Klik niet klakkeloos aan dat je alle cookies accepteert. Koop geen goedkope apparatuur van Amerikaanse of Chinese makelij die in jouw huis kan meekijken en/of -luisteren. Want alleen op die manier kunnen we ervoor zorgen dat Europese leveranciers een privacyvriendelijk antwoord op de markt brengen op de Big Tech-terreur.
