Groene en milieuvriendelijke technologie is al jaren aan de orde, en dat geldt ook voor websites en webtoepassingen. En in het verlengde daarvan ook voor datacenters en hosting. ‘Het initiatief komt meestal van het management en sijpelt door naar it.’
Streamingdiensten, denk aan Youtube, Netflix, Fortnite, Spotify of TikTok, zijn de grootste verbruikers van data. ‘Maar zelfs traditionele websites worden data-intensiever door de toegenomen integratie van visuele en interactieve functies’, oppert Edouard Henry, digital director van Base Design. Internet is, volgens hem, wereldwijd verantwoordelijk voor 3,7 procent van de koolstofuitstoot, evenveel als het wereldwijde luchtverkeer.
Vijf vragen
- Hoe kan een website dan milieuvriendelijker worden?
In eerste instantie kan je, volgens Edouard Henry, een aantal simpele en snelle ingrepen doen, zoals de grootte van mediabestanden op je website optimaliseren, het aantal animaties inperken, het gebruik van externe plug-ins beperken of bekijken of je niet bij een meer duurzaam datacenter terechtkan.
Voor een echte vermindering van de milieu-impact is het vaak nodig het hele ontwerp van de site te herbekijken. ‘Bedenk om te beginnen: hoe kan een bezoeker zo snel en efficiënt mogelijk bij de informatie of inhoud komen die hij zoekt?’, stelt Henry die toegeeft dat de sites die hij zelf mee ontwerpt en bouwt ook niet altijd even energievriendelijk zijn.
- Is dat moeilijk zulke aanpassingen?
Less is more, geldt ook voor websites. ‘Weet dat vandaag ongeveer 45 procent van de webfunctionaliteiten nooit wordt gebruikt, en dat zeventig procent ervan niet essentieel is’, argumenteert hij. Al zijn er nog aandachtspunten. Afbeeldingen zijn dataslurpers, dus het beperken van het aantal op een pagina is al een goed begin. ‘Heb je er echt tien nodig van hetzelfde product?’
Ook video’s moeten volgens Henry alleen worden opgenomen als ze essentieel zijn. Aangewezen is ook het gebruik van standaardvoorzieningen of -opties, zoals lettertypes die al geïnstalleerd zijn en in woff2-compressieformaat beschikbaar. Er zijn trouwens verschillende eenvoudige digitale tools waarmee iedereen de koolstofimpact en duurzaamheid van een website kan controleren, zoals de Website Carbon Calculator en Ecograder.
- Zijn organisaties hier echt mee bezig?
Ook al is groene technologie als begrip ingeburgerd, er zijn in onze contreien weinig voorbeelden van organisaties die bewust milieuvriendelijke websites bouwen, of er rekening mee houden. De politieke partij Ecolo heeft naar eigen zeggen inspanningen geleverd om de uitstoot van hun website te beperken door, bijvoorbeeld gebruik te maken van next-gen afbeeldingsformaten zoals webp in plaats van jpeg. Ook de website van de stad Gent is een voorbeeld omdat ze dezelfde designelementen steeds hergebruiken, niet meer afbeeldingen toevoegen dan nodig en een goed caching-systeem inschakelen. En er is er is het ‘Belgian Institute for Sustainable IT’, een organisatie die leden samenbrengt die met de materie bezig zijn.
- En wat met de toekomst?
In de toekomst lijkt de aandacht toe te zullen nemen vanuit een breder (en internationaal) kader. Zo staan websites en it niet op zichzelf in een organisatie. ‘Het hangt eerder samen met het feit of een onderneming een cultuur, visie en engagement heeft om hun globale milieu-impact te verminderen’, stelt hij. ‘Het initiatief komt meestal van het management. Hun plannen hebben dan niet alleen impact op digitale tools zoals hun website, maar zijn ingebed in een breder duurzaamheidsstreven dat alle processen in de organisatie onder de loep neemt.’
En wat met hosting en datacenters?
Het belangrijkste is misschien nog wel dat je kunt kiezen voor een hostingplatform dat hernieuwbare energie gebruikt om zijn datacenters van energie te voorzien, iets waar veel datacenter-uitbaters mee bezig zijn. Zo biedt The Green Web Foundation een directory van groene hostingbedrijven. Sommige gaan daarin wel heel ver. Een extreem voorbeeld van duurzame hosting is de zelf gehoste website van Low-Tech Magazine op zonne-energie, die soms offline gaat afhankelijk van de klimatologische omstandigheden.
Kernenergie
Tot slot merkt Edouard Henry op dat in sommige landen, zoals België en Frankrijk, kernenergie minder CO2 per kWh uitstoot dan zogenaamde groene(re) energie als zonne-, windenergie en geothermische energie of dammen. ‘Dus een website hosten in een Belgisch datacenter dat niet op hernieuwbare energie draait is – en dat lijkt contra-intuïtief – beter vanuit het oogpunt van CO2-uitstoot. Waarschijnlijk niet zo goed vanuit het oogpunt van duurzaamheid, maar wel beter vanuit het oogpunt van CO2-uitstoot.’