Ruim duizend bedrijven, waarvan velen uit de ict-sector, hebben sinds de invasie in Oekraïne hun bedrijfsvoering in Rusland verder beperkt dan de internationale sancties vereisen. Toch blijft het voor sommige ‘business-as-usual’. Dit blijkt uit een recente update van de gerenommeerde Amerikaanse universiteit Yale.
Onderzoekers van het Yale Chief Executive Leadership Institute (CELI) houden bij welke bedrijven uit Rusland vertrekken. Zij onderscheiden daarbij vijf categorieën; van bedrijven die gewoon doorgaan tot bedrijven die alle banden met Rusland hebben doorgesneden.
Tot de ict-bedrijven die zich volledig uit Rusland hebben teruggetrokken, behoren Accenture, Atos, Avid, Cisco, DXC, Global Foundries, GoDaddy, HP Enterprise, HP Inc., IBM, Infosys, Luxoft, Nokia, NTT Data, RedHat, Siemens, Slack, TeamViewer, Teradata en Uber. Ook het Nederlandse MessageBird heeft voor Rusland de toegang tot API’s afgesloten. Sms en spraakverkeer naar Russische telecomaanbieders worden geblokkeerd.
Reputatieverlies
Er zijn ook bedrijven die tot nog toe (nagenoeg) geen veranderingen aankondigden. AnyDesk Software, Cadence, Eutelsat, Fujifilm, Haier, Honor, MSI, Oki, Oppo, Tencent en ZTE vrezen kennelijk geen reputatieverlies. Cloudflare zegt zich aan het sanctiebeleid te houden, maar zet verkoop en dienstverlening voort. Ook Philips verkoopt nog steeds online aan Rusland, aldus Yale.
Tussen deze uitersten onderscheidt Yale drie categorieën van bedrijven die een middenpositie innemen. Als eerste is er een categorie bedrijven die hun investeringsplannen in de ijskast zetten. Deze groep blijft verder min of meer actief. Ingram Micro start geen nieuwe activiteiten meer. Lenovo en Xiaomi zouden hun operaties hebben opgeschort. Toshiba doet geen nieuwe investeringen meer.
Big tech
Daarnaast zijn er bedrijven die hier en daar wat operaties hebben teruggeschroefd, maar andere activiteiten gewoon doorzetten. Veel big tech-bedrijven zitten in deze categorie. Google-moeder Alphabet heeft zich teruggetrokken uit alle activiteiten in Moskou. Veel Russisch personeel is verhuisd naar Dubai. De achterblijvers hebben het bedrijf inmiddels verlaten. Google kon zijn personeel ook niet meer betalen, doordat de Russische autoriteiten Googles bankrekeningen blokkeerden. Nieuwe klanten worden niet meer aangenomen. Met advertenties is gestopt. Sommige diensten blijven echter in de lucht.
Afgelopen maart sloot Moskou ook Facebook en Instagram af. De Russen betitelden Meta als een extremistische organisatie, omdat Messenger-gebruikers in Oekraïne in telefoongesprekken zouden hebben opgeroepen tot geweld tegen Russische soldaten. Microsofts business stagneert. Het bedrijf sluit geen nieuwe verkoopcontracten of abonnementen meer af voor bijvoorbeeld Office 365. Bestaande klanten behouden de toegang tot zijn diensten, aldus Yale. Adobe en Okta doen ongeveer hetzelfde.
SAP stopt de verkoop. Klanten hebben geen toegang meer tot de cloud, enkele uitzonderingen daargelaten. Voor veel software van Microsoft en SAP zijn de Russen voortaan aangewezen op Russische alternatieven. Die dekken echter niet alle functionaliteit af. Ook open source software wint terrein. Avaya ziet af van nieuwe overeenkomsten voor onderhoud en ondersteuning. TomTom heeft de dienst ‘live traffic’ in Rusland afgesloten. Van bepaalde klanten is afscheid genomen. Elsevier en Wolters Kluwer bieden alleen nog medische informatie.
Het vertrek van buitenlandse bedrijven heeft uiteraard veel impact op de werkgelegenheid van ict’ers. Volgens de Russische econoom Natalia Zubarevich hebben 60.000 tot 80.000 ict’ers na de Russische invasie verlaten. Velen zijn naar Georgië en Armenië uitgeweken, meestal uit vrees te worden opgeroepen het leger te dienen.
Alle opties open
Er is ook nog een omvangrijke groep ict-bedrijven die tijdelijk de meeste of bijna al hun operaties hebben bevroren. Die groep sluit een terugkeer naar Rusland op de lange termijn echter niet uit. Ze houden alle opties open.
Voorlopig gestopt zijn Acer, ADP, Akamai, Amazon, AMD, Amdocs, Analog Devices, Ansys, Apple, ARM, Asus, Atlassian, Autodesk, Avast, Bentley Systems, BitDefender, Blackberry, BMC, Canon, Canonical, Capgemini, Citrix, Cogent, Coupa, Dassault, Dell, Diebold Nixdorf, DJI, Ericsson, Fortinet, Fujitsu, Grammarly, Graphisoft, Hexagon, Indeed, Infineon, Intel, Intuit, Juniper Networks, Kingston, Kodak Alaris, Kyocera, Leica, Lexmark, LG, Logitech, Marvell, Mastercard, Micron, MongoDB, Motorola, Namecheap, NCR, NEC, NetApp, Niantic, Norton, Nutanix, Nvidia, NXP, Olympus, ON24, OpenText, Oracle, PagerDuty, Payoneer, Paypal, PTC, Qlik, Qualcomm, Remitly, Ricoh, Samsung, Synopsys, Trimble, Twitter, UIPath, Veeam, Visa, VMWare, Weka, Wise, Xerox en Zendesk.