De klimaatcrisis aanpakken is de grootste uitdaging van onze tijd en bedrijven spelen hierin een belangrijke rol. Nu bedrijven over de hele wereld digitale transformaties ondergaan, hebben ze een unieke kans om juist die technologie te gebruiken om duurzaamheid in hun dagelijkse activiteiten te verankeren.
Het is van belang dat bedrijven zich niet alleen richten op het koolstofarm maken van hun eigen directe activiteiten, maar op dat van de gehele toeleveringsketen. Een hele uitdaging, maar gelukkig is dat een stuk eenvoudiger door het inzetten van technologie. Door digitale transformatie zijn er veel data beschikbaar binnen bedrijven, en deze worden gebruikt om inefficiënte processen te stroomlijnen, waardoor de CO2-uitstoot door de gehele keten aanzienlijk wordt verminderd.
Inefficiënte processen
Processen zijn de basis van alles wat een bedrijf doet; van productontwerp, productie en distributie, tot fulfilment. Al deze processen zijn efficiënter en slimmer in te richten op basis van data. Veel processen zijn namelijk helemaal niet efficiënt, omdat ze zich fragmentarisch hebben ontwikkeld. Een voorbeeld is de voedselproductie en -verspilling wereldwijd. Een derde van al het voedsel dat wordt geproduceerd, gaat elk jaar verloren of wordt verspild. Maar liefst tachtig procent van die verspilling wordt veroorzaakt door slecht uitgevoerde processen.
Denk aan inefficiënties in de toeleveringsketen, late leveringen en onnauwkeurige planning. Deze inefficiëntie gaat niet enkel om de verspilling van voedsel. Volgens het Milieuprogramma van de Verenigde Naties hebben de middelen die nodig zijn om het voedsel te produceren – dat vervolgens dus verloren gaat of wordt verspild – een voetafdruk van ongeveer 3,3 miljard ton CO2. Het zou dus een reusachtige stap in de goede richting zijn als we deze voetafdruk kunnen verkleinen door processen te verbeteren.
Gefragmenteerde systemen
Veel organisatorische processen, zoals crm, erp, en spreadsheets die data in realtime gebruiken, draaien nu in de cloud. Het probleem? Deze gefragmenteerde systemen communiceren vaak niet met elkaar. Hierdoor ontstaan er blinde vlekken. De tech-oplossingen van bedrijven stellen hen in staat data te analyseren en op basis van inzichten te handelen, maar de kloof tussen het ontdekken van een inzicht en het nemen van maatregelen is meestal te groot. Het is dus belangrijk dat er direct (automatische) acties worden gekoppeld aan de inzichten die worden behaald.
Dit is met name van belang voor sectoren met grote toeleveringsketens. In 2021 bracht het World Economic Forum (WEF) een rapport uit waaruit blijkt dat acht wereldwijde toeleveringsketens verantwoordelijk zijn voor meer dan de helft van alle CO2-uitstoot, waarbij voedsel alleen al goed is voor ongeveer een kwart. Deze toeleveringsketens moeten worden gestroomlijnd door beter gebruik te maken van beschikbare data. Een eerste stap is het bekijken van het inkoopproces. Met behulp van data kunnen bedrijven corruptie of dwangarbeid in toeleveringsketens opsporen en hun leveranciers ertoe aanzetten duurzamer te werken. Door de inzet van data uit te breiden en mee te nemen in elke beslissing die wordt gemaakt, kunnen bedrijven hun leveranciers stimuleren om duurzamer te werk te gaan. Ook zijn data met klanten te delen om het bewustzijn te creëren dat nodig is voor duurzaam gedrag.
Vaandel
Hoewel duurzaamheid hoog in het vaandel staat bij bedrijven, staan velen toch voor een aantal uitdagingen. Er is vaak een gebrek aan transparantie, er zijn prestatie- en kostenoverwegingen, conflicterende prioriteiten en uitdagingen bij het uitvoeren van strategieën. Veel van deze uitdagingen kunnen gelukkig goed worden aangepakt. Met behulp van technologie wordt er namelijk eenvoudig context gegeven aan operationele data, door bijvoorbeeld concreet inzichtelijk te maken welk duurzaamheidseffect een bepaalde wijziging in een proces heeft. Dit maakt het gemakkelijker om op basis van realtime data, in plaats van onderbuikgevoel, keuzes te maken die op strategisch niveau goed te verantwoorden zijn.
Organisaties kunnen er niet meer omheen: duurzaamheid is een belangrijk punt op de agenda van iedereen. Om hier structureel en effectief mee aan de slag te gaan, kunnen bedrijven beginnen met het zetten van een aantal concrete stappen. Zo is het verstandig om te starten met het verzamelen van data om een eerste baseline te creëren, doelen te stellen en betrokken afdelingen op één lijn te brengen, processen inzichtelijk te maken om te begrijpen welke bewegingen in een proces invloed hebben op CO2-uitstoot en geautomatiseerde acties te implementeren die processen verbeteren. Daarnaast is het natuurlijk het allerbelangrijkst om alle belanghebbenden te betrekken, zowel intern als extern, en voortdurend samen te werken.
(Auteur Janina Nakladal is director of sustainability bij Celonis.)
