Dat privébedrijven bepalen hoe en waar lokale overheden het verkeer in goede banen leiden, maar er vooral voor zorgen dat er maximaal boetes zijn te innen, getuigt van een ongekende dictatoriale, welhaast Chinese wellust, wat volledig indruist tegen het gemeenschappelijk welzijn. Technologie, in dit geval trajectcontrole, is prima maar dit is ronduit misbruik en mag niet getolereerd worden.
De inkomsten aan GAS-boetes zijn in Vlaanderen de jongste tien jaar vertienvoudigd tot 42 miljoen euro. De verwachting is dat dit zal stijgen tot vijftig miljoen tegen 2025. Armlastige gemeenten zien het als een mooie bijverdienste, maar moet dat ook in grote steden? Leuven trok in 2020 9,4 miljoen euro aan GAS-boetes binnen, Antwerpen zelfs ruim veertien miljoen.
Een vijftal gemeenten hebben inmiddels een contract getekend met een privépartner, waarvan het dubieuze Trafiroad een van de trekkers is, samen met Macq Mobility en Intouch. Trafiroad is het bedrijf van Glenn ‘Keizer van de wegwijzers’ Janssens, die eerder al in opspraak kwam wegens fraude en omkoping. De trajectcontrole zal ingezet worden in zones waar je maximum dertig of vijftig mag rijden onder de mooie kenspreuk: ’trajectcontrole-as-a-service’.
De boetes variëren van 53 euro tot 163 euro, maar het consortium krijgt 24 euro per boete die het registreert. Dat is een aardige som die deels de investering (trajectcontrole, anpr-camera’s, personeel, verzenden van retributies) dekt. Maar wat me tegen de borst stuit, wat me kwaad en, welja, verontwaardigd maakt, is ditzelfde bedrijf kan bepalen of verkeersdrempels al dan niet van de baan moeten, of het tijdstip van wegenwerken wel goed gepland is of best later kan, en vooral, dat het rechtstreeks in de grabbelton van de gemeentelijke inkomsten kan graaien. Op die manier geeft de overheid haar autonomie op. Opvallend is dat er amper geprotesteerd wordt tegen deze aanpak. Is de burger murw geslagen door de pandemie?
Wettelijkheid
Bovendien schurkt deze aanpak sterk aan tegen de wettelijkheid. Normaal moet er een officiële aanbesteding gebeuren. Dat geldt voor alle opdrachten van meer dan 214.000 euro.
Volgens De Standaard is in de wet voorzien dat ‘het toestel’ volledig gefinancierd moet worden door de lokale overheid, wat dus hier niet het geval is. Vlaams minister van mobiliteit Lydia Peeters (OpenVLD) ziet er echter geen juridisch probleem in.
Het wordt allemaal mooi voorgesteld als een dienst, waardoor het om een concessie gaat. Daarvoor is er dan weer een maximum inkomstendrempel van 5,35 miljoen euro. Per gemeente zal dit bedrag wellicht niet overschreden worden. Trajectcontrole-as-a-service klinkt mooi maar in dit geval lijkt het veeleer op baas (boetes-as-a-service). En baas wordt het nieuwe consortium in de betrokken gemeenten, zoveel is duidelijk. Uiteraard heeft het de bedoeling zoveel mogelijk boetes te innen en worden verkeersremmers dus uit het straatbeeld gehaald. Arm Vlaanderen dat zich zo in de zak laat zetten. Ik mag hopen dat het onderzoek deze onfrisse praktijk verwerpt.
Het is immers verwerpelijk.