Het idee van een vierdaagse werkweek krijgt weer volop aandacht sinds de pandemie bedrijven en werknemers dwong hun werkwijze te herzien. Verschillende landen experimenteren al met de kortere werkweek. Maar wat blijkt? Door het thuiswerken zijn veel werknemers juist méér gaan werken. Het is dus de vraag of een vierdaagse werkweek wel haalbaar is zonder een negatieve impact op het bedrijf.
Door toenemende operationele efficiëntie en automatsering in het algemeen worden de rollen van werknemers steeds ingewikkelder. Ze vragen om meer kennis, een andere denkwijze en nieuwe digitale vaardigheden.
Door nieuwe technologieën raken bedrijfsprocessen in een stroomversnelling en nemen de eisen waar werknemers aan moeten voldoen toe. Een aantal jaar geleden werd op afstand werken gezien als reactie op het verlangen naar meer vrije tijd. En inderdaad, dankzij de ontwikkeling van zakelijke mobiliteitstechnologieën zijn we niet langer gebonden aan het kantoor en werken we vanaf elke locatie op de wereld – zolang er maar een internetverbinding aanwezig is. Maar de pandemie heeft de mythe dat we door het op afstand werken ook meteen minder werken, keihard onderuitgehaald.
Een belangrijke reden hiervoor was dat niet alle bedrijven klaar waren om over te stappen op deze werkwijze. Volgens onderzoek van Abby moest tweede derde van de bedrijven hiervoor nieuwe technologieën en processen implementeren. Daarnaast gaf driekwart van de werknemers aan dat ze tegenover uitdagingen kwamen te staan bij de overstap naar thuiswerken, bijvoorbeeld door een gebrek aan informatie, oplossingen of de juiste it-tools.
Vrijdagmiddageffect
De invoering van de vijfdaagse werkweek in 1932 maakte dat burgers in het weekend hun geld kunnen besteden. Er zijn complete sectoren die daarvan profiteren, zoals de entertainmentsector, retailsector en horeca. De vierdaagse werkweek zou voor die sectoren een gunstig effect kunnen hebben, maar zou in andere sectoren juist kunnen leiden tot financiële verliezen. Met name het oog op dagen als maandag en vrijdag, die bij de meeste bedrijven al niet de meest productieve dagen zijn.
Bij een vierdaagse werkweek moet worden voorkomen dat de opstartmodus van de maandag en het vrijdagmiddageffect mee worden genomen. Als we minder willen werken, is het dus belangrijk dat we kijken naar hoe we efficiënter kunnen werken.
Monotone werkzaamheden
Productiviteitsgroei is de enige factor die kan helpen de werkweek in te korten. Die groei is te realiseren met behulp van robots en artificial intelligence (ai). Die twee oplossingen nemen uiteraard niet al het werk van mensen over, maar ze kunnen wel veel tijd besparen en saaie, monotone werkzaamheden op zich nemen. Bovendien leveren ze ook werk: analisten voorspellen dat ai in 2022 133 miljoen nieuwe banen creëert.
Echter, productiviteit wordt niet uitsluitend geassocieerd met technologie. Motivatie en het niet volgen van de bedrijfsprocedures spelen ook een rol. Deze elementen worden beïnvloed door de bedrijfsprocessen zelf, die door inefficiëntie de productiviteit flink in de weg kunnen zitten. Om die processen te verbeteren, wordt digital intelligence ingezet. Een bedrijf dat zijn digital intelligence wil verbeteren en de efficiëntie wil vergroten, moet beschikken over diepgaand inzicht in elk aspect van zijn processen. Dat inzicht is bijvoorbeeld op te doen met behulp van process mining-technologieën.
Bedrijven die over de tools beschikken om de data die uit dit soort oplossingen voortkomt correct te analyseren en te gebruiken, hebben een voorsprong op de concurrentie. Met de juiste tools kunnen ze processen in kaart brengen en ontdekken welke technologische innovatie het meest geschikt is voor het bedrijf. Ook zien ze precies waar automatisering (geen) tijd- en kostenbesparing oplevert.
Met behulp van digital intelligence en technologieën als robots en ai moet het dus zeker mogelijk zijn een productieve vierdaagse werkweek te introduceren. Maar alléén als die oplossingen op de juiste manier worden benut.