Afgelopen decennia zijn er diverse verbetermodellen ontwikkeld rondom softwaretesten. Zijn deze modellen in het agile tijdperk nog wel levensvatbaar of wordt het tijd voor een andere benadering?
Uiteraard zijn bestaande modellen zoals test process improvement en test maturity model integration niet nutteloos en onbruikbaar, maar ik ervaar dat de praktijk weerbarstiger is dan de inhoud van deze modellen. Zo wordt er uitgegaan van een bepaalde volgordelijkheid, maar de groei van teams volgt niet altijd een lineair proces. Daarbij zijn de uitkomsten vaak normatief. Dergelijke (waarde)oordelen zijn niet bepaald waardevol voor softwareteams. We zijn meer gebaat bij praktische inzichten om bekwamer te worden en betere kwaliteit te leveren. Meten is weten, maar hoe dan?
Goede ervaringen heb ik met gefaciliteerde (self)assessments. Tijdens deze workshops wordt er op interactieve wijze een model gemaakt van de huidige en gewenste situatie en reflecteert deze al doende op de eigen werkwijze. De onderwerpen die besproken worden hebben te maken met een drietal thema’s (mindset, toolset en skillset). Denk aan zaken als testvoorbereiding, -uitvoering en -rapportage, maar ook wordt meegenomen wat de werkwijze is rondom samenwerkingen met belanghebbenden, welke hulpmiddelen er gebruikt worden en hoe men structureel kwaliteit op de kaart zet.
Hoogte van de lat
De exacte werkvorm en inhoud is afhankelijk van de context. Bij een ontwikkelteam met weinig ervaring worden er bijvoorbeeld andere onderwerpen uitgelicht dan bij de meer ervaren teams. De kracht van dergelijke sessies is dat je zelf de spreekwoordelijke hoogte van de lat bepaald, terwijl de workshop de stok is, begeleid door een expert. Je kunt het ook beschouwen als een vorm van retrospective zoals scrumteams die kennen, maar dan vanuit een andere invalshoek doordat er dieper wordt ingezoomd. Het uiteindelijke doel is dat teams zelf meer grip krijgen op hun eigen proces en werkwijzen. Van het resultaat wordt verslaglegging gedaan en een rapport met aanbevelingen opgeleverd, maar de reis is belangrijker dan het eindresultaat. Want in zo’n sessie vindt heel veel discussie plaats en dat levert vaak inzichten op, die de volgende dag al zijn toe te passen.
Zo’n workshop is bij voorkeur niet éénmalig. Juist door op regelmatige basis zulke sessies te organiseren zorgt ervoor dat de mind-, tool- en skillset van teams periodiek een apk krijgt zonder (externe) keurmeester. Werkwijzen van teams zijn dynamisch en een adaptief contextafhankelijk model is in veel situaties een goede, laagdrempelige aanpak om te verbeteren.