Waar de coronacrisis een strop is voor de horeca, cultuursector en het transport, beleeft de smartphone hoogtijdagen. Uit onderzoeken blijkt dat wij gemiddeld bijna een uur per dag meer naar hun smartphone staren. Dit komt nog eens bovenop een gevaarlijk aantal minuten dat de meeste Nederlanders normaliter al op hun mobiele device doorbrengen.
De gevaren die hierbij komen kijken, liggen al op de loer. Het gaat hierbij niet alleen om fysieke, maar zeker ook om mentale gevaren.
Sociale bevestiging
De menselijke behoefte om erbij te horen, is een aangeboren drang die veel van ons gedrag dicteert. Voor velen van ons is de opkomst van sociale media dan ook een uitkomst. Met een paar eenvoudige handelingen hoor je bij ‘een community’, deel je al je ervaringen met je peers en blijf je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen.
Dit behaaglijke gevoel van ergens bij te horen, kan ook doorslaan. We zijn zó met elkaar verbonden via onze Twitter-streams, Instagram-updates, Snapchat-acties en via onze Facebook- en LinkedIn-updates, dat we niet meer alleen kunnen zijn. Zo werkt het brein: we zoeken verbinding, de geborgenheid van een groep en we proberen het altijd goed te doen voor de groep. Daarnaast willen we leuk gevonden worden door de groep: hoe meer likes, hoe liever. Sociale bevestiging is altijd al een belangrijk onderdeel van ons leven geweest. In een heel ver verleden was dit zelfs een kwestie van overleven.
Slaapgebrek en slechtere prestaties
Het belang van sociale signalen zit diepgeworteld in ons brein. In een functionele mri-studie bij volwassenen vernamen de deelnemers sociale feedback van leeftijdsgenoten die hun profiel hadden bekeken. De feedback was positief, negatief of neutraal. Zowel na positieve als na negatieve feedback vonden ze verhoogde hersenactivatie in een netwerk van gebieden. Die gebieden werden niet actief na neutrale feedback. Deze resultaten laten zien dat er een hersennetwerk is dat actief wordt bij relevante sociale signalen, los van of deze positief of negatief zijn, want beide zijn belangrijk en informatief. Bij het zien van positieve feedback, zoals een like, worden vergelijkbare hersengebieden actief als bij het winnen van geld. Individuen die afgewezen worden, kunnen daarentegen agressief worden.
Dit gedrag is dus niet het directe gevolg van sociale media, maar is wel te versterken. Zo houden we onszelf min of meer gevangen in de cocon van sociale media, mede doordat we altijd verbonden zijn. De gevolgen, zeker voor de jongere generatie, zijn groot. Elk geluidje van de smartphone is een onweerstaanbare lokroep. Dit leidt tot slaapgebrek, verminderde concentratie en slechtere prestaties – op school of in de werkomgeving. Het ironische is dat dit juist weer tot een sociaal isolement leidt in de echte wereld.
Breng de balans terug!
Is er niet een schone taak weggelegd voor de ict-industrie om de balans terug te brengen? Is het niet mogelijk informatie op een centraal platform op te slaan, maar wel te voorzien van slimme mogelijkheden om autorisatie, toegankelijkheid en beschikbaarheid efficiënt te managen?
We kennen immers de gebruiker en zijn informatiebehoefte, zijn interesses. In de zakelijke sfeer bouwen we omgevingen die gebruikers voorzien van de juiste informatie op het juiste moment in de juiste context. Gebruikers kunnen dan ook op ieder moment, vanaf elke plaats en via elk device bij ‘hun’ content, die ze vervolgens ook nog eens kunnen bewerken. Dit zouden we ook meer in de persoonlijke sfeer kunnen doen. Bescherm de mobiele gebruiker tegen de verlokkingen van sociale media en van het altijd verbonden zijn. Help de mobiele gebruiker door connectiviteit en mobiliteit op maat te bieden. Zo bereiken we de optimale balans tussen altijd verbonden en mobiel en zijn we gewapend tegen de gevaren die op de loer liggen.
(Meer over de opkomst, kansen en gevaren van smartphones lees je in het Trendpaper van BCT.)
