Innoveren en investeren in technologie loont voor een advocatenkantoor. Letterlijk zelfs. We overlopen de grote trends in legal tech, een categorie die komt opzetten. Al is het langzaam. ‘Advocaten moeten niet vrezen dat robots hun job zullen innemen.’
De meest opmerkelijke cijfers van het wereldwijde onderzoek van Wolters Kluwer bij 700 juristen uit de VS en negen Europese landen, waaronder België, gaan over het verband tussen technologie en winst.
62 procent van de advocatenkantoren die als ‘technology leader’ gezien worden, kunnen een toename in winst voorleggen voor het voorbije jaar. Dit tegenover 39 procent van de ’transitioning firms’. Met Covid-19 lijkt dat contrast alleen maar toe te zullen nemen.
Gamechanger
Technologie wordt een game changer voor de advocatuur, oppert ook Bram Vandromme, advocaat en medeoprichter van Future Lawyers Belgium, een organisatie die ijvert voor meer digitale innovatie in de sector. ‘Wie blind blijft voor de vele technologie op de markt, zal in een waaier uit het peloton worden gereden’, beweert Vandromme. ‘De kantoren die technologie omarmen, zullen de toekomst bepalen en uitstippelen.’
Het belang en de opmars van legal tech, het gebruik van technologie en software om juridische diensten te verlenen, wordt ook aangehaald in een recente studie van Bloomberg.
Met Bram Vandromme overlopen we, mede op basis van het onderzoek van Wolters Kluwer, enkele trends in deze tak van technologie.
1. Eerder efficiëntie dan transformatie
Legal tech wordt inderdaad steeds belangrijker voor advocatenkantoren, maar staat tegelijk nog maar in de kinderschoenen. ‘Als er al technologie wordt ingeschakeld vandaag, dan is dat vooral om de efficiëntie of productiviteit te verhogen. Om het oude model te versnellen dus’, oppert Vandromme.
Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat 79 procent van de bedrijfsjuristen efficiëntie en productiviteit wil van hun advocatenkantoor, maar dat slechts 28 procent dat ook krijgt.
Technologie dient vandaag nog niet zozeer om het businessmodel te transformeren. ‘Over ai of blockchain spreken we vandaag ook nog niet echt’, illustreert Vandromme. Er zijn, zo vult hij aan, internationaal wel wat tools die met dergelijke technologieën aan de slag gaan. Al is dat voorlopig enkel voor héél specifieke taken. ‘Advocaten moeten niet vrezen dat robots hun job zullen innemen.’
2. Aanpak op maat
Er is ook niet zoiets als ‘one size fits all’ in legal tech. ‘Advocaten moeten echt voluit op ontdekkingstocht gaan om te ontdekken welke technologie hun klantenrelatie en dossierbehandeling kan verbeteren. De noden van een advocatenkantoor kunnen sterk verschillen op dit vlak. Het hangt af van het soort dossiers, van de klanten en de werking van het kantoor zelf’, meent de advocaat.
‘Die zoektocht naar hoe een dossier van A tot Z in een kantoor verloopt, of idealiter zou moeten verlopen, moet je natuurlijk dan wel eerst uitvoeren.’
3. Juridische organisatie houdt verandering (vaak) tegen
De juridische wereld is niet het toonbeeld van technologische verandering. Ook advocatenkantoren niet, en volgens Vandromme zijn daar goede redenen voor. ‘De weerstand voor verandering en nieuwe technologie zijn binnen een advocatenkantoor vooral organisatorische kwesties. Vaak gaat het om de weerstand bij de leiders of partners van de kantoren. Ik blijf dit erg frappant vinden’, stelt hij.
‘Het hangt voor een groot stuk ook samen met het doorsnee business model van een advocatenkantoor, waar partners nog steeds intern strijd voeren tegen elkaar.’
4. Verwachtingskloof neemt toe
Ook uit het onderzoek van Wolters Kluwer blijkt dat de kloof tussen wat de klant van de advocaat verwacht, en waar de advocaat vandaag aan beantwoordt, steeds groter wordt. ‘Met alternatieve juridische dienstverleners op de markt die steeds talrijker en sterker worden, is dit een aandachtspunt voor de advocatuur’, denkt hij.
‘Ik geloof dat de advocatuur die de klant centraal plaatst in haar werking, de toekomst zal bepalen. Het beantwoorden van de verwachtingen van die klant hoort daarbij’, meent Vandromme.
5. Belgische legal tech scene komt opzetten
Is België een voorloper in legal tech? In zeker zin wel, vindt de advocaat. ‘We zitten best met een mooie legal tech scene. Klein, maar wel met sommige knappe bedrijven, zoals Clause Base, Lawren, Corporify of Knowlex. En ik doe tal van andere oneer aan door ze niet te vermelden.’
Wolters Kluwer heeft intussen, zo merkt hij op, een legal tech map gemaakt waar alle bedrijven opstaan. ‘Ook advocatenkantoren experimenteren zelfs met b2c-technologie, zoals bij Unpaid, Legal Street of SolvaCheck.’ En ook in andere landen, zo vult hij aan, zijn er technologische toepassingen gemaakt, die zinvol kunnen zijn voor Belgische advocaten.
Maar… besef moet nog groeien
Kanttekening is, volgens hem, ten slotte wel nog dat heel veel advocatenkantoren legal tech wel interessant vinden, maar er niet effectief mee aan de slag gaan.
‘Er zijn nog steeds erg veel advocatenkantoren die niet voldoende beseffen dat ze nu moeten gaan investeren in hun werking van (over)morgen. Zelfs de coronacrisis lijkt nog niet iedereen wakker te schudden. Hoewel ik erg positief ingesteld ben, maakt me dat toch ook wat bezorgd.’
