Het ontwikkelen van een corona-app moet met de grootste omzichtigheid gebeuren en de invoering ervan heeft heel wat juridische, sociale en technische implicaties. Dat schrijven een honderdtal Belgische academici in een open brief aan de regering.
De open brief, die gepost werd op de website van de KULeuven, werd ondertekend door zo’n 130 academici, wetenschappers, professoren en leraren uit verschillende Belgische universiteiten en hogescholen. Hoewel België in de ontwikkeling van zo’n app niet zo ver staat als landen als China, Singapore of Taiwan, zien de wetenschappers de bui al hangen: ook in België zal er waarschijnlijk zo’n app komen.
Dat lijkt op het eerste zicht goed nieuws, schrijven ze. Maar ‘zo’n app kampt niet enkel met juridische, maar ook met ethische, sociale, politieke en technische problemen (zowel bij vrijwillig als bij verplicht gebruik)’.
Vooreerst bestaat geen bewijs dat de app doeltreffend is, zeggen de wetenschappers. Zo bestaat het gevaar van vals-positieven. De app kan bijvoorbeeld detecteren dat je in de buurt bent gekomen van een besmet persoon, terwijl er in realiteit een muur tussen stond. Het omgekeerde is ook mogelijk: je kunt besmet raken zonder dat je app dat aangeeft, waardoor je verkeerdelijk denkt dat je anderen niet zult besmetten.
Ook heeft niet iedere Belg een smartphone en als de effectiviteit van de app gebaseerd is op vrijwillige keuze, is het onwaarschijnlijk dat voldoende mensen de technologie zullen gebruiken. Een app verplichten, noemen de ondertekenaars dan weer ‘ethisch en juridisch erg problematisch’. Stel dat de app een bepaald grondrecht verbiedt (bijvoorbeeld recht op vereniging), terwijl achteraf blijkt dat je niet geïnfecteerd bent. Wie is daar verantwoordelijk voor? Wie kun je voor die schending aanklagen?
Het risico bestaat ook dat een werkgever zich door de app zal laten leiden om je al dan niet een job te geven, ook al staat dit los van relevante capaciteiten. Breder riskeert de app het vertrouwen in onze medemens te ondergraven doordat we bijvoorbeeld mensen gaan ontwijken zolang we niet zeker weten welk signaal hun smartphone uitstuurt.
De wetenschappers roepen dan ook op om de app enkel in te voeren na een grondig parlementair debat.
