Een van de grootste breinen die de Nasa ooit heeft gekend, is niet meer. Katherine Johnson, die tijdens de Space Age op papier ingewikkelde calculaties maakte van de baan van ruimtecapsules, is gisteren op 101-jarige leeftijd overleden.
Ze behoorde tot de zogenaamde ‘zwarte rekenaars’, zwarte vrouwelijke wiskundigen die door de Nasa waren ingelijfd om – gescheiden van hun witte collega’s – wiskundige berekeningen te maken van de banen die ruimtecapsules moesten maken. Het is de tijd waarin computers nog aan hun opmars moeten beginnen en de eerste schermutselingen tussen de VS en de toenmalige Sovjet-Unie zich aftekenden met als inzet de eerste mens in de ruimte.
De ruimtewedloop culmineerde in 1957 met de lancering van de Spoetnik 1 van de Sovjet-Unie, de eerste kunstmatige satelliet die in een baan om de aarde werd gebracht. Het Amerikaanse antwoord, waaraan Johnson een doorslaggevende bijdrage leverde, volgt in 1961 met de eerste bemande Amerikaanse ruimtevlucht.
‘Computers met rokken’, zo zou Johnson (in 1918 geboren in de toen zeer gesegregeerde staat West-Virginia) haarzelf en haar collega’s daarop genoemd hebben.
John Glenn
Dat Johnsons wiskundige genialiteit boven alle twijfel verheven was, valt op te maken uit het vertrouwen dat John Glenn in haar uitsprak. De legendarische astronaut stond aan de vooravond van een vlucht aan boord van de Mercury MA-6 (Friendship 7) en wilde meer zekerheid over de computerberekeningen (!). Pas als Johnson zou zeggen dat het klopt, was Glenn klaar om te gaan. De vlucht (op 20 februari 1962) verliep succesvol en Glenn maakte als eerste Amerikaan een baan om de aarde.
Niet dat Johnson in de jaren daarop grote bekendheid genoot in de VS. Daarvoor waren eerst Amerika’s hoogste onderscheiding, in 2015 uitgereikt door president Obama, en het boek en de film ‘Hidden Figures’ (2016) nodig.
Toch klonk eeuwige roem door in de woorden van de voormalige topman van Nasa, Charles Bolden. Hij noemde Johnson ‘een van de grootste breinen die onze organisatie of ons land ooit heeft meegemaakt’.
