WRC-19, het klinkt cryptisch, maar is niet de afkorting voor een firmware-update, noch de productnaam voor een soortgelijke hardware. Toch is het enorm belangrijk voor onze technologische toekomst. De afkorting staat voor de World Radiocommunication Conference 2019 die op dit moment (van 28 oktober 2019 tot en met 22 november 2019) plaatsvindt in Egypte.
Hoewel deze bijeenkomst van zo’n drieduizend frequentie- en beleidsdeskundigen uit de hele wereld onbekend is, is zij belangrijk voor iedereen. Al meer dan honderd jaar worden tijdens de vierjaarlijkse WRC afspraken gemaakt over de verdeling van frequentiespectra. Dat maakt de bijeenkomst dus enorm belangrijk voor nieuwe mobiele radio- en wlan-technologie.
Tijdens WRC-19 zijn alle ogen – het zal niemand verbazen – gericht op 5G. Dit was de afgelopen maanden al duidelijk geworden. De mobiele telefoonindustrie vraagt steeds meer om nieuwe frequenties voor de uitbreiding van 5G – ook al is de volgende generatie mobiele telefoons pas sinds kort voorzien van nieuwe frequentieblokken. Bovendien zijn er in de meeste landen van de wereld slechts enkele 5G-radiomasten in gebruik, als ze er al zijn.
De mobiele telefonieproviders zijn zeer ambitieus. Ze proberen een gigantisch frequentieblok van 6 tot 24 GHz naar zich toe te trekken. Normaal gesproken wordt onderhandeld over hooguit enkele honderden megahertz. Wij zijn op zichzelf niet zo geïnteresseerd in de schijnbaar onverzadigbare frequentiehonger van de mobiele telefonieproviders, maar wel als het gaat om een zeer specifieke band: 6 GHz. Het is precies deze band die in onze ogen moet worden vrijgegeven voor licentievrij gebruik via een zogenaamde algemene toewijzing. Zowel in de VS als in Europa zijn de procedures daarvoor al in gang gezet en deze bevinden zich in een vergevorderde fase. De vraag naar de 6 GHz-band door de mobiele providers is een harde tackle op het lopende proces.
Licentievrij spectrum is van groot belang voor veel radiotechnologieën en producten die onmisbaar zijn geworden in ons leven. Van de afstandsbediening en magnetron tot wlan en toekomstige talrijke iot-toepassingen: ze zijn allemaal afhankelijk van de gratis te gebruiken banden.
Enorme kans
Voor het eerst in vijftien jaar is er een reële mogelijkheid om de licentievrije frequenties uit te breiden. Van een huidig totaal van iets minder dan 500 MHz, verdeeld over de 2,4 en 5 GHz-banden die veel wlan-gebruikers kennen, tot een totaal van ongeveer 1 GHz hier in Europa en zelfs ongeveer 1,5 GHz in de VS.
Uitbreiding biedt ongekende mogelijkheden. Volgens een studie van chipfabrikant Broadcom kan de opening van de 6 GHz-band meer dan een verdubbeling van de bandbreedte van de nieuwste wlan-standaard Wi-Fi 6 betekenen. Tegelijkertijd wordt de vertraging in de dataoverdracht gehalveerd. Enerzijds zou dit kunnen leiden tot meer toepassingen in een kleiner gebied met nog betere prestaties en stabiliteit. Anderzijds zou wlan een kosteneffectief alternatief worden voor realtime-toepassingen zoals virtual reality. Kortom: wlan zou uiteindelijk geschikt zijn voor een nog ‘breedbandigere’ toekomst. Het zou zich blijven ontwikkelen tot een van de belangrijkste draadloze technologieën voor digitale verandering! Maar… dit kan alleen als de eisen van de mobiele telefoonindustrie niet worden gehonoreerd.
Concerten zonder geluid?
En er staat veel meer op het spel dan de levensvatbaarheid van wlan. Voor de culturele sector in ons land is de uitkomst van de WRC van levensbelang. Bijna alle culturele evenementen – of het nu gaat om een voorstelling in een stadsschouwburg of een popconcert met tienduizenden fans – maken vandaag de dag gebruik van draadloze microfoons (in het technisch jargon: draadloze productiemiddelen). En deze hebben ook frequenties nodig.
Dat is precies waar het probleem ligt: de laatste jaren zijn de beschikbare bandbreedtes voor draadloze microfoons al beperkt. De ruimte moest worden vrijgemaakt voor lte en umts. Er waren nog maar weinig alternatieven over voor een storingsvrije transmissie. Maar ook zij lopen nu risico.
Draait het allemaal om geld?
De indruk wordt gewekt dat het frequentiebeleid in grote delen van de wereld maar één variabele kent: mobiele telefonie en vooral 5G. Er is geen andere verklaring voor het feit dat de frequentie-eisen van veel alledaagse technologieën slechts een ondergeschikte rol spelen op de WRC. Maar misschien is dit alles gewoon een kwestie van geld? De veiling van exclusieve frequenties voor de mobiele telefonie-industrie kan immers miljarden opleveren. Geld dat in veel landen welkom is.
Als de WRC niet de indruk wil wekken dat het slechts een ‘geldpers’ is voor krappe staatsbegrotingen – of als alternatief een plaatsvervangend agent van een paar grote bedrijven – is het hoog tijd dat de afgevaardigden niet in 5G blijven hangen. Met dezelfde felheid als wanneer zij voor een breder 5G-spectrum pleiten, zouden zij de belangen moeten behartigen van degenen die afhankelijk zijn van algemene toewijzingen. Immers, alleen al in Europa hebben we het over honderden miljoenen particuliere wlan-gebruikers, honderdduizenden bedrijven voor wie wlan deel uitmaakt van de huidige bedrijfskritische infrastructuur en een culturele industrie waar we niet zonder reden trots op zijn.