Blockchaintechnologie zorgt ervoor dat toeleveranciers binnen de blockchainketen ontwikkelingen en transacties vrijwel realtime kunnen volgen, meer controle kunnen uitoefenen op mogelijke risico’s in de keten en deze risico’s zoveel mogelijk kunnen beperken. Dit maakt maatschappelijk verantwoord ondernemen eenvoudiger. Om dit te doen slagen, is het wel essentieel om it-systemen op waardeketenniveau in te richten in plaats van op organisatieniveau.
Dit stelt KPMG naar aanleiding van het onderzoek dat het consultancybedrijf uitvoerde met de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De organisaties onderzochten blockchainprojecten die maatschappelijk verantwoord ondernemen tot doel hadden. Het gezamenlijke studierapport is vorige week gepresenteerd op het Blockchain Policy Forum van de OESO in Parijs.
Einde aan gefragmenteerde informatie
De onderzoekers stellen dat dankzij blockchain de herkomst van producten eenvoudiger is te achterhalen en dat de technologie ook inzicht geeft in de productieketen. ‘Productieketens zijn vaak lastig te overzien’, aldus Jerwin Tholen van KPMG Sustainability. Dit, terwijl volgens hem bedrijven wel verantwoordelijk zijn voor effecten van hun onderneming op mens en milieu, ook in de toeleveringsketen. Tholen: ‘In het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen is het dan ook van groot belang dat een onderneming weet wat er in de keten speelt en wat de risico’s zijn. Due diligence speelt hierbij een belangrijke rol, het in kaart brengen van de risico’s van bedrijfsactiviteiten en aangeven hoe met deze risico’s wordt omgegaan. Hierbij kan het gaan om mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en corruptie. In elk land dat een rol speelt in de keten en voor elk product gelden andere risico’s en zijn de gevolgen verschillend. De aard en de omvang van due diligence zijn afhankelijk van de context waarin de onderneming opereert.’
Hij stelt dat het inzichtelijk maken van de keten nu vaak lastig gaat, omdat er sprake is van fragmentatie van informatie over de vele spelers. Ook is er vaak onduidelijkheid over de juistheid van de informatie en de traceerbaarheid hiervan. Blockchain kan hier volgens de analisten bij helpen. ‘De aan blockchain toegeschreven eigenschappen van niet-muteerbare transacties, die cryptografisch beveiligd in een gedeeld transactieregister worden opgeslagen, vormen de ideale bouwstenen om de waardeketen transparanter te maken en beter te kunnen controleren.’
It-systeem op waardeketenniveau
Volgens Dennis de Vries, binnen KPMG verantwoordelijk voor blockchain, loopt vrijwel elk blockchainproject tegen dezelfde uitdagingen aan. De Vries: ‘Om daadwerkelijk tot verbetering te komen zijn samenwerking binnen de waardeketen, standaardisatie van het datamodel en een duidelijke governance-structuur essentieel. Vaak wordt over het hoofd gezien dat transacties in de blockchain die fysieke goederen vertegenwoordigen slechts zo betrouwbaar zijn als de link tussen het fysieke goed en de blockchain. Door het onveranderlijke karakter van een blockchain hebben bedrijven toegang tot alle essentiële informatie die door de toeleveranciers in de hele keten is verstrekt. Dit betekent dat alle informatie controleerbaar is.’
Het ‘uploaden’ van informatie blijft volgens hem echter mensenwerk, waardoor niet alle informatie waardevol is. ‘Dat betekent dat de menselijke input zoveel mogelijk moet worden beperkt door gegevens automatisch via internet te uploaden naar de blockchain. Daarnaast zijn periodieke controles noodzakelijk bij toeleveranciers in de hele keten om ervoor te zorgen dat de informatie die in de blockchain wordt ingevoerd, overeenkomt met de realiteit. De blockchaintechnologie biedt wat dat betreft grote voordelen. Een gedeeld realtime-transactieregister voor goederen kan een grote mate van transparantie bieden. Maar de grootste toegevoegde waarde lijkt dat organisaties onder de vlag van blockchainprojecten voor het eerst daadwerkelijk beginnen na te denken over het inrichten van it-systemen op waardeketenniveau in plaats van op organisatieniveau’, besluit hij.
