Sodin-malware misbruikt Windows

Beveiliger Kaspersky heeft een nieuw soort ransomwareontdekt, Sodin gedoopt, die van een zero day-lek in Windows gebruikmaakt. Daarmee worden meer toegangsrechten verkregen voor geïnfecteerde systemen. Om detectie te voorkomen, maakt Sodin gebruik van de cpu-architectuur. En dat komt niet vaak voor bij ransomware.

Sodin-malware lijkt onderdeel te zijn van een RaaS-scenario (ransomware-as-a-service). Dat betekent dat distributeurs vrijelijk kunnen kiezen op welke manier de encryptor zich verspreidt. Er zijn aanwijzingen dat de malware wordt verspreid via online verkoop van partnerprogramma’s. De ontwikkelaars hebben bijvoorbeeld gaten in de functionaliteit van de malware achtergelaten. Daarmee kunnen ze bestanden decoderen zonder dat het slachtoffer erachter komt. Een ‘masterkey’ zorgt ervoor, dat er geen distributeurssleutel nodig is voor decodering. Normaliter worden de bestanden van slachtoffers die hebben betaald gedecodeerd met zo’n distributiesleutel. Ontwikkelaars kunnen deze functie gebruiken om decryptie van data of de distributie van de ransomware te regelen, bijvoorbeeld door bepaalde distributeurs uit het aangesloten programma te verwijderen en zo de malware onbruikbaar te maken.

Geen interactie

Doorgaans vereist ransomware enige vorm van gebruikersinteractie zoals het openen van een bijlage bij een e-mailbericht of het aanklikken van een kwaadaardige link. Wat opvalt, is dat de Sodin-aanvallers dat niet nodig hebben. In de meeste gevallen hebben ze kwetsbare servers gevonden en sturen ze een commando om een kwaadaardig bestand met de naam ‘radm.exe’ te downloaden. Via dit commando wordt de ransomware vervolgens op een lokale computer opgeslagen en uitgevoerd.

Detectie van Sodin wordt nog moeilijker omdat ook de ‘Heaven’s Gate’-techniek wordt toegepast. Daarmee kan een kwaadaardig programma 64-bits code uitvoeren vanuit een 32-bits actief proces. Dat is niet gebruikelijk en komt bijna nooit voor in ransomware. Kaspersky-onderzoekers vermoeden dat de Heaven’s Gate-techniek wordt ingezet om de analyse van de kwaadaardige code moeilijker te maken. Niet alle ‘debuggers’ (code-onderzoekprogramma’s) zijn bekend met deze techniek en herkennen hem derhalve niet.

Op dezelfde manier kan zo ook emulatie-gebaseerde detectie door geïnstalleerde beveiligingsoplossingen ontweken worden. Dat is een methode die bedoeld is voor het ontdekken van nog onbekende dreigingen waarbij code wordt gestart die verdacht gedrag vertoont in een virtuele omgeving.

Investering terugverdienen

‘Ransomware is inmiddels een zeer populaire vorm van malware. Echter, zo´n uitgebreide en verfijnde variant als Sodin komen we niet vaak tegen’, zegt Jornt van der Wiel, security-expert bij Kaspersky. ‘De cpu-architectuur gebruiken om onder de radar te blijven, is geen gangbare praktijk voor encryptors. Er komt bovendien heel wat bij kijken om dergelijke malware te bouwen. Daarmee is het waarschijnlijk dat aanvallen met Sodin-encryptie toe gaan nemen. De ontwikkelaars willen natuurlijk hun investeringen terugverdienen.’

De meeste doelwitten van Sodin zijn aangetroffen in de Aziatische regio: 17,6 procent van de aanvallen is gedetecteerd in Taiwan, 9,8 procent in Hong Kong en 8,8 procent in Korea. Er zijn ook aanvallen waargenomen in Europa, Noord-Amerika en Latijns-Amerika. De ‘losgeldbrief’ die wordt achtergelaten op geïnfecteerde pc’s eist van elk slachtoffer 2500 dollar, te betalen in bitcoins.