Op een Brits bankbiljet van vijftig pond komt het gezicht van wiskundige Alan Turing te staan. Het nieuwe briefje komt eind 2021 in roulatie. Het is een nieuwe vorm van eerherstel voor de wiskundige die na de Tweede Wereldoorlog schandalig werd behandeld.
In 2009 bood de Britse regering excuses aan voor de manier waarop Turing na de Tweede Wereldoorlog is behandeld. De wiskundige, die in Bletchley Park meehielp aan het kraken van de Nazi-codeermachine Enigma, werd in 1952 veroordeeld voor seksuele handelingen met een andere man, wat toen verboden was. Om gevangenisstraf te ontlopen ging Turing akkoord met chemische castratie. Twee jaar later pleegde hij op 41-jarige leeftijd zelfmoord.
Turing publiceerde in 1936 het baanbrekende artikel ‘On Computable Numbers’. Het ict-vakblad Computable is, vermoedelijk, hiernaar vernoemd. De laatste jaren wordt er veel werk gemaakt van het eerherstel van de wiskundige. Naast de excuses van de regering werd hij in 2013 gepardonneerd en verschenen er boeken, strips en films over hem. Ook schenkt het Bletchley Park-museum in Engeland ruim aandacht aan hem. En hij prijkt straks op een bankbiljet.
De Bank of England, de Britse centrale bank, maakte vandaag de keuze voor Turing bekend. Op het biljet staat ook een uitspraak van hem: ‘This is only a foretaste of what is to come and only the shadow of what is going to be’.
Polymeer
De bank vroeg de bevolking mee te denken over welke wetenschapper op het biljet van vijftig pond moest komen. Dat leverde meer dan 225.000 reacties op, waarin bijna duizend wetenschappers werden genoemd. Uiteindelijk koos de bank er elf uit als kandidaat voor de beeltenis. Onder hen waren Charles Babbage, die in 1822 de eerste ‘computer’ bouwde, Ada Lovelace, die in 1843 het eerste ’computerprogramma’ schreef, dna-ontdekker Rosalind Franklin en natuurkundige Stephen Hawking.
Op het polymeer bankbiljet staat onder andere een foto van Alan Turing en zijn handtekening en verwijzingen naar de Bombe (de door Turing ontworpen machine die werd ingezet om de gecodeerde Enigma-berichten te ontcijferen op Bletchley Park), zijn paper ‘On Computable Numbers’, en de Automatic Computing Engine (ACE) Pilot Machine van het National Physical Laboratory waaraan Turings ACE-ontwerp ten grondslag lag.
