Waarom de nieuwe virtuele munt van Facebook en co flink wat potentieel heeft? Ook op technisch vlak. En wat heeft die nieuwe Libra te maken met bitcoin (heel weinig) en blockchain (heel veel)? En wat hebben Byzantijnse generaals daarmee te maken? Zeven vaststellingen.
Deze week onthulde Facebook dan eindelijk hun cryptomunt: de Libra, die in 2020 in voegen zal treden. De munt moet betalen even makkelijk maken als een berichtje sturen via Messenger of Whatsapp. De bankwereld davert alvast op zijn grondvesten. Sommigen zien in de aankondiging het iPhone-moment, maar dan voor de banksector.
Wij bestudeerden de whitepaper(s). Met het initiatief wil Facebook (en co) alvast een antwoord bieden op twee problemen bij bestaande cryptomunten: schaalbaarheid en volatiliteit.
1. De Libra is geen bitcoin
De Libra wordt nogal snel Facebooks eigen bitcoin genoemd, maar dat klopt niet echt. De bitcoin heeft, net als de tot de meeste cryptocurrencies, namelijk geen intrinsieke waarde. En in tegenstelling tot bitcoin & co, is de Libra volledig ondersteund door een reserve van echte activa.
Zo wordt Libra gekoppeld aan een korf van klassieke valuta, zoals de Amerikaanse dollar en de euro. Eigenlijk een beetje zoals de ECU, de voorloper van de euro zo’n korfmunt was. Op die manier wil men vermijden dat de koers van hun nieuwe munt al te sterk schommelt. Facebook zal via een netwerk van handelaars de Libra ook voortdurend verhandelen om de koers stabiel te houden.
2. De Libra is geen ‘Facebook only’-munt
Facebook verzamelde als stichtend lid al 28 bedrijven (nodes) om zich heen om deel uit te maken van de Libra Association, waaronder kredietkaartbedrijven als Visa en Mastercard, taxibedrijven Lyft en Uber, reisorganisatie Booking, telecombedrijf Vodafone en streamingdienst Spotify.
Onder de 28 ook blockchain-specialisten, durfkapitalisten en ngo’s als Women’s World Banking. Die maken allemaal deel uit van de Libra Association, een organisatie met hoofdkwartier in Zwitserland die zal instaan voor het dagelijkse beheer van het Libranetwerk. Allen betalen ze tien miljoen dollar om lid te worden van deze club van nodes van het eerste uur.
Opvallend is dat geen enkele van de 28 partners van die Libra Association een bank is, maar wel bijvoorbeeld betaaldienst Paypal. Al kan daar verandering in komen. Facebook wil honderd partners in huis halen, om zeker te zijn dat het over voldoende kritische massa beschikt voor het project. Bovendien wil het bedrijf van Marc Zuckerberg de leidersrol voor dit project lossen in 2020 en evenwaardig functioneren met alle andere partners.
3. De Libra is blockchain (maar anders)
De benadering van een blockchain is bij de Libra anders dan bij cryptomunten als bitcoin of ethereum. Die baseren zich op permissionless, open blockchains. Hierbij kan iedereen ter wereld rekenkracht gebruiken om transacties op het netwerk te valideren (het zogenoemde minen). Dat is bij Libra (voorlopig) niet het geval. Het start als permissioned blockchain, al is het de ambitie om ongeveer binnen vijf jaar permissionless te worden.
De Libra baseert zich op een variant van de blockhain, gericht op een cryptocurrency met lage koersschommelingen, aldus de technical white paper. Facebook maakt hierbij gebruik van Move, een nieuwe programmeertaal, die veiligheid en meer gebruiksgemak zou moeten garanderen. De blockchain gaat naar verwachting in 2020 al live. In de whitepaper staat dat er bij de bouw van de blockchain is rekening gehouden met het dilemma van de zogenaamde Byzantijnse generaals. Dit betekent dat het netwerk wel nog veilig kan functioneren, zelfs als sommige nodes falen of gecompromitteerd zouden zijn.
4. CaLibra is digitale portefeuille én nieuw bedrijf
Om de nieuwe munt te sparen en te bewaren, lanceert Facebook volgend jaar een nieuwe digitale portefeuille, de CaLibra. Die digitale portefeuille wordt beschikbaar via Messenger en Whatsapp en via een aparte app. Facebook deelt wel mee dat ook derde partijen op termijn een eigen digitale portemonnee kunnen ontwikkelen die betalingen in Libra mogelijk moet maken.
Rond de digitale wallet CaLibra bouwde Facebook een dochterbedrijf dat ook de naam CaLibra draagt en dat losstaat van het techbedrijf. In die zin is het misschien ongelukkig dat Facebook momenteel de meeste communicatie rond het project doet, terwijl het initiatief veel breder wordt gedragen.
5. De eerste doelgroep zijn de ‘banklozen’
In de ‘white paper’ herinnert Facebook er in de introductie aan dat er vandaag 1,7 miljard mensen op aarde rondlopen die geen toegang hebben tot een klassieke bank. ‘Libra heeft het potentieel om miljarden mensen over de hele wereld toegang te bieden tot een meer inclusief, meer open financieel ecosysteem’, zegt David Marcus, head of CaLibra.
Via de munt, en de mobiele betaaldienst die Facebook eraan koppelt, zou het nu ook voor hen makkelijker worden om met de smartphone internationaal geld over te schrijven of online-aankopen te doen. Vooral voor instanties als Western Union, en in het verlengde daarvan Bpost, zou dit project op termijn dus weleens ernstige concurrentie kunnen zijn.
6. De eerste betalingen zijn peer-to-peer
Het ziet er niet naar uit dat u al snel uw biertje of krant met Libra’s zult betalen. CaLibra zal zich aanvankelijk richten op zogenaamde peer-to-peer-transacties, een betaling aan een vriend of een contact. Denk daarbij aan diensten gelijkaardig aan wat Payconiq/Bancontact nu al aanbiedt.
In een later stadium mikt CaLibra inderdaad op het betalen van rekeningen of een ticket voor tram of bus. Al lijkt dat nog even weg. ‘We weten dat de reis nog maar net is begonnen, maar samen kunnen we een eenvoudige wereldwijde valuta- en financiële infrastructuur creëren die miljarden mensen zal helpen’, aldus Marcus.
7. België en Nederland nog niet voor meteen
Of Facebook de service ook snel bij ons gaat uitrollen, daarvan vinden we niets terug in de white paper. Al kan het wel. Van de Ierse centrale bank kreeg Facebook eerder al een vergunning voor elektronisch geld (iets wat ook andere techgiganten als Google allang hebben). Zo’n erkenning betekent in principe dat het bedrijf de Libra meteen ook in de andere Europese lidstaten mag uitrollen. In België moeten Facebook en co wel eerst erkend worden door de Nationale Bank, al zou dat niet zo’n grote hindernis zijn.
In elk geval zullen de initiatiefnemers nog wel een en ander moeten uitleggen aan de belangrijkste financiële toezichthouders. Los hiervan lijkt het Libra-project goed doordacht en degelijk voorbereid, ondersteund met de nodige partners en expertise. Nooit legde een digitale munt de financiële sector het vuur zo erg na aan de schenen.
Verwacht wordt dat die banksector, met traditioneel een sterke lobby, het project met het nodige argwaan zal verwelkomen. Of uiteindelijk zelf mee instapt, dat kan ook. If you can’t beat them, join them.
