Blockchain mag zich blijvend verheugen in veel interesse van bedrijven, maar het verschil tussen de hype en de verwachtingen en de realiteit van de markt is al bijna even groot. Heel veel project geraken niet verder dan een eerste experimentele fase en worden daarna, teleurgesteld, op non-actief gezet. Het marktonderzoeksbureau Gartner verzamelde zeven veelgemaakte fouten rond blockchain en hoe ze te vermijden.
De technologie rond blockchain staat nog steeds in de kinderschoenen en er is op dit moment zo goed als geen consensus product concepten, noodzakelijke features en applicatievereisten. En dat zal ook niet snel veranderen. ‘We verwachten niet dat er de komende vijf jaar een enkel, dominant blockchain-platform zal ontstaan’, zo zegt Adrian Leow, senior research director bij Gartner. Om een blockchainproject succesvol af te ronden, is het dan ook noodzakelijk om de belangrijkste risico’s goed in te schatten. Leow somt er zeven op.
1. Verkeerd begrip of gebruik van blockchain
Een groot deel van de blockchainprojecten die momenteel op poten staan, wordt enkel gebruikt voor het opslaan van data via gedecentraliseerde ledger-technologie (DLT). Sleuteltechnologieën als gedecentraliseerde consensus, tokenisation of slimme contracten komen er zelden aan te pas. ‘DLT is maar een component van de blockchain, niet de hele blockchain’, zegt Leow. ‘Het is prima om met DLT te starten, maar de prioriteit van cio’s moet liggen in het identificeren van use cases voor de héle blockchain en het opzetten van projecten die alle sleutelcomponenten gebruiken.’
2. Denken dat de technologie klaar is voor een productieomgeving
De markt voor blockchainplatformen is uitgebreid en bestaat vooral uit gefragmenteerde delen die zich op verschillende manieren van de concurrentie proberen te onderscheiden. Sommigen focussen op confidentialiteit, anderen op tokens, nog anderen op universal computing. De meeste zijn echter nog lang niet klaar voor het grootschalige productiewerk dat systeem-, veiligheids- en netwerkmanagementdiensten met zich meebrengen. Het goede nieuws is evenwel dat dit snel zal veranderen. Cio’s moeten dan ook capaciteiten de platformen goed in de gaten houden en hun blockchainprojecten er op afstemmen.
3. Een protocol is geen business-oplossing
Blockchain is fundamentele technologie die zeer breed kan toegepast worden. Het is echter geen complete applicatie, er is geen user interface, geen persistente data, geen mechanisme om de interoperabiliteit te verzekeren. ‘Er heerst vaak de foutieve aanname dat blockchain niet zo verwijderd is van een complete applicatie-oplossing’, zegt Leow. ‘Dat is niet zo. Blockchain moet aanzien worden als een protocol om een bepaalde taak uit te voeren binnen een grotere applicatie. Je mag niet aannemen dat een protocol de volledige basis vormt een compleet e-commerce-systeem of sociaal netwerk.’
4. Blockchain is meer dan een database- of opslagmechanisme
Blockchain is ontworpen om gezaghebbende, betrouwbare stukken te genereren uit daden van een dynamische verzameling onbekende of niet-vertrouwde partijen. Die desingfilosofie heeft een prijs: datamanagement-capaciteit. In zijn huidige vorm hanteert de blockchain niet het volledige ‘create, read update, delete’-model dat in conventionele databasemanagement zit ingebakken. Enkel ‘create’ en ‘read’ worden ondersteund. Leow: ‘Cio’s moeten goed weten wat de vereisten rond datamanagement precies zijn voor hun blockchainproject. Een conventionele datamanagementoplossing is misschien wel een beter idee.’
5. De interoperabiliteitsstandaard bestaat niet
Er zijn wel aanbieders die praten over interoperabiliteit tussen hun blockchainoplossing en oplossingen van de concurrentie, maar daar voorzichtig mee omgegaan worden. Terwijl de meeste platformen en de onderliggende protocollen nog volop ontworpen worden, is het lastig om dit serieus te nemen. Vaak is het niet meer dan een marketingstrategie die zelden voordelen zal meebrengen voor de eindgebruiker. ‘Kies nooit voor een blockchainplatform door er van uit te gaan dat het compatibel zal zijn met de technologie van volgend jaar van een concurrent’, benadrukt Leow.
6. Slimme contracten hebben nog een lange weg af te leggen
Slimme contracten zijn een van de meest krachtige onderdelen van de blockchain doordat ze dynamisch gedrag kunnen toevoegen aan transacties. Het zijn als het ware opgeslagen procedures die geassocieerd worden met bepaalde bewegingen in een transactie. In tegenstelling tot opgeslagen procedures in een gecentraliseerd systeem, moeten slimme contracten uitgevoerd worden door alle nodes het peer-to-peer-netwerk. De uitdagingen rond schaalbaarheid en beheerbaarheid zijn daarbij nog niet helemaal opgelost. Slimme contracten zullen dus nog belangrijke veranderingen ondergaan. Kleinere experimenten kunnen, maar het volledig omarmen van het concept is dus nog geen goed idee. De volgende twee, drie jaar zal hier meer duidelijkheid over komen.
7. De governance uit het oog verliezen
In private blockchain-projecten worden governance-vraagstukken meestal behandeld door de eigenaar van de blockchain. In publieke projecten is de situatie echter heel anders. ‘De governance in publieke blockchains als bitcoin of ethereum is meestal gericht op technische aspecten’, aldus Leow. ‘Menselijk gedrag of motivatie wordt meestal genegeerd. Cio’s moeten zich wel bewust zijn van de risico’s rond hun project. Zeker voor grote ondernemingen kan het zinvol zijn om consortia te vormen die governance-modellen helpen opstellen voor publieke blockchains.’
