It-bedrijven proberen de krapte op de arbeidsmarkt krampachtig te trotseren. Door stagiairs luxe lokkertjes te bieden in de vorm van leaseauto’s of zelfs een jacuzzi op kantoor. Leuk en aantrekkelijk voor die stagiair, als werkgever sla je hiermee de plank mis. Zeker, je moet de werkomgeving prettig en aantrekkelijk maken, maar een beginnend it’er is niet gebaat bij een auto van de zaak. Wat hij wél nodig heeft om zijn beroep ook in de toekomst naar beste kunnen uit te voeren, is kennis.
Onderwijs dat niet of onvoldoende aansluit op wat de markt vraagt, is een groter probleem dan het ontbreken van een jacuzzi of een auto van de zaak. De essentiële kennis en vaardigheden die it’ers nodig hebben, blijken steeds vaker te ontbreken. Dat komt doordat de inhoud van opleidingen niet meer aansluit op de praktijk. Naast de alarmerende krapte op de arbeidsmarkt van it’ers, is dit een steeds groter wordend probleem voor it-bedrijven.
Sommige scholen zijn nog bezig met het in en uit elkaar knutselen van computers. Er is geen eenduidige lijn in de opleidingen en veel docenten missen actuele kennis. Meer dan eens hebben studenten meer verstand van nieuwe technologieën dan degene die hen hierover moet onderwijzen. Maar het belangrijkste wat ontbreekt, zijn de communicatieve vaardigheden.
Servicedesk
De taken van de servicedeskmedewerker anno 2019 zijn niet te vergelijken met die van tien jaar geleden. Systemen worden steeds meer zelflerend, waardoor het voor mensen achter de servicedesk eenvoudiger is om oplossingen te vinden voor de veelvoorkomende problemen. Er is dus minder technische kennis nodig. Dat is goed nieuws, want daardoor wordt een functie in de it ook aantrekkelijk voor werkzoekenden die wat minder hebben met ingewikkelde technische vraagstukken. Denk aan herintredende moeders, 55-plussers of langdurig werklozen die tijdenlang ‘onbemiddelbaar’ waren.
De eindgebruikers eisen dat ze op maat en op een persoonlijke manier worden geholpen. En dat is terecht. Klanten willen weten wie hen helpt, wat de stappen zijn die de servicedeskmedewerker gaat zetten en wanneer het vraagstuk is opgelost. Het spervuur van vragen dat deze it-professionals op zich afgevuurd krijgen, is intens en divers.
De benadering van een junior accountant die zijn wachtwoord kwijt is, is anders dan die van een oudere medewerker die zelden met it te maken heeft en bij wijze van spreken zijn muis nog letterlijk naar de rechterbovenhoek van het computerscherm brengt. Die ontwikkelingen vragen dus om communicatieve kwaliteiten van een medewerker achter de servicedesk. Het is zorgelijk dat het juist daar bij veel it’ers aan schort.
Meedenken met it-opleidingen
Er is geen enkele lesmodule binnen de it-opleidingen waarin aandacht voor communicatie. In de afgelopen twaalf jaar hebben wij als it-detacheerder zo’n zesduizend mensen aan een baan binnen de it geholpen. Drie op de vier sollicitanten had minder dan een jaar werkervaring. Dat is op zich geen probleem, maar het betekent wel dat iedere junior it’er die bij aan de slag gaat linea recta weer de schoolbanken in moet om zijn communicatieve vaardigheden bij te spijkeren.
Ik verwijt het de onderwijsinstellingen niet. Er ligt een grote druk op de docenten en bovendien zijn zij gebonden aan een driejaarlijkse accreditatieprocedure waarin de lesstof voor de komende drie jaar wordt vastgelegd. Snel veranderingen doorvoeren binnen de lespakketten is daardoor lastig of zelfs onmogelijk. Daarom hebben wij een eigen leerplaats in het leven geroepen, een academie waar junior medewerkers worden klaargestoomd voor het vak of zelfs versneld kunnen doorstromen naar een hbo-functie. Het is weliswaar kostbaar en tijdrovend, maar noodzakelijk als je als bedrijf kundig en klantvriendelijk personeel wil detacheren.
Koppositie
Onze samenleving wordt elke dag, elk uur meer afhankelijk van goed werkende it. Een foutje in onze it en de samenleving staat stil. Niet alleen processen binnen bedrijven, maar ook letterlijk: vliegtuigen vertrekken niet meer, treinen rijden niet meer.
Als wij in deze samenleving onvoldoende aandacht blijven besteden aan de kennis en vaardigheden van startende it’ers, heeft dat enorme gevolgen. De automatisering in Nederland moet met grote stappen blijven doorgroeien, willen we onze positie als koploper binnen de technologie blijven behouden. Van het online boodschappen doen tot digitale hulpmiddelen bij de opvoeding en zorg: mensen willen persoonlijk advies en daarbij is goede communicatie vanuit de it essentieel.
Onze hoop is dat it-opleidingen en -bedrijven in Nederland meer gaan investeren in de kennis van de startende it’er. Kennis die ervoor zorgt dat Nederland in de toekomst in beweging blijft.
Auteur Richard Stassen is operationeel directeur bij Peak-It.
