Computable reikt dit jaar voor het eerst de Computable Award ‘IT Project of the Year’ uit. Voor deze prijs zijn vijf ict-projecten genomineerd. Vandaag vertelt Cristina Orodel, teammanager asset information bij De Watergroep, hoe het drinkwaterbedrijf data over waterlekken samenbrengt en analyseert om zo lekken op te sporen.
1. Wat was de aanleiding voor het project?
Water, en vooral drinkbaar water, wordt steeds schaarser. Toch gaat er tijdens de productie van water een groot deel verloren voordat het de klant bereikt, onder meer door lekken. Dit noemen we non-revenue water of nrw. In België alleen al gaat het om 180 miljoen liter per dag. Indrukwekkende cijfers. De ecologische en sociaal-economische impact van nrw is dus niet te onderschatten. Ook niet voor De Watergroep, het grootste drinkwaterbedrijf in Vlaanderen dat drinkwater levert aan drie miljoen klanten in 180 Vlaamse gemeenten.
De druk van overheid en het grote publiek om iets te doen aan waterverspilling is groot. Bovendien was het voor De Watergroep zelf nodig om op een snelle en efficiënte manier meer inzicht te krijgen in het probleem. Het project moest het lekkendetectieteam ook voorbereiden op een digitale toekomst en op werken op een andere, slimmere manier.
2. Voor welke oplossing is er gekozen en waarom?
Belangrijke pijlers in de visie van De Watergroep zijn een technologische voorsprong en het duurzaam omgaan met mensen en middelen. Dat is ook belangrijk voor het nrw-project. Er moest een oplossing komen die gebruikt maakt van nieuwe technologieën.
Het is niet eenvoudig om lekken snel en eenvoudig op te sporen of te voorkomen. Met 34.000 kilometer pijpleiding van ongeveer honderd jaar oud, is dat niet alleen praktisch niet eenvoudig, ook financieel is het een grote investering. De Watergroep wil daarom tegen 2020 op een slimme manier en door data te gebruiken meer inzicht krijgen in waar de lekken zich bevinden.
Daarom wordt er door onze technologiepartner Delaware een slim algoritme ontwikkeld dat op basis van kunstmatige intelligentie (ai) en data-analyse proactief het lekdetectieteam verwittigt als er een lek is, en dan ook aangeeft waar het zich bevindt. Alle data uit de regio’s werden op centraal niveau gebracht, zodat er ook een uniforme manier van rapporteren is. Rapporteren is kinderspel geworden. Zo moet het lekdetectieteam niet meer op zoek met de schop, maar kunnen ze vertrouwen op digitale tools. Bovendien wordt met deze nieuwe oplossing een deel van hun werk geautomatiseerd en kunnen ze zich meer focussen op inzichten verwerken dan op rijen data te doorploegen.
3. Wat zijn de bevindingen?
Op dit moment zit het project volop in de proof of concept (poc)-fase. Er is gewerkt met een piloot met een honderdtal zones om bewust een goed resultaat te hebben voordat er wordt uitgerold naar de rest van de organisatie. Zo kunnen we ook een product aanbieden dat voldoet aan de verwachtingen van de eindgebruikers.
Tegelijkertijd is het ook altijd de ambitie geweest van De Watergroep om het resultaat van het nrw-project breder te kunnen delen, zoals met de partners in het ecosysteem en andere drinkwatermaatschappijen in binnen- en buitenland. Het project is zeker niet alleen voor De Watergroep relevant, want drinkbaar water is iets dat op iedereen een impact heeft.
Momenteel wordt er onderzocht op welke manier dit project op de markt kan gebracht worden eens het op punt staat.
4. Wat zijn de succesfactoren in het project?
De belangrijkste succesfactoren voor het project zijn het team, de aanpak, de technologie en de governancestructuur, het grotere kader.
Team
De stakeholders van het project waren van bij het prille begin betrokken. Zo konden ze mee beslissen over de voortgang van het project en begrepen ze ook de achterliggende logica. Er is ook gekozen om mensen te laten samenwerken op basis van processen, in plaats van op basis van rollen, wat in een overheidscontext niet altijd even evident is. Dankzij het hogere doel van het project – de positieve impact op economie, maatschappij en milieu – was het wel makkelijk om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. Bovendien werd het team aangevuld met de juiste externe kennis. Alle teamleden konden hun kennis vergroten door ervaringen uit te wisselen met elkaar en kregen eigenlijk ook alle tools in handen om daarna hun rol beter in te vullen. Bovendien werd er ervaring en kennis samengebracht vanuit verschillende hoeken van de organisatie, waardoor het eindresultaat ook beter is geworden.
Aanpak
Er werd gestart met een poc met één regio van een hondertal zones. Zo kregen we een goed beeld van de noden en de verwachtingen van de gebruikers, en van de kwaliteit van de data. Het laat ons ook toe om de technologie en de oplossing echt goed op punt te stellen voordat we breder uitrollen, waardoor de aanvaarding bij de andere teams ook heel vlot zal verlopen. Bovendien werd er gewerkt met een heel snelle feedback-cyclus, met voldoende ‘drop or scale’-momenten, waardoor er tijdig kon beslist worden waar er moest bijgestuurd worden (zie afbeelding hieronder).
Technologie
Ee technologie moest passen binnen de bestaande business intelligence-strategie van De Watergroep en de brug slaan tussen alle systemen. In de digitale gereedschapskist van het lekdetectieteam zitten nu SAP-technologieën en nieuwe rapporten, die worden getoond in een digitale board room. Zo krijgt iedereen beter inzicht in de gegevens die er zijn.
Governance
Om snel te kunnen schakelen, heeft De Watergroep gewerkt met de beste modellen op de markt, zoals het APQC-model. Ook het bestaande proces control center, dat de lijnen uittekent voor datakwaliteit, was een belangrijke hefboom voor dit project.
5. Wat zijn de leerpunten uit het project?
Door met een poc te werken, was De Watergroep goed voorbereid voor de uiteindelijke uitrol. Zo heeft de proof of concept getoond dat er zeker voldoende tijd moet worden uitgetrokken voor het checken van de datakwaliteit. Zelfs als het team zegt dat die goed is, is het nodig die nogmaals te controleren. Het bleek een uitdaging om de verschillende tijdseenheden en meeteenheden op elkaar af te stemmen.
Ook is het nodig zeker op voorhand voldoende tijd te blokkeren bij alle projectleden en stakeholders, zeker als er mensen uit verschillende teams worden samengebracht.
6. Wat betekent een nominatie voor de Computable Award voor uw organisatie?
Het is een fantastische erkenning voor het harde werk van het team dat mee zijn schouders onder dit project heeft gezet. Bovendien onderstreept deze nominatie ook mee de visie van De Watergroep om op een duurzame manier met mensen en middelen om te gaan en tegelijk steeds vernieuwend te zijn op vlak van technologie.
