Deze driedelige reeks belicht de ontwikkelingen die op stapel staan in het technologielandschap. Nadat we in het eerste artikel zijn ingegaan op de benodigde stappen binnen het bedrijfsleven om beschikbare data om te zetten in concrete acties, passeren nu technologieën de revue die voor data onontbeerlijk zijn. Steeds meer bedrijven ontwikkelen toepassingen met artificial intelligence (ai) en machine learning (ml). Dit tweede artikel gaat over wat de volgende stap voor deze ingrijpende technologieën is.
- Aanvechten menselijk vooroordeel
Het zijn mensen die machines gegevens verstrekken over hoe mensen zich gedragen. Hierdoor eindigen replica van menselijke vooroordelen in de regels en beperkingen van machines die ze gebruiken om te leren en te ontwikkelen. We kennen bijvoorbeeld gevallen waarin machines de onbewuste vooroordelen van hun menselijke tegenhangers hebben gerepliceerd en deze vervolgens gebruiken bij het selecteren van sollicitanten. Als deze menselijke vooroordelen in algoritmes verwerkt blijven worden, zullen producten op een bevooroordeelde manier worden voorgesteld, fraude op een bevooroordeelde manier worden beoordeeld of een verkeersroute op een bevooroordeelde manier worden aangeraden. In plaats van menselijke beslissingen aan machines te geven en ze te programmeren om die beslissingen na te bootsen, moeten bedrijven machines voorzien van de gewenste resultaten en hen in staat stellen de patronen objectiever te identificeren om die resultaten te bereiken. Om dit te doen, zullen machines en ai toegang moeten hebben tot een breder gegevensbereik van verschillende bronnen.
- Vaag naar verantwoordelijke ai neemt toe
2018 was het jaar van ontwaken, 2019 zal het jaar van actie zijn. Het benadrukken van het belang van mensenrechten en het eisen van transparantie binnen technologie is niet enkel een kwestie voor data-ethiek- en mensenrechtenactiegroepen, maar zal ook meer gaan leven onder consumenten.
Zo verandert de manier waarop consumenten Facebook gebruiken. Deze trend zal zich waarschijnlijk verspreiden naar andere sociale media en andere services die gebruikmaken van persoonlijke gegevens. Er zal een groter aantal toezeggingen en verklaringen over de verantwoorde oprichting en het gebruik van ai worden geschreven en bedrijven zullen onder druk worden gezet om ze goed te keuren. Deze bewustwording zal leidend worden bij bedrijven en of ze ai-oplossingen kopen of bouwen.
- Sociale verdeeldheid en angst zullen erger worden
Van filterbubbels in sociale media tot fake-nieuws en het hacken van verkiezingen; in 2019 zal de polarisatie van meningen en wantrouwen ten opzichte van feiten en democratie toenemen. Zonder regulering en beschikbare middelen om deze slechte actoren te bestrijden, blijft het publiek in een waardeoorlog.
- Ai-augmented analytics wordt de norm
2019 zal het jaar worden waarin ai-geleide analyses, ook wel automated discovery genoemd, de norm wordt. Menselijke hersenen zijn niet bekwaam om miljoenen data-combinaties te beoordelen. Ml-processen zijn letterlijk gebouwd voor dit probleem en bieden dan ook de perfecte oplossing. Bedrijfsleiders en data-analisten krijgen meer begrip voor het feit dat ai geen banen gaat vervangen, maar juist meer en nieuwe mogelijkheden creëert.
- Voorspellende analytics zullen een functie zijn en geen extraatje
Voorspellende analytics zal niet langer een wetenschappelijk project zijn dat in een klein hoekje van bedrijven wordt uitgevoerd; het wordt leidend voor elk bedrijf. Zakelijke gebruikers realiseren zich dat ze niet nog een ander dashboard of visualisatie nodig hebben die alleen hen over het verleden vertelt, maar betere resultaten voor de toekomst nodig hebben, evenals geïnspireerde aanbevelingen en verklaringen die de voorspellingen nuttig en uitvoerbaar maken. Voorspellende en prescriptieve analyses behoren tot de belangrijkste vereisten voor elk analyseproject.
Na een optimistische, maar langzame start van ai en ml staat het belang van ethiek centraal. Het is dan ook van belang om aandacht te besteden aan het ontwerp van de algoritmes. Daarbij zorgen de ontwikkelingen omtrent data-analytics voor tal van nieuwe mogelijkheden.
Auteur Eva Heffernan is country leader Nederland bij Salesforce.
