Digitalisering is al jaren het modewoord. En dus consultants genoeg die u aan de ‘digitalisering’ willen helpen. Maar zoals bij elke verandering is het belangrijk de ontwikkelingen op waarde te schatten en niet blind de nieuwe hype te volgen.
Waar komt al die buzz nou vandaan? Digitalisering gaat om de toepassing van techniek. Sinds jaar en dag is de combinatie van technische- en commerciële vaardigheden gewenst om technologische ontwikkelingen te vertalen naar waarde-creatie. Door de huidige snelle technologische ontwikkelingen ontkomt niemand meer aan de noodzaak van digitale vaardigheden. Het is nu voor iedereen een must om toepassingen van technologie in de vingers te hebben en de impact van moderne technologie op hun business of vak in te kunnen schatten en toe te passen.
Niet alleen het primaire proces, álle disciplines krijgen of hebben te maken met digitalisering. Als de business digitaal is, dan ook hr en marketing. Zie bijvoorbeeld de klassiek opgeleide marketeers die moeite hebben met de transitie naar online-marketing met alle tooling, techniek en analysevaardigheden die daar bij horen. Degenen die digitale technieken in het marketingvak goed toepassen, zijn martech (marketing technologie)-professionals. In andere vakgebieden komt het ook voor, denk aan hr-tech (nu is slechts een kwart van hr-professionals klaar voor hr-technologie) en zelfs de interne it-afdeling, vaak gezien als de kraamkamer voor digitalisering (wat het vaak niet is), ontkomt niet aan digitalisering en levert it as a service.
Zo had digitalisering van de Raad van Commissarissen ook een prominente plek in de voorstellen voor de herziene Corporate Governance Code (2016). In deze code stond dat elke RvC één commissaris moest hebben met specifieke deskundigheid op het gebied van technologische ontwikkelingen en nieuwe businessmodellen. Dat voorstel is er niet doorgekomen.
Model van Knoster
Zoals bij elke verandering is het belangrijk de ontwikkelingen op waarde te schatten en niet blind de nieuwe hype te volgen. Het aspect timing (window of opportunity) is ook van belang. Kijk of de organisatie kan inspelen op veranderingen en of de benodigde factoren voor verandering in een organisatie aanwezig zijn. Hanteer hierbij bijvoorbeeld het model van Knoster.
Knoster beschrijft vijf factoren die nodig zijn voor succesvolle veranderingen. Als deskundigheid op het gebied van technologische ontwikkelingen en nieuwe businessmodellen ontbreekt, leidt dat volgens het model van Knoster tot angst en ongerustheid.
Wilt u nog steeds digitaliseren? Definieer dan eerst wat daarmee bedoeld (visie) wordt binnen uw onderneming en wat de bedoeling is (het resultaat). Het World Economic Forum heeft een mooi rapport gepubliceerd over de return on digital investment.
U kunt natuurlijk proberen de nieuwe Uber van uw branche te worden, maar voor bestaande bedrijven is dat een lastige stap vanwege het innovators-dilemma (Clayton Christensen). De nieuwe business kannibaliseert de oude, dat remt en er ontstaat een kloof tussen de snelheid waarmee de technologische mogelijkheden zich ontwikkelen en de mate waarin uw bedrijf in staat is daarop te reageren.
Digitalisering in kaart
Stel de volgende vragen om de staat van de digitalisering in kaart te brengen.
- Welke producten of diensten zijn “digital first”?
- Welk percentage van de omzet wordt online gegenereerd?
- Hoe staat het met de digitalisering van bedrijfsprocessen?
- Wat is het beleid rondom data-storage, data-analyse en data driven decision making?
- Passen de investeringen in digitalisering bij de strategische doelen?
- Zijn deze investeringen ‘sustainable’, ofwel zijn de middelen ook beschikbaar als het wat slechter gaat?
- Check de vier v’tjes: verdient het, versnelt het, verbetert het en vergemakkelijkt het?
- Welke digitale metrics worden gehanteerd? (bereik/gebruik/binding)
- Is er een netwerk gebaseerd businessmodel?
- Is er een businessmodel met lage of zero marginal cost?