Het was een hevige discussie eind jaren ’90. Waarom zou België 175 miljoen euro uittrekken voor een eigen digitaal communicatienetwerk voor de hulpdiensten terwijl dat toch perfect op het gsm-netwerk kan? Vandaag raakte bekend dat het Astrid-netwerk dan toch overschakelt op het gsm-netwerk. De kroniek van een aangekondigde dood.
Het moet uit de koker van een ingenieur opgedoken zijn: Astrid is de afkorting van ‘All-round Semi-cellular Trunking Radio communication system with Integrated Dispatching’. De vraag naar een dergelijk apart netwerk dook op na het Heizeldrama eind mei 1985. Tijdens de rellen op de Europacupfinale Liverpool-Juventus kwamen toen 39 mensen om het leven. De communicatie van de hulpdiensten bleek toen ook een drama te zijn.
Uiteindelijk zou het nog twintig jaar duren voordat er iets of wat sprake was van een dergelijk netwerk. Het Koninklijk Besluit dat Astrid een vergunning gaf voor de uitbating van een ‘walkie-talkie’-netwerk werd pas in mei 2000 ondertekend. Er werd gekozen voor het Tetra-netwerk (Terrestrial Trunked Radio). De reuzenbestelling van 175 miljoen euro ging naar het consortium van Kreutler, Telindus en Nokia dat zelf een boete opliep van 2,5 miljoen euro wegens enorme vertragingen. Er waren amper enkele duizenden gebruikers.
Na de gasramp in Gelingen in de zomer van 2004 waarbij 29 doden vielen werd geopperd om het netwerk open te stellen voor privé-bedrijven, maar dat plan werd terug opgeborgen.
Enkel spraakcommunicatie
Het grote probleem van Astrid was dat het systeem vooral gericht was op spraakcommunicatie en amper bandbreedte voorzag voor databerichten. Foto’s laat staan video’s doorsturen was en is een ramp. Astrid probeerde daar in de lente van 2014 wat aan te doen met de lancering van ‘Bluelight Mobile’. Dat is gebaseerd op het 3G-netwerk waarmee het uiteindelijk al toegaf dat het huidige netwerk niet voldeed. Investering 4,5 miljoen euro voor een duizendtal klanten. Een jaar later, in de herfst van 2015 gaf minister van binnenlandse zaken Jan Jambon aan dat de regering nog eens 123 miljoen investeert in het netwerk. Astrid zat toen al met een openstaande schuld van liefst vijftig miljoen euro.
Klap op de vuurpijl was dat Astrid op 22 maart 2016 amper functioneerde tijdens de aanslagen op de luchthaven van Zaventem en het Brusselse metrostation Maelbeek. Er kwamen toen 35 mensen om het leven. 8400 keer mislukte de verbinding, een op de vier pogingen ging de mist in. De hulpdiensten communiceerden via Whatsapp….
Nu is dus beslist dat alle gebruikers van Astrid overschakeld worden naar het gsm-netwerk. Het wordt nog uitkijken wie die bestelling in de wacht zal slepen. Proximus is na de overname van Telindus de leverancier van Astrid. De omschakeling zal geleidelijk aan gebeuren, tussen dit en vijf à tien jaar, zo wordt gezegd. Dan zijn we in 2028… Uiteindelijk heeft het Astrid-netwerk de belastingbetaler ruim driehonderd miljoen euro gekost. En dat is nog een voorzichtige inschatting. driehonderd miljoen euro voor een netwerk dat amper functioneerde. Een schandvlek in de Belgische telecomgeschiedenis.
PS. Net vandaag zijn het de Astrid User Days in Brussel.