Techbedrijven als Google, Facebook en Twitter moeten voortaan gebruik maken van een filter dat materiaal waarop auteursrechten rusten, tegenhoudt. Het Europees Parlement (EP) stemde woensdag 12 september voor de nieuwe auteursrechtenwetgeving. Volgens critici betekent Artikel 13 van die wet, ook wel het ‘uploadfilter’ genoemd, het einde van het vrije internet voor Europese lidstaten.
Afgelopen juli stemde het EP nog tegen een nieuwe auteursrechtenwetgeving, maar lobbywerkzaamheden hebben de afgelopen maanden de hoofden van veel parlementariërs doen keren. De stemming in het parlement leverde nu 438 stemmen voor, 226 tegen en 39 onthoudingen op voor de nieuwe wet, die enerzijds inperking van het vrije internet betekent en anderzijds artiesten en journalisten voortaan een eerlijker deel van de auteursrechtelijke vergoeding oplevert. Techreuzen moeten voortaan betalen voor het werk van anderen, maar kleine en micro platforms zijn bewust uitgesloten van deze richtlijn. Dit om startups aan te moedigen en innovatie te stimuleren. Ook kunnen hyperlinks, vergezeld van individuele woorden, nog steeds gratis worden gedeeld.
De wet stelt ook eisen aan de platforms die het filterwerk gaan doen. Zo moet voorkomen worden dat het content vangt, dat het auteursrecht niet schendt, moet een herstelsysteem ervoor zorgen dat onterecht verwijderde content snel weer online staat en stelt de wet als eis dat het systeem moet draaien op personeel en niet op algoritmes. Een opvallende keuze in een tijd waarin algoritmes juist steeds vaker deel uitmaken van online zoek- en analyseprogramma’s.
Tegenstanders
Tegenstanders zijn veelal bezorgd dat een uploadfilter de macht van grote techbedrijven alleen maar vergroot en innovatie tegenhoudt. ‘Dit voorstel zet de deur open voor een geprivatiseerde Big Brother, waarbij internetbedrijven vooraf moeten controleren wat internetgebruikers online zetten’, aldus D66-europarlementariër Marietje Schaake in een eerdere reactie aan de Volkskrant.
Dat wordt overigens in dezelfde publicatie tegengesproken door Esther de Lange, Europarlementariër namens het CDA: ‘We plegen op dit moment roofbouw op onze media door ze geen perspectief te bieden op een eerlijke prijs voor hun werk. Het wordt dus hoog tijd dat online platforms een wettelijke verantwoordelijkheid gaan krijgen om rechthebbenden, zoals muzikanten, journalisten en uitgevers van een eerlijke vergoeding te voorzien.’
‘Link tax’ nieuwsbronnen
Met de nieuwe wet is ook Artikel 11 aangenomen in de nieuwe auteursrechtenwetgeving. Dat onderdeel staat ook wel bekend als de ‘link tax’. Dit houdt in dat online platformen die naar een nieuwsbron linken, de uitgever achter dat nieuws moeten betalen. Op het moment dat er kleine stukken tekst worden overgenomen op bijvoorbeeld Google of Facebook, dient men daarvoor te betalen. Dit geldt weer niet voor het gebruik van linkjes.
