Kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, ai) en data-analyse zijn overal. Het tempo waaraan ze verweven worden met onze levensstijl is zo hoog, dat we niet beseffen hoe diepgaand ze ons beïnvloeden. We denken wel aan virtuele assistenten zoals Siri of een thermostaat die je gewoontes aanleert zoals Nest. Maar ai zit veel dieper in ons dagelijks bestaan dan dat, het zit zelfs ingebakken in wat voor ons allemaal ontzettend analoog lijkt: sport.
Tijdens de Wereldbeker voetbal in Rusland maakten de Rode Duivels intensief gebruik van data over hun tegenstanders om zich voor te bereiden op de wedstrijden. En dat was te zien aan het resultaat. Wie gelooft dat het winnende doelpunt tegen Japan enkel en alleen berustte op een sterk staaltje teamwerk, moeten we teleurstellen.
De fase waaruit de goal van Chadli volgde werd op voorhand al grondig geanalyseerd door SciSports, een Nederlands statistiekbureau gespecialiseerd in de analyse van voetballers en voetbalploegen, en partner van de nationale voetbalploeg. Als de Belgen zo ver zijn geraakt op het WK, dan is dat voor een stuk te danken aan het deskundig gebruik van data en de informatie die de trainersstaf eruit kon halen.
Maar de Belgische nationale ploeg is niet de enige die kan rekenen op de expertise van SciSports. Het bedrijf bestudeert ondertussen de data van meer dan 350.000 spelers wereldwijd. Hun aanpak staat in groot contrast met wat de gemiddelde voetbalsupporter doet. Je weet wel, de échte deskundige, die massaal afzakt naar het stadion of op een groot scherm gaat kijken telkens er een match van enig belang gespeeld wordt.
Je hoort er wel eens dat Lukaku niet kan voetballen en dat die slechte pass van Nainggolan in de halve finale van de Champions League hem zijn plaats op het WK heeft gekost. Dat de cijfers die twee beweringen tegenspreken, dat wuift de modale ‘voetbalkenner’ weg, want wat weet een computer nu van voetbal? Ook voor scoutingteams is het blijkbaar moeilijk om het emotionele aspect aan de kant te schuiven. In de miljardenbusiness van het profvoetbal wordt veel geld uitgegeven op basis van intuïtie.
Toen student en later SciSportsoprichter Giels Brouwer tijdens een hoorcollege ontdekte dat veel profvoetbalploegen puur op buikgevoel scoutten, stond hij aan de grond genageld. Hij was ervan overtuigd dat scouting moest gebeuren zoals in het videogame Football Manager, waar hij uiteindelijk de mosterd haalde voor zijn bedrijfje. Een startup die met enkele studenten van de Universiteit Twente een ai-oplossing (voetbal-algoritmes) commercialiseert op basis van een videospel : archetypischer kan het niet worden in de digitale zakenwereld.
En het stopt niet bij voetbal. Sport-algoritmes worden gebruikt in het wielrennen, in atletiek en ook in rugby. Bij de Rugby World Cup Sevensin San Francisco worden digitale producten ingezet als een Digital Stats Hub, Live Match Trackeren, een Match Predictor Game, allemaal gebaseerd op ai-applicaties. Sportorganisatoren en -beleidsmakers op het internationaal toneel beseffen steeds meer dat sport een flinke dosis ai kan gebruiken in zijn ontwikkeling. Wat ooit in het voetbal begon als een videogame van ‘kopen en verkopen’, is nu niet langer een spel maar een heuse business.
