Het is hemeltergend dat geen enkele minister er in slaagt om de informatisering van justitie een beetje op de rails te krijgen. Wie dacht dat het met ‘professor’ Koen Geens nu eindelijk toch eens goed zou komen, is eraan voor de moeite.
Het was een klein berichtje, beetje weggemoffeld zelfs, in De Standaard op donderdag 25 januari: ‘Een zevenkoppige drugsbende, die samen meer dan veertig jaar cel riskeerde, gaat vrijuit wegens een procedurefout’. Het overtuigingsstuk in de zaak was een belastende telefoontap, waarvan de uitgetikte versie betwist werd door de advocaten van de verdachten. Onder hen meester Sven Mary: ‘Wij wilden de tapes horen, maar dat ging blijkbaar niet. Brussels rechtbankvoorzitter Luc Hennart weet meer. ‘De computers van de rechtbank zijn te oud om het dvd’tje af te spelen’, zucht hij. En daardoor kon de rechter niet anders dan de mannen vrijuit te laten gaan. Hennart legt de schuld bij justitie. ‘Geens heeft al toegegeven dat we heel slecht bedeeld zijn. Maar daar blijft het bij. De beloofde middelen komen niet.’
Corruptie-index
Stel je voor, justitie had geen computer om een dvd’tje af te spelen. Welja, het moet een beëdigde computer zijn. Worden die niet allemaal ‘ingezegend’ als ze in dienst worden genomen? Justitieminister belooft tegen volgend jaar nieuwe informatica voor de rechtbanken waarmee ‘digitale kopieën kunnen worden gemaakt’. Rocket science dus.
Tiens, en in februari vorig jaar, twaalf maanden geleden dus, werd nog getoeterd dat justitie zesduizend nieuwe laptops zou krijgen. Afgelopen zomer werd aangekondigd dat er meer dan 4.500 verdeeld waren. Waar zijn die dan naar toe? Of zijn het allemaal Apple-toestellen zonder ingebouwde dvd-speler?
Dat het hier om een drugsbende gaat die samen ruim veertig jaar de cel in zou moeten, maakt het nog erger. Ook in een ander geval waar iemand beschuldigd wordt van moord, zou een procedurefout opduiken omdat de computer te verouderd is…
Dat België pas twaalfde staat op de wereldwijde corruptie-index, ver achter onze buurlanden Nederland, Duitsland en Luxemburg, mag dan ook niet verbazen.
Twintig jaar
En natuurlijk is het altijd een verhaal met twee kanten. Al bijna twintig jaar schrijven we over de problemen bij justitie. Van het Phenix-project in 2001 dat na zes jaar en honderden miljoenen afgeblazen werd, tot de huidige malaise waar maar geen einde aan komt. Vaak weet justitie uiteraard ook zelf niet wat het precies wil. En als er een kaste is die niet van verandering wil weten is het wel de rechterlijke macht. Ze durven zelfs hun laptop bij de eigen it-dienst niet inleveren voor nazicht omdat ze vrezen dat de brave it’er op de computer wel eens wat zou kunnen vinden dat er niet echt thuishoort…
Het wordt tijd dat er een sterke hand bij justitie een en ander eens grondig aanpakt. In een onbewaakt moment denk ik dat Frank Robben van de Kruispuntbank en e-Health dat zou moeten aanpakken. Uiteindelijk verschilt een justitieel dossier toch niet zo gek veel van een patiëntendossier als het op geheimhouding aankomt. Maar ik maak me sterk dat ook over de knoeiboel bij justitie ook de komende twintig jaar nog zal kunnen geschreven worden. Tegen dan zijn computers met een dvd-speler echt industrieel erfgoed.
