‘Iemand moet ervoor betalen. Wij kunnen niet én miljarden investeren in netwerken, én goedkope tarieven aanbieden, én 100 procent dekking geven, én sociale tarieven toepassen én voor de werkgelegenheid zorgen, terwijl Google, Facebook, Microsoft en anderen zich daar niets van moeten aantrekken en hun marktkapitalisatie zien exploderen.’ Dat vertelde Scott Alcott tijdens de warme zomer van 2008, bijna tien jaar geleden dus.
Alcott was toen verantwoordelijk voor het netwerk van Proximus en is de huidige cio van Comcast, de grootste Amerikaanse kabeloperator. Dominique Leroy was toen nog managing director van Unilever België en stond razend ver van de telecomindustrie af. Vandaag heeft ze het debat over netneutraliteit opnieuw geopend en krijgt ze meteen de wind van voren van minister Alexander De Croo, verantwoordelijk voor de digitale agenda.
In essentie gaat het erom dat telecomspelers zoals Proximus of Telenet bepaalde diensten meer bandbreedte kunnen bieden of juist minder datadoorgang. In de Verenigde Staten heeft president Trump onlangs een einde gemaakt aan die netneutraliteit. Ook de Europese Commissie stelt de netneutraliteit regelmatig in vraag. In eigen land was er in de zomer van 2011 nog een wetsvoorstel van CD&V, N-VA en PS, maar dat belandde in de prullenmand.
Rechtvaardig
Is de oproep van Dominique Leroy gerechtvaardigd? Ik kan haar geen ongelijk geven. Het is immers geen zwart-wit verhaal. Het is niet of ‘open internet’ en netneutraliteit, of een internet met diverse snelheden. De trein rijdt op hetzelfde spoor, brengt alle passagiers op dezelfde plek, maar sommigen zitten in eerste klas en betalen daarvoor een fractie meer.
Grote spelers zoals Netflix, Facebook, Google, Apple of Microsoft eten immers enorme hoeveelheden data op en betalen er geen cent voor. Hun winstmarges zijn enorm. Meer nog, de discussie over netneutraliteit was destijds gebaseerd op het vaste netwerk. Er is echter een enorme verschuiving aan de gang waarbij data steeds meer op mobiele netwerken gehanteerd worden. Die investeringen zijn een veelvoud van vaste netwerken. Met de komst van internet of things zullen die alleen maar nog meer belast worden.
Waarom kan je dan geen basis breedbanddienst voorzien voor iedereen en laat je datavretende dienstenleveranciers meer betalen. Lijkt me eerlijk. Zal dat een rem vormen voor nieuwkomers, startups? Niet als er sluitende afspraken over worden gemaakt. Kan Proximus cavalier seul spelen? Ik denk het niet. Het moet daarvoor ook aan tafel zitten met concurrenten zoals Telenet. En uiteindelijk zou dit best ook op Europees niveau aangepakt moeten worden. Dat een liberaal minister zich verzet tegen een zelfregulerende economische biotoop is dan ook merkwaardig. Hij zou op z’n minst de discussie kunnen aanwakkeren in plaats van stante pede een ‘njet’ uit te vaardigen.