In softwareontwikkeling is scrum intussen al flink doorgebroken. Maar intussen zien we ook andere afdelingen deze (nieuwe) manier van project- en teamwork omarmen. We bekijken enkele Belgische bedrijven en it’ers die met scrum aan de slag gingen.
‘Plannen is goed, maar een planning blindelings uitvoeren is dom.’ Het is de uitspraak van Jeff Sutherland, de bedenker van de scrum-methodologie. Sutherland was ooit in het leger als gevechtspiloot aan de slag en bedacht daar zijn aanpak rond scrum.
Rugby
Scrum – een term uit het rugby – werd aanvankelijk omarmd door vooraanstaande it-bedrijven als Google, Apple en Accenture. Het gaat uit van kleine teams die in korte sprints werken van pakweg twee weken met telkens doelstellingen op korte termijn. Op deze manier kunnen ze zich aanpassen aan de alsmaar sneller veranderende omstandigheden.
Een team corrigeert hierbij zichzelf. ‘Hoe sneller je fouten maakt, hoe sneller je die kan herstellen’, stelt Jeff Sutherland in zijn boek dat simpelweg Scrum als titel heeft. Bovenal legt scrum de focus op teamwork, dat veel meer dan het individu het verschil maakt. ‘Superieure teams zijn autonoom, multifunctioneel en hebben een gezamenlijk doel’, weet hij.
Internationale doorbraak
De grote internationale doorbraak kreeg scrum eigenlijk met de lancering van de website healthcare.gov, waar Amerikanen zich moesten kunnen aanmelden voor een ziektekostenverzekering. De site moest it-systemen van onder meer de belastingdiensten en verzekeringsmaatschappijen koppelden. Maar het project werd een regelrechte ramp. Er waren meer dan twintig it-bedrijven betrokken die hun deel deden via de bekende watervalmethode. Alleen de webinterface van Healthcare.gov werkte naar behoren, en die was tot stand gekomen via scrum.
Healthcare.gov is geen uitzondering. ‘Hoe vaak hoor je niet dat enorme projecten worden stop gezet. Niet alleen vanwege de kostenoverschrijdingen, maar ook omdat het gewoon niet werkt’, meent Jeff Sutherland. Vorige zomer presenteerde Sutherland de nieuwste versie van de Scrum Guide, waarbij dieper werd ingegaan op de waarden achter scrum, zoals commitment, openheid, moed en respect. Maar aan het basisconcept werd weinig geraakt.
Belgische doorbraak
Belgische bedrijven zijn vandaag ook al behoorlijk scrum-minded. Een zeventigtal medewerkers hr-dienstenleverancier Attentia, verdeeld over een zestal productteams, staan er in voor de productontwikkeling van toepassingen rond hr- en medische data binnen hun zogenaamde Dots-platform. En dit in nauw contact met de klant. ‘Wij stellen onze interne teams ook cross-functioneel samen met medewerkers met verschillende competenties’, vertelt Stijn Verstraete, Dots business line director bij Attentia.
Omdat het Dots-platform van Attentia constant aan verandering en vernieuwing onderhevig is, valt die afdeling terug op een agile-aanpak, en scrum in het bijzonder. Hierbij wordt een groter product dus opgedeeld in verschillende kleinere features en user stories, die je snel oplevert met iets tastbaar in een sprint. ‘Zo krijg je veel sneller feedback van je gebruikers en klanten én kun je sneller reageren op de wisselende noden’, meent Verstraete die deze manier van werken cruciaal vindt. ‘Enerzijds om schaalbaar te werken en snel bepaalde producten te kunnen lanceren, zonder ellenlange voorstudies en goedkeuringsprocessen. Maar ook omdat bedrijven en teams zich vlotter kunnen aanpassen aan de alsmaar sneller veranderende omstandigheden.’
Overstijgt it-afdeling
Ook het Belgische selectie- en uitzendbureau Accent Jobs werkt, samen met partners in België en India, volgens de scrum-methodologie. Leidraad in de methodologie zijn daar de verschillende meetings: van start, stand-up tot demo. Principes en een werkwijze die bij hen ook vaak in andere afdelingen worden ingezet, en dit om efficiënt(er) samen te werken.
Want dat is misschien nog wel de meest recente trend. Het succes van scrum lijkt vandaag ook de it-afdeling te overstijgen. Zo duikt het ook meer en meer op bij organisaties waar projecten gedaan worden die niet zo technisch en/of complex zijn als softwareontwikkeling, maar waar men toch te maken heeft met een zekere dynamiek of chaos die nu eenmaal bij veel projecten hoort.
Toch is het vaak nog een kwestie van het aanpakken of vertalen van de scrum-terminologie. Een product backlog met user stories is in feite een lijst met wensen (user stories) waar nieuw te ontwikkelen software aan moet beantwoorden. Een scrum master is in feite een coach die het team helpt met de scrum werkwijze discipline. Organisaties die gaan werken met scrum met niet it’ers doen er goed aan om die lijst te vertalen naar herkenbare termen.
Feestje van it
Vaak gaat het ook om een fundamenteel verschil in visie: Waar de it’ers al veel langer in incrementele sprints werken, willen de business-collega’s ook vaak simpelweg een volledig uitgevoerd product. Of hoe een Computable-lezer het onlangs onlangs mooi formuleerde: ‘Scrum en agile worden door het management toch vaak gezien als het feestje van de it-afdeling.’
Scrum in tien hoofdlijnen
1. Leve de sprint: verdeel je werk in regelmatige, vaste tijdspannes van bijvoorbeeld twee weken.
2. Aan het eind van elke sprint, moet je iets (bruikbaar) klaar hebben en dat demonstreren.
3. Maak fouten, maar herstel ze: hoe sneller je fouten maakt, hoe sneller je die kan herstellen.
4. Plan alleen wat nodig is, maar word niet verliefd op uw eigen plan.
5. Weg met domme richtlijnen, maar wel binnen een duidelijk kader.
6. Transparantie: iedereen moet alles weten, inclusief inkomsten en uitgaven.
7. Kleine teams werken beter dan grote.
8. Een team moet autonoom kunnen werken en is multifunctioneel.
9. Een productowner heeft de visie op het product en bepaalt de prioriteit. Maar het team bepaalt hoe men dingen realiseert.
10. Als iets niet goed werkt, ligt dat vaak aan het systeem, en niet aan het individu.
Bron: Scrum, Jeff Sutherland, ISBN: 9789491845376, Maven Publishing