Vergeet die negen tot vijf-job op dat kantoor. Vaarwel kantoorslaaf. Zeker in it wil vandaag iedereen freelancer zijn. Of beter: bijna iedereen. Love to be free. En daar zijn best goede redenen voor.
De cijfers die ik onlangs zag, bevestigen de trend. Het aantal freelancers groeit fors. Zo waren er vorig jaar, volgens Unizo, ruim 5 procent meer freelancers dan in 2015. En dat aantal zit nog steeds in de lift. Door de grote toename begon Unizo onlangs met een aangepast platform voor freelancers met een gepaste naam: love to be free.
Ook opvallend: binnen de groep van starters blijkt it erg goed te zijn vertegenwoordigd. In de startersatlas van Unizo zag ik dat it’ers binnen de freelancers een erg vooraanstaande categorie zijn. Veel meer dan zogenaamd creatieve beroepen (copywriter, fotograaf, kunstenaar,…) die klassiek met freelancewerk worden geassocieerd.
Waarom werken als freelancer?
Dat al deze it’ers freelancers willen worden, daar hebben ze goede redenen voor:
1. Er is werk genoeg (vaak toch)
Als je freelancer wordt, geef je voor een stuk werkzekerheid op. Maar dat hoeft geen probleem te zijn, want vandaag zitten it’ers (zeker die met een gegeerde expertise) aan de juiste kant van de vraag- en aanbodcurve. Als er werk genoeg is in je domein, waarom zou je dan van negen tot vijf vastroesten aan je bureau? Of je tijd verdoen bij een werkgever die bijvoorbeeld nooit thuiswerk toestaat?
Dan begin je beter op jezelf, zeker als je de fijne it-opdrachten maar uit te kiezen hebben. Want in tegenstelling tot voetballers als Neymar kiezen it’ers wél voor de uitdaging (en minder voor het geld).
2. It is geen kerntaak meer
De banksector is voor mij het schoolvoorbeeld. Daar kregen veel it’ers vroeger altijd een vast contract. Maar toen de banken echt moesten inzetten op digitalisering, bleek dat ze in hun eigen (en grote) it-afdelingen vaak niet de juiste profielen voorhanden hadden. Niet toevallig en helaas vlogen ook veel van die interne it’ers bij de volgende herstructurering bij zo’n bank aan de deur.
De voorbije jaren veranderden banken het geweer van schouder. Ze besteden meer uit en focussen hierbij op het binnenhalen van vaardigheden die ze nodig hebben. De hele fintech-golf in de industrie is hierop gebaseerd.
3. Je eigen kennis beheren
De verhouding tussen werkgevers en werknemers is fundamenteel anders dan die tussen een opdrachtgever en een freelancer. Als freelancer ben je een leverancier: je biedt je diensten en skills aan bij klanten die daar nood aan hebben. Maar de verantwoordelijkheid om die skills te optimaliseren, en je dus steeds bij te scholen, ligt bij jezelf. Jij bepaalt je eigen expertise binnen je eigen bedrijfje. Eigenlijk is dat maar best zo. Jij bepaalt beter zelf je expertisedomein, dan dat iemand anders (lees: je baas) dat voor jou bepaalt. Denk aan die ontslagen/overbodige it’ers in vast dienstverband uit punt twee.
4. Millennials denken anders
De vierde reden is, wat mij betreft, het meest voor discussie vatbaar. Ik ben de voorbije jaren tijdens presentaties om de oren geslagen met de zogenaamde gewoontes van de millennials en de Generatie Y, geboren na 1982. Die zouden namelijk anders staan ten aanzien van de verhouding werk – en privé. Of beter: die belangrijker vinden.
Ik vind dat een veralgemening. Mensen verschillen binnen zo’n generatie vaak meer dan je zou denken. Al stel ik ook wel vast dat bij jonge tweeverdienersgezinnen vaak één van de twee partners bijvoorbeeld kiest voor een vaste baan, terwijl de andere als freelancer aan de slag gaat. Hierdoor kunnen ze flexibeler en efficiënter omspringen met hun tijd (en wat betreft de zorg van hun kinderen: met de grootouders).
5. The money
Dus toch. Als je als freelancer werkt, kan je – zeker bij regelmatige en grote opdrachten – meer verdienen dan in dienstverband, ook al moet je natuurlijk wel meer voor je eigen voorzieningen instaan. Maar als it’er tikt dat aardig aan.
Ik vind dat ook een mooi idee: wie veel werkt, verdient veel. Bij een 9 tot 5-job ligt dit anders. Daar zullen ze de citroen soms zoveel mogelijk uitknijpen, je bent toch even duur. Als freelancer bepaal je zelf hoeveel je op die citroen knijpt.
Overigens geldt dat meer verdienen niet enkel voor it. Rekruterings- en selectiebureau Robert Half haalde in een recent opiniestuk het voorbeeld van de verpleging – een typisch knelpuntberoep – aan. Hieruit blijkt dat ook een zelfstandige thuisverpleger 30 tot 40 procent meer verdient dan in vast dienstverband.
Werkgevers zijn bereid om je meer te betalen. In principe is een freelancer duurder. Maar omdat je hem of haar flexibeler kan inzetten of van een project af kan halen, creëert een bedrijf weer flexibiliteit en komt dat op het einde van de rit voordeliger uit. Iedereen gewonnen, iedereen freelancer.
Freelance IT’ers zitten op rozen. Zij werken doorgaans op langlopende projecten (6 maanden met verlenging mogelijk) en hebben een knelpuntberoep. Ik ken heel wat bedrijven die gewoon geen IT’ers vinden.
De situatie is wellicht anders voor de freelance vertaler of copywriter die vele kleinere opdrachten bij elkaar breit om een fulltime job te krijgen.
Feit is inderdaad dat bedrijven graag een meerprijs betalen voor flexibiliteit. Bedrijven willen zo weinig mogelijk nog ergens aan vast hangen. Ze willen correct betalen voor gepresteerde uren maar als er geen werk is, willen ze liever niemand op de bank hebben zitten die met duimen en vingers zit te draaien.