Het voorbije jaar heeft een belangrijke tekortkoming van zowat alle overheidsdiensten pijnlijk blootgelegd: het gebrek aan communicatie tussen deze diensten, zowel intern als extern. Onder extern verstaan we bijvoorbeeld het uitwisselen van informatie tussen de politiediensten van verschillende landen. Dat is niet alleen technisch moeilijk, wegens vaak incompatibele systemen, maar ook op het vlak van procedures en wetten die uitwisseling moeilijk of zelfs onmogelijk maken.
Maar ook intern, binnen de politiediensten van eenzelfde land, of zelfs eenzelfde stad, is het vaak moeilijk om alle beschikbare informatie voor iedereen raadpleegbaar te maken. En dan hebben we het nog niet gehad over alle relevante informatie die we op social media kunnen vinden, en die al te weinig gecapteerd wordt door veiligheids- en politiediensten om te integreren en te vergelijken met de eigen beschikbare informatie. Zo gaat bijzonder veel waardevolle informatie verloren om terroristen en misdadigers efficiënt te bestrijden.
Zoals eerder gezegd: een groot deel van de problematiek situeert zich op het niveau van procedures en regelgeving: wat kan en mag gedeeld worden en hoeveel controleposten moet de informatie passeren voor ze echt gedeeld mag worden? Op zulke momenten wordt erg duidelijk dat Europa nog lang geen eengemaakt geheel is. Dat geldt overigens niet alleen voor Europa, zoals u ongetwijfeld wel weet. Vaak zijn de informatie- en veiligheidsdiensten binnen één lidstaat ook niet optimaal op elkaar afgestemd en blijft waardevolle informatie dus zelfs voor andere diensten binnen de eigen grenzen onbereikbaar.
De diverse overheden op alle niveaus hebben dus nog heel wat werk aan de winkel. Om de procedures voor uitwisseling te vereenvoudigen en de eventuele wettelijke obstakels weg te werken. Maar ook om een technische infrastructuur te voorzien die de uitwisseling niet alleen mogelijk maar ook bijzonder eenvoudig maakt. Een platform dat voldoende open is om met de verschillende bestaande systemen te integreren. En dat voldoende gebruiksvriendelijk is, zodat de drempel om gegevens in te voeren zo klein mogelijk is. Een platform dat je ook kan koppelen met de meestgebruikte sociale netwerken, zodat het systeem niet alleen wordt gevoed met de officiële informatie die de diensten zelf invoeren, maar ook met potentieel interessante informatie en conversaties op Facebook, Twitter of andere media.
Londen als rolmodel
Als aan al deze voorwaarden is voldaan, beschik je over een instrument dat alvast op technisch niveau de uitwisseling en zelfs ontdekking van relevante informatie perfect mogelijk maakt. Dat is bijvoorbeeld in Londen gebeurd, waar een oplossing alle relevante bestanden op één centrale locatie opslaat en van daaruit aan alle betrokken diensten ter beschikking stelt, en dat bovendien voortdurend de sociale media monitort op zoek naar andere relevante data.
In Londen is het percentage opgeloste misdaden gestegen tot een verbijsterende 98 procent. Ter vergelijking: in sommige Amerikaanse steden komen ze niet eens aan 30 procent. Natuurlijk is dat niet alleen te danken aan het systeem, de Londense overheid heeft ongetwijfeld tegelijk ook fors geïnvesteerd in opleiding en bewustmaking zodat alle betrokken diensten samenwerking hoog op de agenda zouden plaatsen. Maar die samenwerking zou nooit zo vanzelfsprekend zijn geworden zonder een degelijk systeem dat informatie-uitwisseling niet alleen bevordert maar zelfs standaard voorziet.
Mijn advies aan de beleidsmakers? Het zal ongetwijfeld nog verschillende jaren duren eer alle juridische, procedurele en andere obstakels uit de weg zijn gewerkt. Als u intussen al werk maakt van de nodige infrastructuur om de informatie-uitwisseling te bevorderen, bent u niet alleen volledig paraat als het zover is, misschien slaagt u er zelfs in om de resterende obstakels sneller uit de weg te ruimen.